Բրայան Քենթ Կոբիլկա (մայիսի 30, 1955(1955-05-30)[1][2], Little Falls, Մինեսոտա, ԱՄՆ)[10] ամերիկացի ֆիզիոլոգ։ Նա Ռոբերտ Լեֆկովիցի հետ համատեղ արժանացել է 2012 թվականի Քիմիայի Նոբելյան մրցանակի։ Ներկայումս նա Սթենֆորդի համալսարանի բժշկական դպրոցի մոլեկուլային և բջջային ֆիզիոլոգիայի ամբիոնի պրոֆեսոր է: Նա նաև ConfometRx-ի՝ կենսատեխնոլոգիական ընկերության համահիմնադիրն է, որը կենտրոնացած է G սպիտակուցի հետ կապված ընկալիչների վրա: 2011 թվականից նա ԱՄՆ ԳԱԱ անդամ է։
Վաղ կյանք
Կոբիլկան հաճախել է Սուրբ Մարիամի տարրական դպրոցը Լիթլ Ֆոլսում, Մինեսոտա, որը հանդիսանում է Սուրբ Կլաուդի հռոմեական կաթոլիկ թեմի մի մասը։[11] Այնուհետեւ նա ավարտել է Little Falls High School-ը։ Նա ստացել է կենսաբանության և քիմիայի բակալավրի կոչում Մինեսոտա Դուլութի համալսարանից։ Վաշինգտոնի համալսարանում ներքին բժշկության գծով իր օրդինատուրան Սենտ Լուիսի Բժշկական դպրոցի Բարնս-Հրեական հիվանդանոցում ավարտելուց հետո, նա իր դոկտորի կոչումը ստացել է Յեյլի համալսարանի բժշկական դպրոցում: Կոբիլկան Դյուկի համալսարանում եղել է Ռոբերտ Լեֆկովիցի ասպիրանտը, որտեղ նա սկսել է աշխատել β2-ադրեներգիկ ընկալիչի կլոնավորման վրա։ 1989 թվականին Կոբիլկան տեղափոխվեց Սթենֆորդ։[12] 1987 2003 թվականներին նա Հովարդ Հյուզի բժշկական ինստիտուտում (HHMI) հետազոտող էր։[13]
Հետազոտություն
Կոբիլկան առավել հայտնի է G սպիտակուցով զուգակցված ընկալիչների (GPCRs) կառուցվածքի և գործունեության վերաբերյալ իր հետազոտություններով, մասնավորապես, Կոբիլկայի լաբորատորիայի աշխատանքը որոշեց β2-ադրեներգիկ ընկալիչի մոլեկուլային կառուցվածքը։[14][15][16][17] Այս աշխատանքը շատ է հիշատակվել այլ գիտնականների կողմից, քանի որ GPCR-ները դեղագործական թերապևտիկ բուժման համար կարևոր թիրախներ են, բայց ռենտգենյան բյուրեղագրության մեջ դրանց հետ աշխատելը բավականին դժվար է։[18] Նախկինում ռոդոպսինը միակ G-սպիտակուցային ընկալիչն էր, որտեղ կառուցվածքը որոշվում էր բարձր թողունակությամբ։ β2-ադրեներգիկ ընկալիչների կառուցվածքի որոշմանը շուտով հաջորդեց մի քանի այլ G-սպիտակուցային ընկալիչների մոլեկուլային կառուցվածքների որոշումը։[19]
Անձնական կյանք
Կոբիլկան Մինեսոտայի կենտրոնական Լիթլ Ֆոլս քաղաքից է: Ե՛վ նրա պապը՝ Ֆելիքս Կոբիլկան (1893–1991) և նրա հայրը՝ Ֆրանկլին Ա. Կոբիլկան (1921–2004) հացթուխներ էին և բնիկ Լիթլ Ֆոլսում, Մինեսոտա։[20][21][22] Կոբիլկայի տատիկը՝ Իզաբել Սյուզան Կոբիլկան (ծնված՝ Մեդվեդ, 1891–1980), պատկանել է պրուսացի ներգաղթյալների Մեդվեդ և Կիևել ընտանիքներին, ովքեր 1888 թվականից Լիթլ Ֆոլս քաղաքում գտնվող պատմական Kiewel գարեջրի գործարանի սեփականատերն էին։ Նրա մայրը Բեթի Կոբիլկան է (ծնված՝ Ֆաուստ, 1930)։
Կոբիլկան, Թոնգ Սուն Թիանին՝ մալազիացի-չինացի իր կնոջը հանդիպեց Մինեսոտա Դուլութի համալսարանում։[23] Նրանք ունեն երկու երեխա՝ Ջեյսոն և Մեգան Կոբիլկա։[20][24]