Amsterdamse Poort (Haarlem)

Amsterdamse Poort
De stadspoort
Locatie
Locatie	Haarlem
Adres	Amsterdamse of Spaarwouderpoort
Coördinaten	52° 23′ NB, 4° 39′ OL
Status en tijdlijn
Oorspr. functie	Vestingwerk
Bouw gereed	Midden 14e eeuw
Erkenning
Monumentstatus	Rijksmonument
Monumentnummer	19771
Detailkaart
Stadspoorten van Haarlem
Portaal    Civiele techniek en bouwkunde

De Amsterdamse Poort, vroeger Spaarnwouderpoort geheten, is een Haarlemse stadspoort uit het midden van de 14e eeuw.^[1] De poort staat aan het einde van de Spaarnwouderstraat en de oude route van Amsterdam naar Haarlem. Na oprichting werd hij de Spaarnwouderpoort genoemd omdat de weg naar Amsterdam in die tijd via Spaarnwoude liep, in verband met de passage van de Liede.

De poort ligt aan de oostrand van de historische Oude Stad. De brug die over de Stadsbuitensingel ligt heet de Amsterdamse Poortbrug. Ten noorden van de poort heette de singel plaatselijk de Oostersingel, deze is volledig gedempt. Ten zuiden van de poort heet de singel, de Herensingel, deze is gedeeltelijk gedempt.

De Amsterdamse Poort is de enige poort die nog over is van oorspronkelijk veertien stadspoorten. Het is ook de allereerste poort die werd vermeld. Hij is gebouwd bij de eerste uitbreiding van de stad, toen de Burgwal, een terrein ten oosten van het Spaarne, binnen de wallen werd getrokken.^[2]

Volgens de overlevering zou Kenau Simonsdochter Hasselaer op de walmuren bij de Amsterdamse Poort hebben gestaan om de Spaanse aanval tijdens de Tachtigjarige Oorlog af te slaan. Het is de enige poort die het beleg zonder noemenswaardige schade heeft doorstaan.

De Amsterdamse Poort is een rijksmonument.

Oude prent van de Amsterdamse Poort

Amsterdamse Poort in 1900

Een brug rechts naast Amsterdamse Poort in aanbouw in 1924. Op de achtergrond de inmiddels afgebroken H. Dominicuskerk en een tram langs de poort.

Bronnen, noten en/of referenties

1. Roos, Piet (2005). Architectuurgids Haarlem. 010 Publishers. ISBN 978-90-6450-550-8.
2. J.J. Temmink (1971). Haarlem vroeger en nu.

Mediabestanden

Zie de categorie Amsterdamse Poort, Haarlem van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.