Джомолунгма (тиб.ཇོ་མོ་གླང་མ།), Эверест (ағылш.Mount Everest) немесе Сагарматха (непал.सगरमाथा) — жер бетінің ең биік шыңы, биіктігі 8844,43 немесе 8848 немесе 8850 м, Гималайтауларында орналасқан. Непал және Қытайдың (Тибетавтономиялы ауданы) шекарасында бірақ шыңның өзі Қытай территориясында орналасқан.[1]
Биіктігі: Дәл биіктігі әртүрлі көздерде әртүрлі көрсетіледі, бірақ әдетте 8848,86 метр (29,031,7 фут) деп есептеледі.
Орналасуы: Ол Непал мен Қытайдың шекарасында орналасқан.
Топтар: Ол Гималай тау жүйесінің бөлігі болып табылады.
Климаты: Джомолунгмада өте суық және құрғақ климат басым. Төменгі бөлігінде ормандар бар, ал жоғары бөлігінде мұздықтар бар.
Альпинизм: Джомолунгма альпинизм үшін өте қауіпті болып табылады. Оның биіктігі, суық климаты және жоғары қысым альпинистерді қиындықтарға ұшыратады.
Өлшеу тарихы
Ежелгі заман: Джомолунгма туралы білім жергілікті халықтарда болған. Ол ежелгі Непалда “Сагармата” (әлемнің анасы) деп, ал Тибетте “Чомо-Лонгма” (әлемнің анасы) деп аталған.
18-ші ғасыр: Еуропалықтар Гималайға қызығушылық таныта бастады. Британдық саяхатшы Джордж Эверест Гималайды зерттеген және оның ең биік тауы оның атымен аталады.
19-шы ғасыр: Джомолунгмаға жетуге алғашқы әрекеттер жасалды. Алайда, бұл әрекеттер көптеген қиындықтарға ұшырады.
1921: Британдық альпинистер алғашқы рет Джомолунгмаға шығуға тырысты.
1924: Британдық альпинистер Джордж Маллори мен Эндрю Ірвин Джомолунгмаға шығуға тырысып, жоғалып кетті. Олардың тағдыры әлі күнге дейін белгісіз.
1953: 1953 жылы непальдық шерпа Тенцинг Норгей мен новозеландтық альпинист Эдмунд Хилари Джомолунгмаға жетті. Бұл әлем үшін үлкен жетістік болды.
1975: Джомолунгмаға бірінші рет әйел альпинист - Джунко Табей жетті.
Дереккөздер
↑Жолымбетов Ө.Ш., Құлназаров А.К., Спорт терминдерінің түсіндірме сөздігі. – Алматы, Қазақша-орысша, ISBN 9965-822-48-4
