Лазар Дунѓерски

 Лазар Дунѓерски (Србобран, 25 март 1833 - Србобран, 13 јули 1917) бил трговец, земјопоседник, индустријалец и филантроп.

Лазар Дунѓерски - биста во Кулпин

Биографија

Семејството Дунѓерски важело за најпочитувано и најбогато во Бачка, а можеби и во цела Војводина. Лазар бил трет, најмлад син на богатиот економист и земјопоседник Гидеон „Гeце“ Дунѓерски и Персида Дунѓерски, р. Летиќ. Имал двајца браќа, Александар и Новак и една сестра, омажена со свештеникот Тодоровиќ во Пивнице. На синот на Новак Стеван му биле конфискувани 1.000 хектари земја по Втората светска војна.

Лазар во родното место завршил српско основно училиште, а потоа гимназија во Врбас. Своето школување, прекинато со Унгарската револуција во 1848 година, го продолжил во Карловац, а потоа повисоките класови (филозофија) во Пожуна, каде што дипломирал во 1853 година. По неполна година, поради болест ги напуштил правните студии во Виена, на 20 години и се посветил на економијата.

Тој се оженил со Софија Ѓорѓевиќ (1831-1920), ќерка на парохискиот свештеник во Сентомаш, со кого тој имал два сина, Гидеон "Геда" (1875-1939) Ѓорѓе „Ѓоко" (1873-1950) и ќерка Јелена „Ленка“ (1870–1895), Емилија „Милка“ и Олга.

Семејната капела со костурница ја изградил на православните гробишта во Срборан во 1884-1886 година. Капелата ја украсиле уметниците Стева Тодоровиќ и Марковиќ од Белград. Копанството на иконостасот и другата столарија го направил Киснер од Нови Сад. Коските на стариот Гидеон Дунѓерски, познат како „Дедо Геце“, најпрвин биле пренесени во капелата. Во 1895 година е погребано и девојчето Ленка Дунѓерски.[1]

Тој голем српски добродетел починал во 1917 година на 85-годишна возраст во Нови Сад.[2]

Економска работа

Започнал да работи со капитал од 240 синџири обработливо земјиште во Сентомаш. За кратко време тој купил имот во Црна Бара во Банат, тогаш големиот имот со индустриски претпријатија во Чибу во Бачка, имотот Камендин во Нови Сад, имотот во Хајдучи, Чибу и Кирти, потоа Кулпин, Турскиот Бечеј и голем број на земјиште имот во округот Пешта. Изградил две пиварници-во Чиб (1892, Пивара Челарево) и(Велики Бечкерек) Зрењанин (1878), две фабрики за алкохолни пијалоци-во Чиб и Сентомаш, две мелници-во Нови Сад и Инѓија и во 1902 година купил фабрика за килими-„Српски“ во Велики Бекерек. Во 1873 година купил голема гостилница „Кај царицата Јелисавете“ во Нови Сад (за 109.000 ф.)

Тој се држел до неколку илјади синџири на земјиште за изнајмување (Модош во Банат, Сиринг, Бачалмаш), тој ги кренал свињи, марва и овци. Тој бил најголемиот економист и еден од најголемите трговци со храна и добиток во поранешна Унгарија. Имал бродови на Дунав, Тиса и Бегеј, кои превезувале храна. Својата работа и имот ја проширил во Босна и Србија. Поседувал голем број трговски и индустриски претпријатија, варовник, трговија со кожа и волна.

Влијание

Замокот на семејството Дунѓерски во Кулпин

Тој ја претставувал „сивата еминенција“ на Либералната партија, група интелектуалци собрани околу политичката програма на Светозар Милетиќ, која се појавила по распаѓањето на Народната партија. Бил член на Управниот одбор на Матица Српска. Основач бил и помагач на голем број индустриски и трговски компании. Неговото име се поврзувало со формирањето на неколку српски монетарни институти: Централниот кредитен институт во Нови Сад, Српската банка во Загреб, Генералната трговска банка во Сомбор, Првата штедилница Сентомаш во Србобран итн. Бил претседател на Српската банка во Загреб и почесен член на Новисадската трговска младина. Од самиот почеток бил член на Патронажот на стопанствениците. Бил член на Управниот одбор на Матица Српска во Нови Сад и претплатник на многу книги, меѓу кои и оние на Српската книжевна задруга во Белград. За време на Балканските војни дал голем придонес во Друштвото на Црвениот крст на Србија во Кралството Србија.

