PROFILBARU.COM

Sean Connery bi’t *International Film Festival* in Edinburgh (2008)

Sir Thomas Sean Connery (* 25. August 1930 in Edinburgh, Schottland; † 31. Oktober 2020^[1] in Nassau, Bahamas^[2]) weer en britischen Schauspeler.

Bekannt worrn is Connery in de 1960er Johren dör sien Rull as Superagent James Bond. In de 1970er Johren hett he sik denn ’n Naam as Charakterdorsteller maakt. In’t Johr 1989 is he vun’t People Magazine to’n Sexiest Man Alive un 1999 – in’t Öller vun 69 Johren – to’n Sexiest Man of the Century wählt worrn. He hett 2005 seggt, dat he sik nu to Roh setten wull.

Biografie

De jungen Johren

Connery is 1930 in Fountainbridge, Edinburgh as Söhn vun Joseph Connery un Euphemia Effie Maclean op de Welt kamen. Sien Vadder weer en kathoolschen Feernfohrer, de sien Wörteln in’n County Wexford in Irland harr. Sien Mudder weer prostestantisch un arbeit as Reinmakerfro. De Ümstännen to Huus weern eher arm, dorüm is Connery al fröh vun de School afgahn un hett as Melkmann bi de St. Cuthbert’s Co-operative Society arbeit, üm sien Familie finanziell to ünnerstütten.^[3] Ok as Baadmeester hett he sik wat dorto verdeent, bevör he mit 16 Johren sien Marinedeenst anpedden de.

Bodybuilding

An sik harr Connery sik för söven Johren bi de Royal Navy in de Plicht begeven. Man al na twee Maanden un’n poor Maanden is he wedder ut’n Deenst verafscheedt worrn vun wegen en Geschwür an’n Twölffingerdarm. Na disse Tiet hett he sik mit verschedene lütte Arbeiten över Water hollen, ü.a. as Melkmann, Baggerfohrer, Peerkutscher, Drucker oder ok as Möbelpoleerer. Dorbi hett he in Glasgow balngento de franzöösche Methood vun’t Möbelpoleeren lehrt. Later segg he geern, dat he sik op’t Poleeren vun Sargen spezialiseert harr.

To de glieken Tiet füng he ok mit Bodybuilding an, wobi he sik op dat Gewichtheven kunzentreert hett. Gliektietig weer he in’t Edinburgh College of Art en nafraagt (Akt-)Modell^[4], tomeist as greekschen Athlet oder as röömschen Krieger. Blangento möök he eenige Opnahmen för de Warf. Dör sien Neveninkamen hett he sik noch mehr op dat Bodybuilding kunzentreert un weer 1950 schottisch Bodybuilding-Meester. Bi den Wettstriet to’n Mr. Universum belegg he den drüdden Platz.

Familie

Von 1962 bit 1973 weer Connery mit de austraalschen Schauspelersche Diane Cilento verheiraat. Ut disse Eh stammt sien Söhn Jason Connery. 1975 hett he to’n tweeten mol heiraat, neemlich de Malersche Micheline Roquebrune, mit de he tosamen in Spanien leevt. Ut disse Eh sünd keen Kinner kamen. Connery hett Hüüs in Andalusien un op de Bahamas.

Sien Stiftung

As schottischen Patriot sett sik Connery al siet Johrteihnten för de Angelegenheiten vun sien Heimatland in. Mit egene Middel hett he de Stiftung Scottish International Educational Trust grünnt, de Stipendien för’t Utbillen vun talenteerte Schotten utgifft. Sien Millionengaasch, de he för den Bond-Film Diamonds Are Forever kregen hett, güng 1971 vullstännig in de Stiftung. De Rull vun den Geheemagenten hett he to’n sössten mol speelt hatt, üm de Stiftung finanziell aftosekern. Al siet lange Tiet sett sik Connery för de Unafhangigkeit vun Schottland in un is Liddmaat un Födderer vun de Scottish National Party, en Unafhangigkeitspartei, de politisch to’n Linksliberalismus totoreken is.

Utteken un Ehren

Connery is in’t Johr 2000 vun Königin Elisabeth II. för sien Verdeensten üm Schottland to’n Ridder slahn worrn un dröff sik sietdem as Sir Sean Connery nömen. Ungewöhnlich weer, dat de Zeremonie in Edinburgh afhollen worrn is. Connery hett sik dorbi mit’n Kilt kleedt. Na Connerys egen Geföhl weer em 1991 de gröttste Ehr todeel, as he vun de Stadt Edinburgh de Utteken Freedom of the City of Edinburgh verleht worrn is.

