Жібек жолы көшесі (Алматы)

Алматы арбаты

Жібек жолы көшесі. Көшеге ел тарихында аса маңызды кезең болып саналатын көне замандағы, яғни б.з.б. ІІІ ғасырда пайда болып, XVI ғасырға дейін жалғасқан сауда жолының атауы (Алматы қаласы әкімінің 17.07.1990 №17/442Б шешімі) берілген. Керуен жолдары Еуропа мен Азияны Жерорта теңізінен Қытайға дейін кесіп өтіп, ежелгі заман мен орта ғасырларда Батыс пен Шығыс мәдениеттері арасындағы қатынас пен сауда байланыстарының маңызды құралы қызметін атқарған. Жібек жолының неғұрлым ұзақ бөлігі Орталық Азия, оның ішінде Қазақстан арқылы өткен.

Көше - бұрыннан қалыптасқан дәстүрі бар қаланың ірі магистральдарының бірі. Көше бойында тарихи және жаңа ғимараттар көптеп саналады. Онда әртүрлі дүкендер, тұрмыс қажетін өтеу кәсіпорындары бар. Көшеде әр түрлі жәрмеңкелер өткізілу жататын аса ірі «Алматы» сауда орталығы орналасқан. Оның құрамына Орталық базар, «Алма» сауда үйі, «Әсем» сауда үйі кіреді. Көше бойында «Заңғар» Орталық әмбебап дүкені, Универсам, «Маталар Үйі» (сәулетшісі: А.П.Зенков. қазір бұл үй мемлекеттік қорғауға алынған), «Сұлу», «Объектив» секілді аса ірі кәсіпорындар бар. Сонымен қатар «Полиграф» мәдениет үйі, әлеуметтік қамсыздандыру бөлімі, Орман жобалау бірлестігі, қалалық санитария-эпидемиология станциясы, Аэровокзал ғимараты орналасқан. Сондай-ақ, М.Горкий атындағы Орталық мәдениет және демалыс саябағы бар. Оның іргетасы 1856 жылы 100 га астам аумаққа жеміс және сәндік ағаштар, жібек құртын, бал омартасын өсіруге арналған «Қазына бағы» ретінде қаланды. Саябақта өсімдіктің 2000-нан астам түрлері өседі, жасанды тоғандар, қайық станциялары, ірі аттракциондар, Кіші Түркісіб балалар темір жолы, аквопарк, кинотеатр, стадион, хайуанаттар бағы бар. Хайуанаттар бағы: 1937 жылы ашылған. Бүгінде Алматы хайуанаттар бағында жер шарының барлық континентерінен өкелінген 3000-нан астам жануарлар бар. Олардың 77-сі Халықаралық табиғатты қорғау қоғамы, ТМД және Қазақстанның Қызыл кітабына енгізілген.

Көше шығыстан батысқа қарай Орталық демалыс паркінен басталып, Масанчи көшесіне дейінгі аралықта созылып жатыр. Жасыл желекпен көмкерілген көше Жетісу, Медеу аудандарын қиып өтеді. Бұрынғы атаулары:

1. Торговая көшесі;
2. Горький көшесі.

Көшенің ұзындығы - 4200 метр.^[1]

Дереккөздер

1. Алматы көшелері. Анықтамалық энциклопедия. – Алматы: “ИП Волошин” баспасы, 2009. ISBN 978-601-7157-18-0