Донации

За катедралната црква во Нови Сад брачниот пар Лазар и Софија Дунѓерски купиле големо ѕвоно тешко 2666 килограми. Ѕвоното било отстрането за време на Првата светска војна за да се прелее во австроунгарските топови. Во 1895 година, тој подигнал нова театарска зграда во Нови Сад, откако претходната изгорела во пожар. „Театарот Дунџер“ „никнал “ во дворот на неговиот хотел „Кај царицата Јелисавете“ во Нови Сад, и го подарил на Здружението за Српски народен театар. Свеченото отворање на зградата на Новосадскиот театар се одржало на 4 февруари 1895 година. По смртта на неговата сакана ќерка Ленка[3] (1895), Лаза многу повеќе се свртел кон хуманитарната работа. Така во 1896 година тој направил придонес од 5.000 ф. за „Фондот Свети Сава“. Во исто време, тој издвоил 1000 ф. за Фондот на српската гимназија во Нови Сад-„во спомен на неговата рано почината ќерка Ленка“. Благодарение на донациите (380.000 круни), 1898 година подигната била трикатница на домот на Српската образовна установа за девојки во Будимпешта-Просветната црква Св. Мајка Ангелина - „Ангелинеум“. Зградата се наоѓала на главната улица на Пешта. Дунѓерски го составил „Основното писмо“ за неговата донација, кое било објавено во 1905 година. донирал 50.000 круни на санаториумот „Кралица Елизабета“ во Будимпешта за болни од туберкулоза и 30.000 круни на Црвениот крст во Србија и Црна Гора за време на балканските војни. Како голем патриот и донатор, Привредник донирал 100.000 круни на Српската стопанска асоцијација. Во 1902 година донирал 1000 к. на српскиот женски интернат во Загреб. Тоа била негова компензација, како член на Управниот одбор на Српска банка во Загреб. Тој помагал на српскиот учителски дом во Нови Сад во 1913 година, со 1.000 прилози.[4]

Наводи

  1. Радоњић, Мирослав (2017-12-25). „62. СТЕРИЈИНО ПОЗОРЈЕ 2017. Нови Сад, 26. мај – 3. јун 2017“. АГОН. 6 (9). doi:10.7251/agn1709083r. ISSN 2233-1581.
  2. Тимофeјев, Алексеј (2019). Балкан и руско-српски односи у Првом светском рату 1914-1917. Андрићград: Андрићев институт. стр. 135–166.
  3. „Сопроводительный лист (2)“. dx.doi.org. Посетено на 2022-01-29.
  4. Гордић, Милица (2019-03-26). „НОВИ САД ОЛИМПИЈСКИ ГРАД - 2032. ГОДИНЕ“. Zbornik radova Fakulteta tehničkih nauka u Novom Sadu. 34 (04): 729–732. doi:10.24867/02fa03gordic. ISSN 2560-5925.

Литература

  • Народна енциклопедија - Станоје Станојевиќ, Загреб, 1925 - 1929 год .
  • Историски весник Vol., Историски институт, Белград, 2005 г

Надворешни врски

Read other articles:

1948 film by Norman Taurog The Bride Goes WildDirected byNorman TaurogScreenplay byAlbert BeichProduced byWilliam H. WrightStarringVan JohnsonJune AllysonCinematographyRay JuneEdited byGeorge BoemlerMusic byRudolph G. KoppDistributed byMetro-Goldwyn-MayerRelease date March 3, 1948 (1948-03-03) Running time98 min.CountryUnited StatesLanguageEnglishBudget$1,685,000[1]Box office$3,766,000[1] The Bride Goes Wild is a 1948 American romantic comedy film directed by No...

 

This article includes a list of references, related reading, or external links, but its sources remain unclear because it lacks inline citations. Please help to improve this article by introducing more precise citations. (May 2016) (Learn how and when to remove this template message) This article needs additional citations for verification. Please help improve this article by adding citations to reliable sources. Unsourced material may be challenged and removed.Find sources: Washington C...

 

Logo MNCTV Berikut ini adalah daftar penyiar MNCTV. Penyiar saat ini Khusus acara Lintas iNews Aldi Hawari (mantan penyiar TVRI dan CNN Indonesia sekaligus juga penyiar di GTV, iNews, Sindonews TV dan Okezone TV) Angellica De Evagam (mantan penyiar RCTI, sekaligus penyiar di Sindonews TV dan IDX Channel) Anita Dewi (mantan penyiar RCTI, sekaligus penyiar di Sindonews TV dan Okezone TV) Amanda Dasrul (sekaligus penyiar di Sindonews TV) Bayu Pradhana (sekaligus penyiar di iNews, Sindonews TV da...

