Заемка

Заемка^[1][2] — збор позајмен од странски јазик. Тој може да биде туѓица, усвоеница, сообразеница или странски збор. Можеме да зборуваме и за фонолошки, лексички, морфолошки, семантички и синтаксички заемки.^[3]

Позајмување

Позајмувањето е од внатрејазични причини (јазикот кој позајмува нема свој збор или неговото значење е пошироко или потесно од зборот) или од вонјазични причини (политички, економски, културни, научни и географски врски).

Позајмувањето може да биде директно (од јазикот на давачот во јазикот на примачот) или индиректно (јазикот на давачот позајмува веќе позајмени зборови). Може да зборуваме и за кружно позајмување, кога зборот се враќа на јазикот на примачот во друг облик или со различна содржина.

Според јазикот од кој се позајмува

Според јазикот на давачот, заемките можат да се поделат во неколку групи:^[3]

• латинизми - од латинскиот јазик
• грцизми - од грчкиот јазик
• унгаризми - од унгарскиот јазик
• германизми - од германскиот јазик
• англицизми - од англискиот јазик

• американизми - од американската верзија на англискиот јазик

• славизми - од групата словенски јазици

• бохемизми - од чешкиот јазик
• полонизми - од полскиот јазик
• русизми - од рускиот јазик
• србизми - од српскиот јазик

• ориентализми - од турскиот, арапскиот и персискиот јазик

• турцизми

- од турскиот јазик

- од арапски, персиски и други ориентални јазици преку турски до хрватски

• романизми

• италијанизми - од италијанскиот јазик
• галицизми - од францускиот јазик
• хиспанизми - од шпанскиот јазик
• лузитанизми - од португалскиот и бразилскиот јазик

Видови заемки

• Странски зборови
  • Странските зборови не се вклопуваат во стандардниот јазик по ниту една одлика, тие се оригинално наведени и се истакнуваат со различен избор на букви или нагласоци.
• Туѓици
  • Туѓиците заради некоја своја особина (акцент) не се вклопуваат во јазикот примач (на пр. бистро, шоу).
• Усвоени сообразеници
  • Усвоените сообразеници се целосно сообразени на јазикот на примачот на сите нивоа така што говорниците не чувствуваат дека се туѓи зборови.
• Преведеници
  • Преведениците се зборови создадени на мајчиниот јазик врз основа на странски (пр. computer = сметач).
• Значенски заемки
  • Со значенските заемки, самото значење се позајмува и се придружува на изразот, проширувајќи го неговото значење (пр. mouse = глувче).
• Егзотицизми
  • Егзотицизмите се заемки кои ги означуваат особеностите на поединечните народи (храна, пијалаци - вотка, сангрија, паела; фолклорни поими - пончо; растенија и животни - авокадо; родови и општествени поими - џихад; градби - игло; парични единици - долар...).
• Епоними
  • Епонимите се имиња на некои откритија, пронајдоци од лични имиња (на пр. сендвич, пенкало).
• Интернационализми
  • Интернационализмите се зборови кои имаат исто значење и во основа ист израз на неколку јазици (стил, демократија, политика...).^[3]

Наводи

1. „заемка“ — Дигитален речник на македонскиот јазик
2. „заемка“ — Официјален дигитален речник на македонскиот јазик
3. hrvatskijezik.eu – Jezično posuđivanje Архивирано на 22. rujna 2015.., pristupljeno 2. travnja 2015.