Bangsa Chamorro

Bangsa Chamorro (Chamorro: Nasion Chamoru)^[1] ialah sebuah gerakan politik yang berjuang demi hak kedaulatan buat pulau Guam, yang diasaskan oleh Angel Leon Guerrero Santos.^[2] Bangsa Chamorro telah ditubuhkan pada 21 Julai 1991,^[3] terdiri daripada banyak organisasi akar umbi yang menyokong perlindungan tanah Chamorro, budaya, dan hak politik.^[1] Sebagai sebuah gerakan politik, Bangsa Chamorro diiktiraf sebagai titik perubahan penting dalam mengubah sikap Chamorro terhadap Amerika Syarikat dan meningkatkan keinginan untuk hak Chamorro, terutamanya pemulangan tanah yang dirampas daripada Chamorros oleh pemerintah persekutuan AS.^[1]

Asal-usul

Pada 21 Julai 1991, sekumpulan kira-kira dua puluh orang berkumpul di Taman Latte Stone di kampung Hagåtña. Santos memanggil ahli untuk menyertainya di tengah-tengah lapan batu latte besar di taman. “Kekal dalam latte, di sinilah kuasa nenek moyang kita, semangat nenek moyang kita hidup dan adalah penting untuk kita berkongsi perkara ini dengan mereka,” kata Santos.^[3]

Taman tempat Santos dan Persatuan Chamorro Chelus untuk Kemerdekaan berkumpul dan membaca Proklamasi Kemerdekaan dirujuk sebagai Senator Angel Leon Guerrero Santos Taman Memorial Batu Latte.

Proklamasi kemerdekaan

Kumpulan itu dianggotai oleh Chamorros daripada pelbagai pertubuhan akar umbi. Pada perhimpunan itu, Santos, yang ketika itu merupakan presiden Persatuan Kemerdekaan Chamorro Chelus, membacakan proklamasi yang mengisytiharkan kewujudan sebuah negara Chamorro:

“Adalah hak kita yang tidak boleh dipisahkan untuk wujud sebagai orang yang nenek moyangnya dibawa masuk ke negara ini untuk tinggal di tanah ini dan bertahan dari sumbernya. Dengan kemasukan besar-besaran pendatang ke pulau kita, kemusnahan alam sekitar kita, dan pemerkosaan sumber lautan kita, adalah penting untuk kita menuntut hak dan tanggungjawab untuk melindungi dan memelihara tanah dan sumber kita.”^[3]

Ahli kumpulan menandatangani proklamasi yang mengisytiharkan kemerdekaan Guam, dan penyokong bukan Chamorro menandatangani dokumen berasingan yang mengenal pasti mereka sebagai saksi. Semasa perhimpunan pertama, Santos menyatakan bahawa kemungkinan untuk mendapatkan kemerdekaan politik dibuka melalui Piagam Bangsa Bersatu. Santos juga menyatakan bahawa Chamorros tidak diakui wujud sebagai sebuah negara orang selama lebih 400 tahun, sejak Guam mula penjajahan.^{[perlu rujukan]}

Aktivisme Chamorro pada 1980-an dan 1990-an

Pertubuhan Rakyat untuk Hak Orang Asal

Pada tahun 1981, Pertubuhan Rakyat untuk Hak Orang Asal (OPI-R), sebuah organisasi nasionalis Chamorro yang berdedikasi untuk mencapai penentuan nasib sendiri, telah dibentuk.^[4] OPI-R menggunakan Pertubuhan Bangsa-Bangsa Bersatu sebagai alat untuk mencapai penentuan nasib sendiri politik, dan pada tahun 1982 kumpulan itu menjalankan usaha pengumpulan dana komuniti dan berjaya menghantar tiga wakil ke New York City untuk memberi keterangan di hadapan Jawatankuasa Khas Politik dan Dekolonisasi (Jawatankuasa Keempat) Pertubuhan Bangsa-Bangsa Bersatu bagi pihak Guam.^[5] Ini menandakan kali pertama Chamorros memberi keterangan di hadapan PBB dan membawa perjuangan untuk hak Chamorro ke peringkat antarabangsa.^[5] OPI-R diiktiraf kerana membingkai penentuan nasib sendiri Chamorro sebagai "hak yang tidak boleh dipisahkan". ^[6]

Veteran Chamorro dan aktivisme politik

Keahlian OPI-R terdiri daripada Chamorros yang berpendidikan atau berasal dari keluarga Chamorro yang terkemuka dan mapan. Sebaliknya, kebanyakan ahli Negara Chamorro berasal dari latar belakang berpendapatan rendah.^[1] Keahlian dalam Negara Chamorro juga berbeza daripada OPI-R disebabkan oleh bilangan veteran Chamorro yang menyertai Negara Chamorro selepas mengalami perkauman semasa berkhidmat dalam tentera AS.^[1] Tambahan pula, beberapa anggota mengkritik tentera AS selepas digubal oleh AS, yang telah mengambil tanah leluhur Chamorro selepas Perang Dunia II, dan tidak membenarkan Chamorros untuk mengambil bahagian dalam pilihan raya presiden AS.^[1]

