Ерболат Асқарбекұлы Досаев

Ерболат Асқарбекұлы Досаев
Досаев, 2018 жыл
Лауазымы
Ту Алматы әкімі Ту
31 қаңтар 2022 жылдан бастап
Президент	Қасым-Жомарт Тоқаев
Ізашары	Бақытжан Сағынтаев
Ту Ұлттық банк төрағасы Ту
25 ақпан 2019 — 31 қаңтар 2022
Президент	Қасым-Жомарт Тоқаев
Премьер-Министр	Асқар Мамин Әлихан Смайылов
Ізашары	Данияр Ақышев
Ізбасары	Ғалымжан Олжаұлы Пірматов
Ту Премьер-министр орынбасары Ту
29 тамыз 2017 — 25 ақпан 2019
Президент	Нұрсұлтан Назарбаев
Премьер-Министр	Бақытжан Сағынтаев Асқар Мамин
Ізашары	Иманғали Тасмағамбетов
Ізбасары	Гүлшара Әбдіқалықова
Ту «Бәйтерек» төрағасы Ту
мамыр 2016 — 11 шілде 2016
Премьер-Министр	Бақытжан Сағынтаев
Ізашары	Қуандық Бишімбаев
Ізбасары	Айдар Әбдіразақұлы Әріпханов
Ту Ұлттық экономика министрі Ту
қыркүйек 2012 — 5 мамыр 2016
Премьер-Министр	Кәрім Мәсімов
Ізашары	Бақытжан Сағынтаев
Ізбасары	Қуандық Бишімбаев
Ту Денсаулық сақтау министрі Ту
5 сәуір 2004 — 20 қыркүйек 2006
Премьер-Министр	Даниал Ахметов
Ізашары	Жақсылық Досқалиев
Ізбасары	Анатолий Дерновой
Ту Қаржы министрі Ту
2003 — 5 сәуір 2004
Премьер-Министр	Даниал Ахметов Иманғали Тасмағамбетов
Ізашары	Александр Павлов
Ізбасары	Арман Дунаев
Өмірбаяны
Партиясы	Аманат
Білімі	1) Алматы энергетика және байланыс университеті (1993) 2) Н. Э. Бауман атындағы Мәскеу мемлекеттік техникалық университеті
Мамандығы	Инженер
Дүниеге келуі	21 мамыр 1970 (1970-05-21) (54 жас) Алматы, Қазақ КСР, КСРО
Әкесі	Асқарбек Досаев
Анасы	Тілеукен Досаева
Жұбайы	Гүлнар Есенгелдіқызы Досаева
Балалары	ұлы Нұрлан Асқарбеков (2003) қыздары Айтоты (2000) және Айна (2012) Досаевтар
Марапаттары	Құрмет ордені
өңдеу

Ерболат Асқарбекұлы Досаев (21 мамыр 1970 жыл, Алматы) — қазақстандық мемлекеттік қайраткер, 2022 жылдан бастап Алматы әкімі.

Отбасы

• Әкесі — Асқарбек Досаев (12 тамыз 1943).
• Анасы — Тілеукен Досаева (15 ақпан 1943).
• Қарындасы — Ақерке Асқарбекқызы Досаева (27 маусым 1971).
• Қарындасы — Әсем Асқарбекқызы Досаева (5 тамыз 1976).
• Әйелі — Гүлнар Есенгелдіқызы Досаева (Кенжабаева; 1975), G&G Glamour компаниясының вице-президенті және Dara қорының директоры (2007 жылдан бастап), Нархоз университетінің Халықаралық қатынастар кафедрасының оқытушысы (1995–1996), Қазақстандағы Финляндия Сауда палатасының сауда кеңесшісінің көмекшісі (1996–2001). 1991 жылы Алматыдағы №105 ағылшын тілін тереңдетіп оқытатын мектепті алтын медальмен бітіріп, 1995 жылы Нархоз университетінің Халықаралық қатынастар факультетінде Мұнай өнеркәсібі мамандығы бойынша оқуын аяқтады.
• Үлкен баласы — Айтоты Ерболатқызы Досаева (2 қазан 2000).
• Ортаншы баласы — Нұрлан Ерболатұлы Асқарбеков (19 қыркүйек 2003).
• Кенже баласы — Аини Ерболатқызы Досаева (10 сәуір 2012).

Өмірбаяны

Байұлы тайпасының Алтын руының Мәметек тегінен шыққан.^[1] 1970 жылы 21 мамырда Алматы қаласында туған. 1987 жылы Алматы қаласының О.Жәутіков атындағы Республикалық физико-математикалық Мектеп-Интернатын бітірді. Алматы энергетикалық институтын, Бауман атындағы Мәскеу Мемлекеттік техникалық университетін бітірді.

