छत्रपती ही एक भारतीय शाही उपाधी आहे.ती राज्याभिषेक झालेल्या हिंदू राजाच्या नावाआधी वापरली जाते. छत्रपती म्हणजे प्रजेवर सतत मायेच छत्र धारण करणारा, म्हणजेच सदैव प्रजेला मदत करणारे व दुःख वेचून घेणारा, प्रजेच्या संरक्षण, पालन पोषणाची जबाबदारी व काळजी घेणारा प्रजेचे रक्षण करणारा होय.(छत्रपती म्हणजे चक्रवर्ती राजा)
छत्रपती शिवाजी महाराजांच्या जन्मानंतर लिहिलेल्या जगदगुरू संत तुकाराम महाराजांच्या एक अभंगात छत्रपती शब्दाचा उल्लेख आहे.
“शिव तुझे नाव। ठेविले पवित्र।
छत्रपती सूत्र। विश्वाचे की।”