Aktiviti politik Chamorro Nation

Amanah Tanah Chamorro

Sebagai tindak balas kepada sejarah unik kehilangan tanah dan ketenteraan Guam, Akta Amanah Tanah Chamorro telah diluluskan pada tahun 1974, dengan mandat untuk "memajukan pembangunan sosial, budaya dan ekonomi serta kesejahteraan orang Chamorro melalui kediaman, pertanian dan program pengagihan tanah komersial dan bantuan ekonomi".^[7] Akta Amanah Tanah Chamorro telah dimodelkan selepas Rumah Hawaii Akta Suruhanjaya tahun 1921.^[6] Walau bagaimanapun, Akta Amanah Tanah Chamorro tidak dilaksanakan sehingga Santos, dengan sokongan Bangsa Chamorro, mencabar isu itu di mahkamah pada tahun 1992. Bangsa Chamorro menekan Guam gabenor Joseph F. Ada untuk melaksanakan akta itu, dan mengadakan dua perkhemahan yang berlangsung selama lebih sebulan, di halaman depan kompleks gabenor. Akibatnya, Gabenor Ada melantik pesuruhjaya kepada Suruhanjaya Amanah Tanah Chamorro yang baru ditubuhkan, yang merupakan pelaksanaan Akta Amanah Tanah Chamorro.^[6]

Ahli-ahli Bangsa Chamorro sering dituduh oleh penduduk Guam yang lain sebagai penyisihan dan memecah belah. Santos menyatakan sebagai tindak balas: "Kami tidak perkauman. Kami nasionalis dan terdapat perbezaan yang besar. Kami bukan anti-Filipina atau anti-Korea atau anti-Amerika. Kami pro-Chamorus, dan ada yang besar. perbezaan".^[1]

Bantahan stesen udara tentera laut

Pada tahun 1992, Santos dan ahli Chamorro Nation yang lain mengadakan protes di luar Stesen Udara Tentera Laut Agana. Protes itu diadakan sebagai tindak balas kepada bahaya penerbangan latihan ketenteraan AS pada ketinggian rendah yang kerap mengganggu Chamorros yang tinggal berhampiran Stesen Udara Tentera Laut.^[8] Pada protes itu, Santos membaca kenyataan yang mengkritik tentera AS dan operasi mereka.^[9] Bantahan semakin memuncak apabila Santos dan yang lain melompat pagar mengelilingi Stesen Udara Tentera Laut, di hadapan orang tempatan yang berkumpul media dan anggota tentera AS. Apabila Santos ditangkap oleh pengawal tentera AS, dia meludah ke muka penculiknya.^[8]

Warisan dan pengaruh

Bangsa Chamorro dikreditkan dengan mengubah perdebatan awam mengenai usaha Guam untuk kedaulatan dan kemerdekaan politik. Hasil daripada kerja politik Chamorro Nation dan bantahan awam, ahli politik di Guam kini dijangka mempunyai pendapat tentang masa depan politik Guam dan perbincangan mengenai dekolonisasi kini dianggap arus perdana.^[10]

Rujukan

1. "Nasion Chamoru". www.guampedia.com (dalam bahasa Inggeris). Dicapai pada 2018-10-02.
2. "» Angel Leon Guerrero Santos". www.guampedia.com (dalam bahasa Inggeris). Dicapai pada 2018-10-02.
3. Celes, Rindraty (22 Julai 1991). "Group Declares Chamorro Nation" [Kumpulan Mengisytiharkan Bangsa Chamorro]. Pacific Daily News. Dicapai pada 2018-10-02.
4. "» OPI-R: Organisasi Rakyat untuk Hak Orang Asli". www.guampedia.com (dalam bahasa Inggeris). Dicapai pada 2018-10-02.
5. "Peranan Bangsa-Bangsa Bersatu dalam Dekolonisasi Guam". www.guampedia.com (dalam bahasa Inggeris). Dicapai pada 2018-10-02.
6. Barker, Joanne (2005). Perkara Kedaulatan: Lokasi Peraduan dan Kemungkinan dalam Perjuangan Orang Asli untuk Penentuan Diri. University of Nebraska Press. m/s. 177. ISBN 0803262515.
7. "Suruhanjaya Amanah Tanah Chamorro | DLM". dlm.guam.gov (dalam bahasa Inggeris). Dicapai pada 2018-10-02.
8. Negrón-Muntaner, Frances (2017). Tindakan berdaulat : menentang penjajahan merentasi negara peribumi dan Amerika Latinx. Tucson: University of Arizona Press. ISBN 0816537593. OCLC 1005583661.
9. Tainter, J.; Sablan, L. J. (15 Ogos 1992). "CHamoru Nation Storms NAS". Guam Tribune. Dicapai pada 2018-10-02.
10. Ronald, Stade (1998). Pacific passages : budaya dunia dan politik tempatan di Guam. Stockholm, Sweden: Dept. Antropologi Sosial, Universiti Stockholm. ISBN 9171537473. OCLC 39302015.

Templat:Guam