• 1997 ж. — «Тұран Әлем Банкі» ЖАҚ Басқарма Төрағасының орынбасары, «АТФ Банк» ЖАҚ Басқарма Төрағасы;
• 1998 ж. — Қазақстан Республикасы Премьер-Министрі кеңесшісі;
• 1998 ж. — Қазақстан Республикасы Энергетика, индустрия және сауда вице-министрі;
• 2000 ж. — Қазақстан Республикасы Қаржы вице-министрі;
• 2001 ж. — Қазақстан Даму банкі Директорлар Кеңесінің Төрағасы;
• 2001—2003 жж. — Қазақстан Республикасы Табиғи монополиялар, бәсекелестікті қорғау және шағын бизнесті қолдау агенттігінің Төрағасы;
• 2003 —2004 жж. — Қазақстан Республикасының Қаржы министрі; Қазақстандағы Еуропалық қайта құру және даму банкінің басқарушысы; Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкінің Басқарма мүшесі;
• 2004—2006 жж. — Қазақстан Республикасының Денсаулық сақтау министрі;
• 2006—2012 жж. — «Қазинвестбанк» АҚ Директорлар Кеңесінің Төрағасы;
• 2012 жылғы 25 қыркүйектен —Қазақстан Республикасының Экономикалық даму және сауда министрі.
• 2013 жылғы 16 қаңтардан — Қазақстан Республикасының Экономика және бюджеттік жоспарлау министрі.
• 2014 жылғы 6 тамызынан — Қазақстан Республикасының Президентінің Жарлығымен (№ 880) Қазақстан Республикасының Ұлттық экономика министрі.
• 2016 жылғы 16 мамырдан — «Бәйтерек» Ұлттық басқарушы холдингі басқармасының төрағасы.^[2]
• 2017 жылдың 29 тамызы – 2019 жылдың 25 ақпаны – Қазақстан Республикасы Премьер-министрінің орынбасары.
• 2019 жылдың 26 ақпанынан – Қазақстан Республикасы Ұлттық банк төрағасы.  
• 2022 жылдың 31 қаңтарынан — Алматы қаласының әкімі.^[3]

Ұлттық экономика министрі

Ұлттық экономика министрі қызметін атқарған Ерболат Досаев Жер кодексінің 24-бабына өзгерістер енгізуді ұсынды. Өзгерістердің мақсаты 2016 жылғы 1 шілдеден бастап Қазақстандағы ауыл шаруашылығы жерлерін шетелдік азаматтарға 10 жыл емес, 25 жыл мерзімге жалға беруге рұқсат беру жоспарланған болатын. Сонымен қатар, Досаев 2016 жылғы 1 шілдеден бастап 1,7 млн ​​гектар ауыл шаруашылығы жерлерін аукционға шығаруды ұсынды. Досаевтың ауыл шаруашылығы жерлерін жалға беру және сатуға қатысты шешімдері халық пен қоғамның наразылығын тудырса, жер кодексіне енгізілген өзгертулерге қарсы жаппай жер наразылығын тудырды.

Елде орын алған жаппай жер наразылығынан кейін Қазақстан президенті Нұрсұлтан Назарбаев жиында Ерболат Досаевтың қызметін нашар деп жариялап, орынбасарын қызметінен босатуды талап етті. Жауап бере отырып, Досаев президентке Жер кодексіндегі жаңа нормаларды қажет және қажет деп санайтынын және олардың әлемдік тәжірибеге сәйкес келетінін айтты. Сондай-ақ отырыста Досаев Президенттен қызметінен өз еркімен босатуды сұрады, өтініш қанағаттандырылды.

Денсаулық сақтау министрлігі

Ерболат Асқарбекұлы Денсаулық сақтау министрі болып жұмыс істеген кезде Оңтүстік Қазақстан облысында (қазіргі Түркістан облысы) балалардың жаппай Адамның иммунтапшылық вирусын жұқтырылуы орын алды. Вирус жұқтырған 17 ана мен 133 бала анықталды. Тергеу нәтижесінде инфекция медициналық ұйымдарда жұмысты дұрыс бақылау мен сапалы ұйымдастырудың болмауынан орын алғаны анықталды: тазаланбаған құралдар қолданылып, ауырған адамдардың донорлық қаны «Облыстық қан орталығына» жіберілді. Жанжал мен Мәжілісінің депутаттарының қызметін тоқтату талабынан кейін Досаев 2006 жылғы күзде мемлекеттік қызметтен кетті.