An’n 3. Dezember 2005 hett Connery vun de Europääschen Filmakademie den Europääschen Filmpries för sien Levenswark kregen. Jüst so is he 2006 dör dat American Film Institute (AFI) in Los Angeles mit den AFI Life Achievment Award uttekent worrn.

Filmloopbahn

Eerste Rullen

De Spood as Bodybuilder weer de Grund för sien eerst Rullenanbott in’n Choor vun en Inszeneeren vun’t Musical South Pacific. Dorna harr he lüttere Rullen bi’t Feernsehn un an’t Theater, bit he 1957 in den Film No Road Back to’n eersten mol in’t Kino to sehn weer. Connerys Kolleeg Michael Caine, mit den he siet de laten 1950er Johren befrünnt is, hett disse Tiet as nich jüst riek beschreven.

In dat Melodram Another Time, Another Place (1958) harr Connery as Leefst vun Lana Turner sien eerste Rull, de wat hermaken de, man as Star künn he sik noch nich dörsetten. 1962 harr he in den opwännigen Kriegsfilm The Longest Day en Optritt in en poor korte Szenen as Soldat, de bi’t Anlannen in de Normandie dorbi is.

Dörbrook as James Bond

In’t Johr 1962 weern ok jüst de Filmproduzenten Albert R. Broccoli un Harry Saltzman an’t Söken na en Schauspeler, de den Geheemagenten James Bond ut de Romanen vun Ian Fleming spelen schüll. Kandidaten as David Niven oder Cary Grant kemen ut verscheden Grünnen nich in Fraag, as de beiden denn op den noch teemlich unbekannten Connery kamen sünd. Ok de Lersers vun en Daagblatt ut London hebbt sik in en Votum för em utsnackt. So kreeg he de Rull un is vun den Speelbaas Terence Young op de Rull vun den kultiveerten un jümmer stilechten Agenten vörbereit worrn.

As de eerste Bond-Film Dr. No kommerziell nu en groten Spood worrn is, hett dormit ok Connery sien Dörbrook as Filmschauspeler hatt. Mit From Russia With Love (1963) un Goldfinger (1964) güng dat denn los, dat all verrückt na Bond worrn sünd. Connery is dordör en fierten Weltstar worrn. He hett denn noch twee wietere Bond-Filmen (Thunderball un You Only Live Twice) dreiht, de ok bannig Spood harrn. Man, he weer nich so recht tofreden mit de Rull, vun wegen dat se em – wat de Schauspeelkunst angeiht – nich mehr foddern de un em ok op en sünnert Image fastleggen de.

All 1964 harr Connery in den Hitchcock-Thriller Marnie mitspeelt. 1965 övernöhm he de Hööftrull in den Film The Hill vun Sidney Lumet, de vun brutale Methoden in en britisch Militärgefängnis vertellen de. De Film kreeg go’e Kritiken, liekers künn Connery dormit nich an den Spood vun de Bond-Filmen rankamen. Ok de Western Shalako hett sik 1968 ’n Flop entwickelt, liekers versegg sik Connery, 1969 in On Her Majesty’s Secret Service noch mol weder den Bond to spelen, so dat de Rull denn an George Lazenby geven weer.

1970er Johren

De Produzenten vun de Bond-Filmen kemen 1971 wedder op Connery to. För en Gaasch vun 1.430.000 US-Dollar un de Mööglichkeit, twee Kinofilmen na sien Wahl to produzeeren, schüll he noch mol den Agenten spelen. He hett dat Anbott för den Film Diamonds Are Forever annahmen, ofschoonst he kloor maakt harr, dat he de Rull nich mehr müch. De Film harr veel Spood an de Kinokassen, man Connery verseeg sik nu noch mol, wieter den Bond to spelen. De Rull is nu an Roger Moore wietergeven worrn.

