Карелин Григорий Силыч

A.
Карелин Григорий Силыч

Карелин Григорий Силыч [1](1801, Ресей, бұрынғы Петербург губ. – 29.12.1872, Қазақстан, Атырау ) – орыс ғалымы, саяхатшы.

Қазақстанмен танысуы

Санкт-Петербургтегі 1-кадет корпусын бітіргеннен кейін (1817), Ресей империясы армиясының Орынбор гарнизонына жіберілген. Мұнда Қазақстан мен Орта Азияны зерттеуші ғалымдармен танысып, Каспий маңы мен Орынбор өлкесін зерттеумен шұғылданды. 1826 – 27 жылы Эверсманмен бірге Ішкі (Бөкей) Ордада болып, Жәңгір ханмен танысты. Орал қаласынан Үлкен (Қара) және Бала (Сары) өзендерінің сағасына, онан әрі Еділге дейін барады. Бөкей ордасының тұңғыш топографиялық картасын жасайды. 1829 жылы Ресей Сыртқы істер министрінің Азия департаментіне қызметке ауысты. Бірнеше жыл (1832, 1834, 1836 жылдары) бойы порт құрылысын салу мақсатында Каспийдің шығыс жағалауында зерттеулер жүргізді. Қайдақ соры жағасынан бекініс салуға орын белгілейді. Кейін 1834 жылы онда Александровск форты салынды.

  • 1832 жылы Орынбор губернаторы Сухтеленнің тапсырмасы бойынша Карелин Каспий теңізінің солтүстік-шығыс жағалауына экспедицияға шығып, Өліқолтық, Қашақ шығанақтарын, Бозащы түбегін, Үстірттің солтүстік-батысын зерттейді. Каспий теңізінің солтүстік-шығыс бөлігінің және оған іргелес аудандардың картасын жасайды, жануарлар мен өсімдіктер жайында, жалпы қазақ халқына қатысты түрлі этнография, тағы басқа бай материалдар жинайды.
  • 1836 жылы Каспий теңізінің шығыс жағалауын толық зерттеп, картаға түсіреді. Қарабұғазкөл шығанағының тұңғыш географиялық сипаттамасын жасайды.
  • 1840 – 45 жылы Мәскеу натуралистері қоғамының тапсырмасымен Карелин Шығасыр Қазақстанға саяхат жасады. Семей, Ертіс, Алтай, Тарбағатай, Нарым, Жетісу Алатауын аралады.
  • 1841 жылы Алатаудың қарлы жотасы мен Жетісу өңірінде болды.
  • 1842 жылы Баянауыл, Қарқаралыны аралап, Алтайдың шығыс бөлігінде зерттеулер жүргізді.
  • 1843 жылы Көкпекті округі арқылы Зайсан-Нар өзенiне жетіп, сол өзеннен Өскеменге дейінгі 400 шақырымға ағып жатқан Қара (Жоғарғы) Ертісті сипаттап жазып, маңызды мағлұматтар келтірді.
  • 1844 жылыБұқтырма өзенінде зерттеу жүргізді.
  • Соңғы 20 жылда Карелин сол кездегі Гурьевте (Атырау) тұрып, әртүрлі тарихи және географиялық мәліметтермен айналысты.

Өмірінің соңғы жылдары

Осы өңірдегі өсімдіктер мен жануарлар дүниесінің жаңа түрлерін зерттеп, 1127 түрден тұратын 38 мың дана ботаникалық коллекция жасады. Карелин өмірінің соңғы 20 жылында (1849 – 72) Атырауда тұрып, жаратылыстану, география саласында, сондай-ақ, тарихи материалдар жинаумен шұғылданды. Бірақ ол еңбегін аяқтап үлгермеді. Өкінішке орай, Карелиннің Қазақстан табиғаты жайында жинаған бай ғылыми материалдары Атырауда өртеніп кетті. Тек шағын бөлігі ғана 1883 жылы Орыс география қоғамының жазбаларында жарияланды. Карелиннің ұзақ жылдар бойғы еңбегінің нәтижесін көрсететін кейбір ботаникалық, зоологиялық қыруар коллекциялары Санкт-Петербург, Мәскеу мұражайларына табыс етілді.

Дереккөздер:

  1. ↑ «Қазақстан»: Ұлттық энцклопедия / Бас редактор Ә. Нысанбаев – Алматы «Қазақ энциклопедиясы» Бас редакциясы, 1998 ISBN 5-89800-123-9, IV том


Мақала бастамасы Бұл — мақаланың бастамасы.
Бұл мақаланы толықтырып, дамыту арқылы, Уикипедияға көмектесе аласыз.
Бұл ескертуді дәлдеп ауыстыру қажет.