Кәсіпкерлігі

1990 жылдардың басында сыныптасы Нұрлан Қаппаров президент қызметін атқарған Accept сауда компаниясында жұмыс істей бастады. Екеуі мемлекеттік қызметте бір уақытта қызметін бастады: Қаппаров 1997 жылы «Қазақойл» ұлттық мұнай-газ компаниясын басқарды, Досаев бірнеше айдан кейін премьер-министрдің кеңесшісі болды. Осы тағайындауға дейін Досаев Тұран-Әлем банкінде және Алматы сауда-қаржы банкінде басшылық қызметтерде болды.

2006 жылға дейін ол мемлекеттік қызметтерді атқарды, содан кейін ол коммерциялық қызметке қайта оралды — достары Қаппаров, Берік Қаниев және Юрий Пакпен бірге Lancaster Group компаниясының тең иесі және директорлар кеңесінің мүшесі болды. 2012 жылы бизнес активтерін серіктестерінің басқаруына беріп, мемлекеттік қызметке қайта оралды.

Ұлттық банк төрағасы

Ұлттық банктің жаңадан тағайындалған төрағасы қызметіне кіріскеннен кейін бір ай өткен соң жанжалда қалды. Bloomberg заңдағы олқылық Ерболат Досаевқа бизнес серіктестерімен бірге 2014 жылы миллиардтаған несиені өтеуден жалтаруға мүмкіндік бергенін хабарлады. Басылымның мәліметінше, Досаев пен оның серіктестері — «ГазМұнайӨнім» ЖШС Қазкоммерцбанктен 20 миллион $ жуық несие алған. Бірақ бірнеше жылдан кейін компания 13,2 миллиард ₸ қарызының пайызын төлей алмаған соң, банк бизнесмендердің активтерін өндіре бастады. 2014 жылы кәсіпкерлердің әйелдері күйеуінің банкке берген кепілдігінен бейхабармыз деп банкті, компанияны және олардың күйеулерін сотқа беріп, сәтті болды. Осылайша, Досаев пен оның іскер серіктестерінің жеке кепілдігі жойылды.

Сын

2023 жылғы шілдеде Алматының көшелерінде «Досаев, кет!» лозунгі және Досаевтың әкімдігіне қарсы шығатын постерлерді табуға болады

2023 жылғы наразылық

Кейбір дереккөздерде Алматы әкімі болуынан бұрын да Досаевтың тағайындалуына тұрғындардың қарсылығының болғаны мәлімденген.^[4] Досаев 5 ақпан күні өзінің кандидатурасына қарсы митингке рұқсат берген.^[4] Бұл митингке шамамен 200 адам қатысты. Митингтің басқа да себептері болған: республикалық маңызы бар қаладағы әкімдердің сайланбайтыны.^[5]

2023 жылғы 6 шілдеде Досаевтың Алматы әкімі лауазымынан отставкаға кетуін талап ететін,^[6] ондаған мың адам қол қойған egov.press сайтында петиция ашылды.^[7] Әкімге қарсы наразылықты қаладағы «заңсыз құрылыс көбейгені, жөндеуді қажет етпейтін жолдар қайта күреліп жатқанымен» байланыстырады.^[8]

6 шілде күні жасалған петиция жайлы кейінірек тағы бір дау орын алды: Досаевтың отставкасын қолдап дауыс бергендер саны азайып жатты. Бұл боттар^[9] арқылы жасалды, және боттар Ресейде жасалған делінеді.^[10]

Марапаттары

• «Құрмет» ордені
• «Парасат» ордені
• «Қазақстан Конституциясына 20 жыл» мерекелік медалімен марапатталған.

Дереккөздер

1. Алтын баба ұрпақтары  (орыс.).
2. Ерболат Досаев «Бәйтерек» холдингін басқарады
3. https://sputnik.kz/regions/20220131/19244908/Almaty-akim-tagayyndaldy.html
4. "Досаев, кет!" Аким Алматы согласовал митинг против себя  (орыс.). SPUTNIK (4 февраля 2023). Тексерілді, 13 шілде 2023.
5. «Досаев, кет»: В Алматы прошел митинг за прямые выборы акима  (орыс.). NEWTIMES (5 февраля 2022). Тексерілді, 13 шілде 2023.
6. Алматинцы против Досаева? Чем не угодил аким жителям южной столицы?  (орыс.). in Almaty (12 июля 2023). Тексерілді, 13 шілде 2023.
7. Инициатива за отставку акима города Алматы Ерболата Досаева
8. "Досаев, кет!" Алматы әкімінің отставкасын талап ететіндер көбейді  (қаз.). Азаттық радиосы (11 шілде 2023). Тексерілді, 7 шілде 2023.
9. Российские боты накрутили счетчик за Досаева
10. «Поток ботов из России»: вокруг акима Алматы Досаева разгорелся скандал  (орыс.). press.kz (8 июля 2023). Тексерілді, 13 шілде 2023.