In de fröhen 1970er Johren hett Connery in vele themaatsch deepe Filmen mitspeelt as to’n Bispeel The Molly Maguires, The Anderson Tapes oder The Offence. Kommerziell künnen die Filmen kuum vun Connerys Popularität profiteeren, liekers dat de Kritiken tomeist överragen weern. Dat weer ok so bi den ungewöhnlichen Science-Fiction-Film Zardoz. Mitt vun de 1970er Johren speel he bi eenige Aventüer-Filmen mit, de von de Kritik loovt weern, man kommerziell nich veel Spood bröchen. Connery wiest sik dorin as Charakterdorsteller in ünnerscheedlichste Rullen, de mit de Johren veel Insichten sammelt hett – to’n Bispeel in Robin and Marian, wo he en nich mehr so jungen Robin Hood speel. He hett nu ok nich mehr sien Toupet bruukt, dat he in de James-Bond-Filmen noch regelmatig dragen hett. In den opwännigen Kriegsfilm A Bridge Too Far (1977) weer he as General vun de Fallschirmjagers to sehn un in den histoorschen Aventüerfilm The First Great Train Robbery (1979) een vun de Rövers.

All Rullen, de Connery speelt hett, snack he jümmers mit en sworen schottischen Akzent. Kritikers menen, dat dat mitünner teemlich slecht passen de – to’n Bispeel, wenn he en spaanschen Eddelmann oder en araabschen Försten spelen de. In de düütschen Synchronisatschoon is dorvun natürlich nix to marken: Connery weer vun de 1960er Johren af meist blots vun Gert Günther Hoffmann snackt, bit de Mitt vun de 1990er Johren krank worrn is un 1997 doodbleev. Dorna haar he keen düütsche Faststimm mehr.

1980er Johren

Ok Anfang vun de 1980er Johren bleev de komeerzielle Spood ut. In’t Öller vun 53 Johren hett he denn noch mol de Rull vun den Geheemagent Bond speelt, man in en Film, de buten de offiziellen Bond-Reeg produzeert worrn is. Connery seeg in den Film Never Say Never (1983) en Oort late Afreken mit de Produzenten Broccoli/Saltzman, vun wgen dat he sik jem gegenöver jümmer finanziell in’n Nadeel föhlt hett. För Connery weer dat de eerste grote Kinohit na sien letzten Optritt as Bond in Diamonds Are Forever. Sien Interpretatschoon vun James Bond warrt vun vele Tokiekers bit vundaag as de beste Dorstellen vun 007 ansehn.

Na den Film künn he sik denn en tweete Loopbahn as riepen Charakterdorsteller opboen un keem dormit ok bi de nafolgen Generatschoon vun Tokiekers an. 1986 speel he en bekannte Nevenrull in den Fantasy-Film Highlander un weer in’t glieke Johr ok as detektivischen Mönk in de Bestseller-Verfilmen Der Name Der Rose to sehn, de in Europa en groten Kinohit worrn is. As Hööftdorsteller weer dat för den Schotten, de eerste grote kommerzielle Spood buten de Bond-Filmreeg. Een Johr later speel he den irischen Polizisten Jim Malone in den Mafia-Thriller The Untouchables. För disse Rull is he mit’n Oscar uttekent worr. Speelbaas Steven Spielberg weer vun sien Dorstellen so andoon, dat he de Rull vun den Vadder vun Professer Jones in den drüdden Indiana-Jones-Film nipp un nau op Connery tosneden hett. Sien Dorstellen vun de Rull weer vun de Kritik as ok vun de Tokiekers bannig goot opnahmen

1990er Johren bit hüüt

’N wieteren Kinohit hett Connery 1990 mit den Actionthriller The Hunt for Red October lannen künnt, in den he ’n Överlöper speelt hett. In’t glieke Johr weer he in The Russia House as Verlegger to sehn, de geern drinkt, un in en Spoinaaschgeschicht rinrutscht. Ok dorför kreeg he vör allen go’t Kritiken. De folgen Filmen weer nich so spoodriek, man 1991 harr he en korten Optritt as Richard Lövenhart an’t Enn vun’n Film. För de beiden Dreihdaag hett he 250.000 US-Dollar kasseert, de he kumplett för’n go’en Sinn spennt hett.^[5] In’t Johr 1995 hett he in First Knight König Artus dorstellt, kreeg dorför aver mischte Kritiken. De Film hett kommerziell nich bröcht, wat andacht weer. Enn vun sien gröttsten Hits harr he dat Johr dorop mit den Film The Rock. Mehrere vun de Action-Szenen hett he dorin mit sien 66 Johren sülvst maakt.

