PROFILBARU.COM

Orang Kaya Indera Pahlawan merupakana gelaran bangsawan dalam Kesultanan Pahang dan salah satu daripada empat bangsawan tertinggi di bawah raja.^[1] Gelaran ini menjejaki asal usulnya dari zaman Kesultanan Pahang Lama, dan secara sejarah dikenali sebagai Maharaja Indera Pahlawan.^[2] Wilayah di bawah bidang kuasanya ialah Chenor, dan tanah di antara Bera dan Kuala Luit (sepadan dengan kebanyakan kawasan pilihan raya Maran, dan beberapa bahagian kawasan pilihan raya Bera).^[3]

Pada zaman pemerintahan Raja Bendahara Tun Ali, gelaran tersebut telah ditukar nama kepada 'Orang Kaya Indera Pahlawan', dengan imbuhan awalan "Orang Kaya".^[4] Gelaran itu adalah yang ketiga paling berpengaruh di kalangan empat ketua besar, kerana wilayahnya adalah yang kedua paling dekat dengan ibu negara selepas Orang Kaya Indera Shahbandar.^[5]

Peranan

Menurut sejarah, Orang Kaya Indera Pahlawan adalah sebahagian daripada Orang Besar Berempat yang mempunyai kuasa yang sangat luas di Pahang. Mereka mempunyai kuasa untuk mengenakan cukai dan memutuskan semua kes jenayah dan sivil kecuali yang melibatkan hukuman mati. Sebenarnya, kuasa mereka hanya terhad oleh keupayaan raja untuk menghalang mereka, dan ia berbeza-beza mengikut kedekatan mereka dengan Pekan, semakin jauh dari mahkamah, semakin besar kuasa mereka. Mereka diwajibkan hadir di Pekan setahun sekali untuk menjunjung duli. Mereka terpaksa membayar satu bentuk penghormatan yang dipanggil banchi kepada raja. Daerah mereka tertakluk kepada serahan; kewajipan untuk membeli, pada harga yang terlalu tinggi, barang-barang yang dimonopoli untuk penjualannya, di kawasan tertentu pemerintah mempunyai kebiasaan memberikan kepada salah satu kegemarannya.^[6]

Pada bulan Muharram. mereka hadir di mahkamah dengan persembahan. Pada masa perang mereka dikehendaki turun padang dengan lelaki, senjata dan makanan. Pertabalan raja itu tidak lengkap melainkan Orang Besar Berempat membantunya. Teori perlembagaan Pahang ialah Orang Besar Berempat dan, pada tahap yang lebih rendah, pembesar-pembesar lain adalah asas di mana kuasa raja terletak.^[7]

Pada zaman Empayar Johor, empat pembesar utama memberikan taat setia kepada Bendahara sebagai mewakili Sultan, tetapi, lama-kelamaan, bagi mereka yang berdaulat adalah seorang tokoh yang samar-samar, kesetiaan mereka semakin menjadi soal kesetiaan kepada Bendahara. secara peribadi. Ini telah dimeterai secara rasmi dengan penubuhan Kerajaan Pahang pada akhir abad ke-18.^[8]

Pewarisan

Gelaran Orang Besar Berempat adalah turun temurun. Apabila seorang ketua meninggal dunia, penggantinya, sebelum kelulusan pelantikannya, dikehendaki membuat persembahan istiadat kepada raja. Ini biasanya mengambil bentuk keris bertali emas, tetapi bentuk persembahan lain dibenarkan. Sekiranya anak lelaki sulung kepada ketua yang telah meninggal dunia tidak layak untuk penggantian, adalah wajar untuk melantik seorang anak lelaki yang lebih muda, seorang saudara lelaki, atau anak saudara kepada ketua ketua.^[9]

Pokok salasilah

Keluarga Orang Kaya Indera Pahlawan kini mendakwa keturunan matrilineal dari Minangkabau, To' Gemok yang datang ke Pahang mengikut laluan melalui Ulu Serting, Penarik dan Bera, dan mendirikan penempatan di Chenor. Sebutan pertama dalam rekod ketua ini ialah pada tahun 1740 apabila Sultan Sulaiman Badrul Alam Shah memanggil pembesar itu ke Pekan. Wilayah asal wilayah Chenor ialah tanah yang membentang dari Bera hingga Kuala Luit. Ketua-ketua Chenor mempunyai pertalian kerabat diraja Pahang melalui Tun Ismail, yang merupakan anak kedua Tun Ali daripada isterinya Cik Wan Ngah.^[10]

To' Gemok
Orang Kaya Indera Pahlawan I

Ismail
Orang Kaya Indera Pahlawan II

Hassan

Adam
Orang Kaya Indera Pahlawan III

Tun Ali
Raja Bendahara

Tok Tuit
Orang Kaya Indera Indera Pahlawan IV

Kuyut

♀Che Itam

Tun Ismail

Husain
Orang Kaya Indera Indera Pahlawan V

Engku Mahmud

Engku Abdullah
Orang Kaya Indera Pahlawan VI

Engku Salleh

Engku Ngah Abu Bakar

Wan Hassan

Wan Abdul Wahid
Orang Kaya Indera Pahlawan VII

Lihat juga

Rujukan

^ Ahmad Sarji Abdul Hamid 2011, halaman 82
^ Linehan 1973, halaman 190-194
^ Wan Haji Abdul Wahid Bin Haji Wan Hassan 2016
^ Ahmad Sarji Abdul Hamid 2011, halaman 82
^ Linehan 1973, halaman 197
^ Linehan 1973, halaman 196
^ Linehan 1973, halaman 196
^ Linehan 1973, halaman 197
^ Linehan 1973, halaman 197
^ Linehan 1973, halaman 194-195

Bibliografi

Linehan, William (1973), History of Pahang, Malaysian Branch Of The Royal Asiatic Society, Kuala Lumpur, ISBN 978-0710-101-37-2
Ahmad Sarji Abdul Hamid (2011), The Encyclopedia of Malaysia, 16 - The Rulers of Malaysia, Editions Didier Millet, ISBN 978-981-3018-54-9
Wan Haji Abdul Wahid Bin Haji Wan Hassan (2016), Pengenalan Orang Besar Berempat (Introduction to the four major chiefs), Portal Diraja Pahang. Pejabat KDYTM Tengku Mahkota Pahang