პროფესორი ჯეიმზ მორიარტი — გამოგონილი პერსონაჟი და კრიმინალური საქმეების ოსტატი, შექმნილი ართურ კონან დოილის მიერ, რათა იყოს ავტორის მიერ გამოგონილი დეტექტივი შერლოკ ჰოლმზის ანგარიშგასაწევი მეტოქე. ის შეიქმნა როგორც საშუალება, რომლითაც დოილს შეეძლო ჰოლმსის მოკვლა და გმირის ისტორიების დასრულება. პროფესორი მორიარტი პირველად ჩნდება მოთხრობაში „The Adventure of the Final Problem“, რომელიც პირველად 1893 წელს გამოქვეყნდა „The Strand Magazine“. ის ასევე თამაშობს ჩართულია შერლოკ ჰოლმზის ბოლო რომანში „შიშის ველი“, მაგრამ პირდაპირი გამოჩენის გარეშე. ჰოლმსი მორიარტის ახსენებს ხუთ სხვა მოთხრობაში: „ცარიელი სახლის თავგადასავალი“, „ნორვუდის აღმაშენებლის თავგადასავალი“, „დაკარგული სამი მეოთხედის თავგადასავალი“, „დიდებული კლიენტის თავგადასავალი“ და „მისი უკანასკნელი თავის დაკვრა“.