Read other articles:

Будьоннівський район

У Вікіпедії є статті про інші значення цього терміна: Будьоннівський район. Будьоннівський район Основні дані Країна:  УкраїнаМісто: ДонецькУтворений: 20 жовтня 1980Населення: 90 600 (2011 рік)Площа: 76,64 км²Густота населення: 1182 осіб/км²Географічні координати: 47°58′30″ п

 

Liam Byrne

Byrne pada 2017 Liam Dominic Byrne (lahir 2 Oktober 1970) adalah seorang politikus Britania Raya yang menjabat sebagai anggota parlemen sejak 2004. Sebagai anggota Partai Buruh, Byrne menjadi kandidat Partai Buruh untuk Walikota Midlands Barat dalam pemilu walikota 2021. Pranala luar Wikimedia Commons memiliki media mengenai Liam Byrne. Liam Byrne official website Profil di Parlemen Britania Raya Kontribusi di Parlemen di Hansard Kontribusi di Parlemen di Hansard 1803–2005 Catatan suara di ...

 

Reapers (song)

Not to be confused with Reaper (song). 2016 single by MuseReapersSingle by Musefrom the album Drones Released16 April 2016 (2016-04-16)Recorded2014StudioThe Warehouse Studio(Vancouver, British Columbia)[1]Genre Hard rock[2] glam metal[3] Length5:59Label Warner Bros. Helium-3 Songwriter(s)Matthew BellamyProducer(s) Robert John Mutt Lange Muse Muse singles chronology Aftermath (2016) Reapers (2016) Dig Down (2017) Reapers is a song by English rock band Mus...

Villu Paatu

Villu Paatu (English: Bow Song, Tamil: வில்லுப்பாட்டு), also known as Villadichampaatu and Villisai, is an ancient form of musical story-telling in Southern India where narration is interspersed with music. Villu Paatu (English: Bow Song, Tamil: வில்லுப்பாட்டு), also known as Villadichampaatu, is an ancient form of musical story-telling method performed in Southern India , where narration is interspersed with music, an art of southern st...

 

イナズマイレブンGOの登場人物

この記事には複数の問題があります。改善やノートページでの議論にご協力ください。 出典がまったく示されていないか不十分です。内容に関する文献や情報源が必要です。（2016年1月） 正確性に疑問が呈されています。（2019年9月） あまり重要でない事項が過剰に含まれているおそれがあり、整理が求められています。（2014年2月）出典検索?: イナズマイレブンGO...

 

Jordyn Wieber

American artistic gymnast and coach Jordyn WieberWieber in July 2013Personal informationFull nameJordyn Marie WieberCountry represented United StatesBorn (1995-07-12) July 12, 1995 (age 28)DeWitt, MichiganResidenceFayetteville, ArkansasSpouse Chris Brooks ​(m. 2023)​Height5 ft 3 in (160 cm)[1]DisciplineWomen's artistic gymnasticsLevelSenior International EliteYears on national team2006–2012 (US)ClubGedderts Tw...

Aero Commander 500 family

Family of twin-engine utility transport aircraft Aero Commander twins 690C Jetprop 1000 Role Utility and business aircraftType of aircraft National origin United States Manufacturer Aero Design and Engineering CompanyAero Commander Rockwell-Standard CorporationNorth American Rockwell Rockwell InternationalGulfstream Aerospace First flight 23 April 1948 (Model L3085) Introduction October 1952 Status Active Produced 1951–1986 Number built ~2,902 (1951 piston-engined, 951 turboprops) The Aero ...

 

Honda V10 engine

Reciprocating internal combustion engine Honda V10 engineOverviewManufacturer Honda (1989-1990, 2000-2005) Mugen (1992-2000)DesignerOsamu Goto (Chief designer) (1989-1990)Production1989–1990, 2000–2005LayoutConfiguration72°-90° V10Displacement3.0–3.5 L (183.1–213.6 cu in)CombustionFuel systemElectronic fuel injectionFuel typeGasolineCooling systemWater-cooledOutputPower output675–1,000 hp (503–746 kW; 684–1,014 PS)Torque output265–315...

 

The Last Station

2009 English-language German biographical film Not to be confused with the 2016 video game The Final Station. The Last StationPromotional posterDirected byMichael HoffmanScreenplay byMichael HoffmanBased onThe Last Stationby Jay PariniProduced byBonnie ArnoldChris CurlingJens MeurerStarring Helen Mirren Christopher Plummer Paul Giamatti Anne-Marie Duff Kerry Condon James McAvoy CinematographySebastian EdschmidEdited byPatricia RommelMusic bySergey YevtushenkoDistributed byWarner Bros. Picture...

Phasor (sound synthesizer)

This article does not cite any sources. Please help improve this article by adding citations to reliable sources. Unsourced material may be challenged and removed.Find sources: Phasor sound synthesizer – news · newspapers · books · scholar · JSTOR (April 2016) (Learn how and when to remove this template message) PhasorThe song Dance of the Plastic Forks in the Pizza Parlor in the Phasor Music PlayerDeveloper(s)Applied EngineeringInitial release198...

 

Prague

Vous lisez un « article de qualité » labellisé en 2019. Pour les articles homonymes, voir Prague (homonymie). Pour l’article ayant un titre homophone, voir PRAG. Prague (cs) Praha Vue du château depuis le pont Charles.   Administration Pays Tchéquie Région Ville-capitale de Prague Région historique Bohême Maire Mandat Bohuslav Svoboda 2023-2026 Code postal 100 00 à 199 00 Démographie Gentilé PragoisPraguois (moins courant) Population 1 357 326 hab. ...