 Formiato de calcio[1]​ Nombre IUPAC Metanoato de calcioGeneralFórmula estructural Ca(HCOO)2Fórmula molecular CaC2H2O4IdentificadoresNúmero CAS 544-17-2[2]​ChEBI 81851ChemSpider 10531UNII NP3JD65NPYKEGG C18586 InChIInChI=InChI=1S/2CH2O2.Ca/c2*2-1-3;/h2*1H,(H,2,3);/q;;+2/p-2Key: CBOCVOKPQGJKKJ-UHFFFAOYSA-L Propiedades físicasApariencia polvo blancoDensidad 2020 kg/m³; 2,02 g/cm³Masa molar 130,113 g/molPropiedades químicasSolubilidad en agua...

 

American ice hockey player (born 1991) Ice hockey player Jeremy Morin Morin as a Blackhawk in December 2010Born (1991-04-16) April 16, 1991 (age 32)Auburn, New York, U.S.Height 6 ft 1 in (185 cm)Weight 192 lb (87 kg; 13 st 10 lb)Position Left wingShot RightPlayed for Chicago BlackhawksColumbus Blue JacketsHC YugraHPKSC BernNational team  United StatesNHL Draft 45th overall, 2009Atlanta ThrashersPlaying career 2010–2018 Jeremy Morin (born Apri...

 

Namen von Nofrusobek Oberteil einer Statue der Nofrusobek, ehemals Berlin, Inv. Nr. 14475 (Kriegsverlust) Horusname Merit-Re Mrjt-Rˁ Geliebte des Re Nebtiname Sat-sechem-nebet-taui S3.t-sḫm-nb.t-t3wj Tochter des Mächtigen, Herrin der beiden Länder Goldname Djedet-chau Ḏdt-ḫ3w Mit beständigen Erscheinungen Thronname Sobek-ka-Re Sbk-k3-Rˁ Ka des Sobek, ein Re Eigenname Nofrusobek / Neferusobek (Neferu Sobek) Nfr.w Sbk Die Schönheit des Sobek Königspapyrus Turin (Nr.IV./21.) [1&...

Breakfast at Tiffany's de Truman Capote Género Novela Subgénero Drama Ambientada en Nueva York Idioma Inglés Título original Breakfast at Tiffany's Editorial Random House País Estados Unidos Fecha de publicación 1958 [editar datos en Wikidata] El escritor estadounidense Truman Capote, en 1959. Desayuno en Tiffany's o Desayuno con diamantes (en inglés, Breakfast at Tiffany's) es una novela del escritor estadounidense Truman Capote[1]​ publicada por la editorial Rand...

 

Fernsehserie Titel Star Trek: Deep Space Nine Produktionsland Vereinigte Staaten Originalsprache Englisch Genre Science-Fiction, Politdrama, Action, Antikriegsdrama, Abenteuer Länge 45 Minuten Episoden 176[1] in 7 Staffeln (Liste) Titelmusik Dennis McCarthy Produktions-unternehmen Paramount Pictures Idee Rick Berman,Michael Pillerbasierend auf Star Trekvon Gene Roddenberry Produktion Peter Lauritson,Steve Oster,Hans Beimler,René Echevarria,Robert Hewitt Wolfe,Peter Allan Fields...

 

2016 novel written by Neal Shusterman This article needs additional citations for verification. Please help improve this article by adding citations to reliable sources. Unsourced material may be challenged and removed.Find sources: Scythe novel – news · newspapers · books · scholar · JSTOR (December 2019) (Learn how and when to remove this template message) Scythe AuthorNeal ShustermanCover artistKevin TongCountryUnited StatesLanguageEnglish...

Indonesian women's volleyball club Bandung BJB TandamataFull nameBandung BJB TandamataShort nameBJBFounded2003; 20 years ago (2003)GroundGOR C-Tra Arena, Bandung(Capacity: 5,000)OwnerBank BJB and West Java GovernmentChairman Ayi SubarnaManager Alim SusenoCaptain Wilda NurfadilahLeagueProliga2023ChampionsChampionshipsProliga Champion Bandung BJB Tandamata is an Indonesian professional women's volleyball club based in ฺBandung and owned and managed by the Bank BJB. The club ...

 

American cartoonist Jhonen VasquezVasquez in November 2007Born (1974-09-01) September 1, 1974 (age 49)San Jose, California, U.S.Other namesChancre ScolexMr. ScolexAlma materDe Anza CollegeOccupationsCartoonistanimatorwriterproducerdirectorYears active1992–present Jhonen C. Vasquez (/ˈdʒoʊ.nɛn ˈvæs.kɛz/; born September 1, 1974) is an American cartoonist, animator, writer, producer, and director. He is best known for creating the comic book Johnny the Homicidal Mani...