Connery hett dorna noch wietere Filmen dreiht, de vun de Kritik aver achter sien fröhere Warken torüchbleven. As he 1999 in Entrapment en ollen Meester-Inbreken spelen de, weer kritiseert, dat Connery in de Rull vun’n Actionhelden un Leefsten nich mehr recht rinpassen de. Sien letzten Speelfilm hett he 2003 dreiht (The League of Extraordinary Gentlemen). Sietdem hett he sien Stimm noch mol för en Videospeel-Faten vun From Russia With Love geven un ok noch mol en Rull in den Tekentrickfilm Sir Billi snackt. Man as Filmschauspeler will Connery nu nich mehr arbeiten. So hett he to’n Bispeel en Rull in den veerten Indiana-Jones-Film, Indiana Jones and the Kingdom of the Crystal Skull, aflehnt.

An’n 25. August 2008, an Connerys 78. Geboortsdag, is sien Autobiografie Being a Scot rutkamen.

Filmografie (Utwahl)

De Schotte Connery 2004 in’n Kilt in Washington D.C. bi’n Tartan Day

Johr	Titel	Synchroonsnacker
1956	No Road Back dt.: Die blinde Spinne
1957	Hell Drivers dt.: Duell am Steuer	Benno Gellenbeck
1958	Another Time, Another Place dt.: Herz ohne Hoffnung
1959	Darby O’Gill and the Little People dt.: Das Geheimnis der verwunschenen Höhle	Gudo Hoegel
1961	The Frightened City dt.: Die Peitsche	Ingo Albrecht
1962	The Longest Day dt.: Der längste Tag	Heinz Petruo
1962	Dr. No dt.: James Bond jagt Dr. No	Klaus Kindler
1963	From Russia with Love dt.: Liebesgrüße aus Moskau	Gert Günther Hoffmann
1964	Woman of Straw dt.: Die Strohpuppe	Gert Günther Hoffmann
1964	Marnie	Heinz Drache
1964	Goldfinger	Gert Günther Hoffmann
1965	Thunderball dt.: Feuerball	Gert Günther Hoffmann
1965	The Hill dt.: Ein Haufen toller Hunde	Gert Günther Hoffmann
1967	You Only Live Twice dt.: Man lebt nur zweimal	Gert Günther Hoffmann
1968	Shalako dt.: Man nennt mich Shalako	Gert Günther Hoffmann
1969	Krasnaya palatka dt.: Das rote Zelt	Max Eckard
1970	The Molly Maguires dt.: Verflucht bis zum jüngsten Tag	Gert Günther Hoffmann
1971	The Anderson Tapes dt.: Der Anderson Clan	Gert Günther Hoffmann
1971	Diamonds Are Forever dt.: Diamantenfieber	Gert Günther Hoffmann
1972	The Offence dt.: Sein Leben in meiner Gewalt	Gert Günther Hoffmann
1974	Zardoz	Gert Günther Hoffmann
1974	Murder on the Orient Express dt.: Mord im Orient Express	Gert Günther Hoffmann
1975	The Man Who Would Be King dt.: Der Mann, der König sein wollte	Gert Günther Hoffmann
1976	Robin and Marian dt.: Robin und Marian	Gert Günther Hoffmann
1976	The Next Man dt.: Öl	Gert Günther Hoffmann
1977	A Bridge Too Far dt.: Die Brücke von Arnheim	Gert Günther Hoffmann
1979	The First Great Train Robbery dt.: Der erste große Eisenbahnraub	Gert Günther Hoffmann
1982	Wrong Is Right dt.: Flammen am Horizont	Horst Schön
1983	Never Say Never Again dt.: James Bond 007 – Sag niemals nie	Gert Günther Hoffmann
1986	Highlander dt.: Highlander – Es kann nur einen geben	Gert Günther Hoffmann
1986	Der Name der Rose	Gert Günther Hoffmann
1987	The Untouchables dt.: Die Unbestechlichen	Gert Günther Hoffmann
1989	Indiana Jones and the Last Crusade dt.: Indiana Jones und der letzte Kreuzzug	Gert Günther Hoffmann
1989	Family Business dt.: Ehrbare Ganoven	Gert Günther Hoffmann
1990	The Hunt for Red October dt.: Jagd auf Roter Oktober	Gert Günther Hoffmann
1990	The Russia House dt.: Das Rußland-Haus	Gert Günther Hoffmann
1991	Highlander II: The Quickening dt.: Highlander II – Die Rückkehr	Gert Günther Hoffmann
1991	Robin Hood: Prince of Thieves dt.: Robin Hood – König der Diebe	Gert Günther Hoffmann
1992	Medicine Man dt.: Medicine Man – Die letzten Tage von Eden	Gert Günther Hoffmann
1993	Rising Sun dt.: Die Wiege der Sonne	Gert Günther Hoffmann
1994	A Good Man in Africa dt.: Der letzte Held von Afrika	Gert Günther Hoffmann
1995	Just Cause dt.: Im Sumpf des Verbrechens	Klaus Kindler
1995	First Knight dt.: Der 1. Ritter	Manfred Wagner
1996	The Rock dt.: The Rock – Fels der Entscheidung	Manfred Wagner
1996	Dragonheart, Stimm	Mario Adorf
1998	The Avengers dt.: Mit Schirm, Charme und Melone	Gerhard Paul
1999	Entrapment dt.: Verlockende Falle	Klaus Sonnenschein
2000	Finding Forrester dt.: Forrester – Gefunden!	Klaus Sonnenschein
2003	The League of Extraordinary Gentlemen dt.: Die Liga der außergewöhnlichen Gentlemen	Otto Mellies
2006	Sir Billi the Vet, Stimm
2012	Sir Billi, Stimm