 

We Two Pty Ltd v Shorrock (2002)

2002 Federal Court of Australia decision We Two Pty Ltd v Shorrock (2002)CourtFederal Court of AustraliaFull case nameWe Two Pty Ltd v Glenn Barrie Shorrock, Gerard Bertelkamp and Graehame Goble Decided12 July 2002 (2002-07-12)Case historySubsequent action(s)We Two Pty Ltd v Shorrock (No 2) (2005)Court membershipJudge sittingRaymond Finkelstein We Two Pty Ltd v Shorrock (2002) was presided by Justice Raymond Finkelstein of the Federal Court of Australia, Melbourne to determine ...

D-15414

Chemical compound D-15414Identifiers IUPAC name 1-ethyl-2-(4-hydroxyphenyl)-3-methylindol-5-ol CAS Number86111-11-7 YPubChem CID128800ChemSpider114137UNII58AE9Z8TW6ChEMBLChEMBL287232CompTox Dashboard (EPA)DTXSID801006609 Chemical and physical dataFormulaC17H17NO2Molar mass267.328 g·mol−13D model (JSmol)Interactive image SMILES CCN1C2=C(C=C(C=C2)O)C(=C1C3=CC=C(C=C3)O)C InChI InChI=1S/C17H17NO2/c1-3-18-16-9-8-14(20)10-15(16)11(2)17(18)12-4-6-13(19)7-5-12/h4-10,19-20H,3H2,1-2H3Key:B...

 

Kristin Bauer van Straten

American actress Kristin Bauer van StratenBauer van Straten at the 2012 Toulouse Game ShowBornKristin NeubauerRacine, Wisconsin, U.S.Alma materWashington University in St. Louis Parsons The New School for DesignOccupationActressYears active1993–presentSpouse Abri van Straten ​(m. 2009)​Websitewww.kristinbauer.com Kristin Bauer van Straten (née Neubauer) is an American film and television actress, notable for her roles as vampire Pamela Swynford De Bea...

 

المدير في القانون التجاري

هذه المقالة تحتاج للمزيد من الوصلات للمقالات الأخرى للمساعدة في ترابط مقالات الموسوعة. فضلًا ساعد في تحسين هذه المقالة بإضافة وصلات إلى المقالات المتعلقة بها الموجودة في النص الحالي. (مارس 2023) هذه مقالة غير مراجعة. ينبغي أن يزال هذا القالب بعد أن يراجعها محرر مغاير للذي أنش...

Catholic Women's League of Canada

The League's emblem The Catholic Women's League of Canada is a national service organization of women who are members of the Roman Catholic Church, and who work together to promote Catholic values and to carry out volunteer and charitable work. In 2016 the CWLA has about 83,000 members in over 1,200 parish councils across Canada. The League's national office is in Winnipeg, Manitoba; it is federally incorporated, and is a registered not-for-profit membership association. The League does not h...

 

Репнина-Волконская, Варвара Николаевна

В Википедии есть статьи о других людях с такой фамилией, см. Репнина-Волконская; Репнина-Волконская, Варвара. Варвара Николаевна Репнина-Волконская Портрет В. Н. Репниной кисти Г. И. Псёл (1839) Дата рождения 31 июля 1808(1808-07-31) Место рождения Москва Дата смерти 9 декабря 1891(1...

 

ثيرد أي (فرقة موسيقية)

هذه المقالة يتيمة إذ تصل إليها مقالات أخرى قليلة جدًا. فضلًا، ساعد بإضافة وصلة إليها في مقالات متعلقة بها. (يونيو 2023) هذه مقالة غير مراجعة. ينبغي أن يزال هذا القالب بعد أن يراجعها محرر؛ إذا لزم الأمر فيجب أن توسم المقالة بقوالب الصيانة المناسبة. يمكن أيضاً تقديم طلب لمراجعة ا...

Virgen del Carmen

Nuestra Señora del Monte CarmeloVirgen del Carmen Datos generalesVeneración Iglesia católicaFestividad 16 de julioSimbología Escapulario de la orden del CarmenPatrona de  Chile[1]​ Patrona de los marineros[2]​ Patrona de la Armada Española. Patrona de los conductores.[editar datos en Wikidata] Virgen del Carmen o Nuestra Señora del Carmen es la denominación común que suele recibir Santa María del Monte Carmelo, una de las diversas advocaciones de la Vi...

 

Мајнинген

МајнингенMeiningenМајнинген Грб Административни подациДржава ЊемачкаСавезна државаТирингијаСтановништвоСтановништво‍ — 21.450[1] — густина360 ст./km2Географске карактеристикеКоординате50° 34′ 04″ С; 10° 24′ 56″ И / 50.56778° С; 10.41556° ...

 

Strategi Solo vs Squad di Free Fire: Cara Menang Mudah!