 

Catholic education institution in the Philippines This article has multiple issues. Please help improve it or discuss these issues on the talk page. (Learn how and when to remove these template messages) The topic of this article may not meet Wikipedia's notability guidelines for companies and organizations. Please help to demonstrate the notability of the topic by citing reliable secondary sources that are independent of the topic and provide significant coverage of it beyond a mere trivial ...

Василий Карпович Пахальчак Дата рождения 1 января 1867(1867-01-01) Дата смерти после 1917 Место смерти Мурафа,ныне Шаргородский район, Винницкая область Гражданство  Российская империя Род деятельности член Государственной думы III созыва от Подольской губернии Вероисповедан...

 

Traditional African American spiritual This article's lead section may be too short to adequately summarize the key points. Please consider expanding the lead to provide an accessible overview of all important aspects of the article. (January 2021) There Is A Balm in Gilead is a traditional African American spiritual. The date of composition is unclear, though the song dates at least to the 19th century. A version of the refrain can be found in Washington Glass's 1854 hymn The Sinner's Cure. ...

 

Dietrich Bonhoeffer Dietrich Bonhoeffer [ˈdiːtrɪç ˈboːnhœfɐ] ( 4 Februari 1906 – 9 April 1945 ) adalah seorang pendeta dan teolog Lutheran Jerman dan seorang anggota dalam gerakan perlawanan Jerman terhadap Nazisme. Ia terlibat dalam sebuah komplotan yang dirancang oleh anggota-anggota Abwehr (Kantor Intelijen Militer Jerman) untuk membunuh Adolf Hitler. Ia ditangkap pada bulan Maret 1943, ditahan dan akhirnya digantung, tak lama sebelum berakhirnya Perang Dunia II di Eropa. Keluarg...

Hotel ContinentalKartu lobiSutradara Christy Cabanne Produser Samuel Bischoff Ditulis oleh Warren Duff F. Hugh Herbert Paul Perez PemeranPeggy ShannonTheodore von EltzJ. Farrell MacDonaldPenata musikVal BurtonEdward KilenyiSinematograferIra H. MorganPenyuntingRose LoewingerPerusahaanproduksiTiffany ProductionsDistributorTiffany ProductionsTanggal rilis 07 Maret 1932 (1932-03-07) Durasi67 menitNegara Amerika Serikat Bahasa Inggris Hotel Continental adalah sebuah film kejahatan Pre-C...

 

South Korean TV series Missing YouPromotional posterAlso known asI Miss YouGenreRomanceMelodramaCrimeMysteryThrillerSuspenseActionWritten byMoon Hee-jungDirected byLee Jae-dongPark Jae-beomStarringYoon Eun-hyePark YoochunYoo Seung-hoMusic byJo Yoon-jungLee Im-wooCountry of originSouth KoreaOriginal languageKoreanNo. of episodes21ProductionCinematographyJung Seung-wooKim Seon-cheolRunning time60 minutesProduction companyVictory ProductionOriginal releaseNetworkMunhwa Broadcasting CorporationRe...

 

Mountain in New York, United States This article is an orphan, as no other articles link to it. Please introduce links to this page from related articles; try the Find link tool for suggestions. (April 2020) Tripp HillTripp HillLocation of Tripp Hill within New YorkShow map of New YorkTripp HillTripp Hill (the United States)Show map of the United States Highest pointElevation2,012 feet (613 m)Coordinates42°45′26″N 74°57′44″W / 42.757112°N 74.96226°W࿯...

Part of a series onDiscrimination Forms Institutional Structural Attributes Age Caste Class Dialect Disability Genetic Hair texture Height Language Looks Mental disorder Race / Ethnicity Skin color Scientific racism Rank Sex Sexual orientation Species Size Viewpoint Social Arophobia Acephobia Adultism Anti-albinism Anti-autism Anti-homelessness Anti-drug addicts Anti-intellectualism Anti-intersex Anti-left handedness Anti-Masonry Antisemitism Aporophobia Audism Biphobia Clannism Cron...

 

1990 French filmTatie DanielleDirected byÉtienne ChatiliezWritten byFlorence QuentinÉtienne ChatiliezProduced byCharles GassotStarringTsilla CheltonCatherine JacobIsabelle NantyNeige DolskyÉric PratLaurence FévrierCinematographyPhilippe WeltEdited byCatherine RenaultMusic byGabriel YaredGérard KawczynskiDistributed byAMLF[1]Release date 1990 (1990) Running time114 min.CountryFranceLanguageEnglish / FrenchBox office$16.7 million[2] Tatie Danielle (Auntie Danielle) is ...

 

Strategi Solo vs Squad di Free Fire: Cara Menang Mudah!