महाराष्ट्र वन विभाग हा भारतीय महाराष्ट्र राज्याचा एक विभाग आहे जो वनीकरण आणि वन्यजीव व्यवस्थापनासाठी जबाबदार आहे. [१][२]
महाराष्ट्र वन विभागाचे मुख्यालय नागपुरात आहे. अमरावती, औरंगाबाद, चंद्रपूर, धुळे, गडचिरोली, कोल्हापूर, नागपूर, नाशिक, पुणे, ठाणे आणि यवतमाळ येथे ११ प्रादेशिक वन मंडळे आहेत. वन्यजीव बोरिवली, वन्यजीव नागपूर आणि वन्यजीव नाशिक ही तीन वन्यजीव मंडळे आहेत. [३] प्रधान मुख्य वनसंरक्षक यांचे कार्यालय, वन दलाचे प्रमुख (HoFF) हे महाराष्ट्रातील वनविभागाचे प्रमुख आहेत. [४] वनहक्क कायद्यांतर्गत वनक्षेत्रातील आदिवासींचे हक्कही वनविभागाद्वारे नियंत्रित केले जातात. [५][६]
33 कोटी वृक्षारोपण मोहीम
महाराष्ट्रातील हवामान बदल आणि दुष्काळाचा सामना करण्यासाठी वन विभागाने ३३ कोटी वृक्षलागवड मोहीम आखली. [७] महाराष्ट्र राज्यात १ जुलै ते ३० सप्टेंबर या कालावधीत ३६ जिल्ह्यांमध्ये तीन महिन्यांची वृक्षारोपण मोहीम होती. [८][९] ३३ कोटींहून अधिक रोपांची लागवड करून राज्याने उद्दिष्ट पूर्ण केले. [१०] एकूण २०१७ ते २०१९ दरम्यान महाराष्ट्र वन विभागाने 52 कोटी झाडे लावली आणि जगण्याचा दर 81% राहिला आहे. [११]