Filmpriesen (Utwahl)

Connery is en veelfack ehrten Schauspeler. För sien Filmwarken hett he mehr as dörtig Filmpriesen kregen, dorünner ok eenmol den Oscar. Wunnen hett he ünner annern:

1964: den Golden Laurel in de Kategorie Best männlich Needorsteller
1965: den Golden Laurel in de Kategorie Action-Dorstellen för Goldfinger
1966: den Golden Laurel in de Kategorie Action-Dorstellen för Thunderball
1972: den Henrietta Award in de Kategorie männlich Weltfilmstar
1982: den Sünnerpries vun’n ShoWest Award as Weltstar vun’t Johr
1985: den Bambi
1987: den NBR Award in de Kategorie Best Nevendorsteller för The Untouchables
1987: den Düütschen Filmpries in Gold för Rutragen Leistung as Schauspeler in Der Name der Rose
1988: den Oscar in de Kategorie Best Nevendorsteller för The Untouchables
1988: den BAFTA Film Award in de Kategorie Best Dorsteller för Der Name der Rose
1988: den Golden Globe in de Kategorie Best Hööftdorsteller – Drama för The Untouchables
1988: den ALFS Award in de Kategorie Dorsteller vun’t Johr för The Untouchables
1993: den Pries för’t Levenswark vun’t National Board of Review
1995: den Pries för’t Levenswark vun de Academy of Science Fiction, Fantasy & Horror Films
1996: den Cecil B. DeMille Award
1997: den MTV Movie Award in de Kategorie Best Filmpartners för The Rock
1999: den Pries för’t Levenswark vun de ShoWest Convention
2002: den Telegatto in de Kategorie Sünnerpries Kinofilm in’t Feernsehn
2005: den Pries för’t Levenswark vun de European Film Awards
2006: den Pries för’t Levenswark vun’t American Film Institute

Autobiografie

Sean Connery (with Murray Grigor): Being a Scot. London: Weidenfeld & Nicholson, 2008. ISBN 0-297-85540-9; düütsche Översetten: Sean Connery (mit Murray Grigor): Mein Schottland, mein Leben. Ut dat Engelsche vun Stefan Gebauer. Berlin: Ullstein, 2009. ISBN 978-3-550-08775-2.

Literatur

Michael Feeney Callan: Sean Connery. New York City: Stein & Day, 1983. ISBN 0-8128-2932-8; düütsche Översetten: Michael Feeney Callan: Sean Connery. Seine Filme - sein Leben. Düütsche Översetten vun Sylvia Madsack. München: Heyne, 1987. ISBN 3-453-86076-4.
Adolf Heinzlmeier: Sean Connery. Lizenz zum Filmen. Filmbibliothek. Hamborg un Wien: Europa, 2001. ISBN 3-203-84116-9.
John Parker: Arise Sir Sean Connery. The Biography of Britain's Greatest Living Actor.. London: Blake Publishing, 2005. ISBN 1-84454-084-7; düütsche Översetten: John Parker: Sean Connery. Die Biografie. Ut dat Amerikaansche vun Adelheid Zöfel un Christine Strüh. München: Heyne, 2005. ISBN 3-453-64014-4.
Siegfried Tesche: Sean Connery. Sein Leben, seine Filme. Berlin: Henschel, 2000. ISBN 3-89487-362-0.