Pagsasao a Wetares

Wetares
Wetar
Tutunohan
Patubo iti	Daya a Timor, Indonesia
Rehion	Isla Wetar, Isla Atauro, Laclo
Patubo a mangisasao	(11,000 ti nadakamat idi 1990–2010)[1]
Pamilia	Austronesio Malayo-Polinesio Nuklear a Malayo-Polinesio (Tengnga–Akindaya) Timor–Babar Wetar–Galoli Wetares
Kodkodigo ti pagsasao
ISO 639-3	Agdumaduma: apx – Aputai ilu – Ili'uun wet – Parai tzn – Tugun adb – Adabe (naikamali a nailasin a kas Papuano)
Glottolog	weta1245

Ti pagsasao a Wetares ket ti pagsasao ti Wetar, ti maysa nga isla iti abagatan a Maluku, Indonesia, ken dagiti asideg nga isla ti Liran ken Atauro, ti naud-udi a naibaga ket iti Daya a Timor iti amianan ti Dili.^[2] Dagiti uppat a kangrunaan a karuay ti Wetares iti Wetar ket makaanaydana a nisangayan a maikeddeng a dagiti sabali a pagsasao.

Kagudua dagiti agsasao iti Wetares ket agtataengda iti isla ti Atauro iti Daya a Timor, nga idiay ket adda dagiti naisasao nga uppat a kapada a dialekto ti Wetares (maipagarup a Ili'uun): ti Rahesuk iti tengnga, ti Resuk iti abagatan a daya, ti Raklungu iti abagatan a laud,^[2] ken ti Dadu'a iti amaianan. Agarup a kagudua ti populasion ti Dadu'a ket immalisda idiay Timor, idiay aplaya ti distrito ti Manatuto, nga idiay ket naimpluensiaan manipud iti Galoli.^[3]

Ti Wetares ket asideg a kabagian ti Galoli, a naisasao idiay amianan nga aplaya ti Daya a Timor ken babaen ti imigrante a komunidad idiay abagatan nga aplaya ti Wetar.

Pagsasao nga Adabe

Ti dialekto a Raklungu ti Atauro, wenno Klu'un Hahan Adabe, ket naikamali idi a kas pagsasao a Papuano babaen ni Antonio de Almeida (1966) ken naireporta a kas "Adabe" iti Wurm & Hattori (1981). Adu kadagiti simmarsaruno a taudan ket intultuloyda daytoy a biddut, a nagipakpakita ti pagsasao a Papuano idiay Isla Atauro.^[4] Ni Geoffrey Hull, direktor ti panagsukisok para iti Instituto Nacional de Linguística iti Daya a Timor, ket inpalawagna laeng ti Wetares a kas naisasao idiay Isla Ataúro.^[2]

Dagiti nagibasaran

1. Aputai iti Ethnologue (Maika-18 nga ed., 2015)
   Ili'uun iti Ethnologue (Maika-18 nga ed., 2015)
   Parai iti Ethnologue (Maika-18 nga ed., 2015)
   Tugun iti Ethnologue (Maika-18 nga ed., 2015)
   Adabe (naikamali a nailasin a kas Papuano) iti Ethnologue (Maika-18 nga ed., 2015)
2. Geoffrey Hull: The Languages of East Timor. Some Basic Facts, Instituto Nacional de Linguística, Universidade Nacional de Timor Lorosa'e Naiyarkibo 2009-10-01 iti Wayback Machine (PDF-Datei; 203 kB)
3. [1]^{[permanente a natay a silpo]}
4. Ethnologue (2013), for example, shows "Adabe" being spoken on central Atauro, in the area of Raklungu, and lists the population and all three dialects of Atauro Wetarese as being Papuan Adabe.

Dagiti akinruar a silpo

• Panagsukisok kadagiti pagsasao ti Daya a Timor Naiyarkibo 2008-01-19 iti Wayback Machine