Սերգեյ Նիկոլաևիչ Լեբեդև (ռուս.՝ Серге́й Никола́евич Ле́бедев, ապրիլի 9, 1948(1948-04-09), Ջիզակ, Սամարղանդի շրջան, Ուզբեկական ԽՍՀ, ԽՍՀՄ), ռուս հետախույզ, բանակի գեներալ, Ռուսաստանի արտաքին հետախուզության ծառայության տնօրեն (2000-2007), ԱՊՀ գործադիր քարտուղար 2007 թվականի հոկտեմբերի 5-ից։
Կենսագրություն
Հայրը՝ Նիկոլայ Իվանովիչը, ծագումով Սիբիրից, քաղաք Բիյսկա, Հայրենական մեծ պատերազմի վետերան, աշխատել է որպես վարորդ։ Մայրը՝ Նինա Յակովլևնան, սովորել է Լենինգրադի ռազմամարզական ինստիտուտում, վերապրել Լենինգրադի շրջափակումը։ Պատերազմից հետո ստացել է բարձրագույն ֆինանսական կրթություն, աշխատել է որպես հաշվապահ։
1965 թվականին ոսկե մեդալով ավարտել է Ջիզակի միջնակարգ դպրոցը, որից հետո ընդունվել է Կիևի պոլիտեխնիկական ինստիտուտի Չերնիգովի մասնաճյուղ, որն ավարտել է 1970 թվականին, մնացել ինստիտուտում աշխատելու համար, իսկ կարճ ժամանակ անց ընտրվել է Լենինյան երիտասարդության համամիութենական կոմունիստական միության Չեռնիգովի քաղկոմի քարտուղար։
1971-1972 թվականներին ժամկետային ծառայություն է անցել Կիևի ռազմական օկրուգում։
1973 թվականից հակահետախուզության պետանվտանգության մարմիններում աշխատելիս, 1975 թվականից՝ արտաքին հետախուզությունում (ԽՍՀՄ ՊԱԿ առաջին գլխավոր վարչություն, 1991 թվականից՝ Ռուսաստանի արտաքին հետախուզության ծառայություն), գերմանական բաժին։ Ստացել է հակահետախուզական պատրաստություն (Կիևի ՊԱԿ դպրոց) և հետախուզական կրթություն (ՊԱԿ Կրասնոարմեյսկի ինստիտուտ)։
1978 թվականին գերազանցությամբ ավարտել է ԽՍՀՄ ԱԳՆ դիվանագիտական ակադեմիան։ Տիրապետում է գերմաներեն և անգլերեն լեզուներին։
Բազմիցս մեկնել Է արտասահմանյան գործուղումների՝ ԳԴՀ, Արևմտյան Բեռլին, Միացյալ Գերմանիա։ (Սեփական բազմաթիվ հայտարարությունների համաձայն՝ Գերմանիայում աշխատելիս Պուտինի հետ անմիջականորեն չի հատվել[2]։ «Ոչ մինչ այդ, ոչ Գերմանիայում մենք նրա (Պուտինի) հետ չենք հանդիպել և իրար ծանոթ չենք եղել։ Մենք աշխատել ենք տարբեր ստորաբաժանումներում մեր հայրենիքում և Գերմանիայի տարբեր քաղաքներում։ Ավելի ճիշտ՝ գերմանական տարբեր պետություններում»[3]:) Այնուհետև վարչության պետ էր, ղեկավարում էր Կենտրոնական և Արևելյան Եվրոպան։
1998-2000 թվականներին եղել է ԱՄՆ-ում արտաքին հետախուզության ծառայության պաշտոնական ներկայացուցիչ, գեներալ-լեյտենանտ։ Նրա՝ ՀԽՍՀ-ի տնօրենի պաշտոնում նշանակվելու կապակցությամբ նշել են, որ «Հետախուզության նոր պետին, ԱՄՆ-ում նրա երկամյա գործուղումից հետո, հավաքներին ընդամենը մի քանի ժամ է պահանջվել։ Երբ ապրիլի 20-ին անսպասելիորեն հայտարարվեց Վաշինգտոնում ՀԽՍՀ-ի պաշտոնական ներկայացուցիչ, գեներալ-լեյտենանտ Սերգեյ Լեբեդևի նշանակման մասին նախագահական հրամանագիրը, նա նույն օրը մեկնեց Մոսկվա»[4]։
2000 թվականի մայիսի 20-2007 թվականի հոկտեմբերի 9[5]՝ Ռուսաստանի Դաշնության Դաշնային ժողովի Դաշնության խորհրդի տնօրեն։ Նա նշել է, որ իր նշանակմանը ծառայել է հետախուզության մեջ նրա աշխատանքային փորձը և Վյաչեսլավ Իվանովիչ Տրուբնիկովի անձնական հանձնարարականը[3]։ Գեներալ-գնդապետ (2000)։ Բանակի գեներալ (2003 թվականի դեկտեմբեր)։
2000 թվականից՝ Ռուսաստանի Դաշնության Անվտանգության խորհրդի անդամ, 2004 թվականից՝ մշտական անդամ։
2007 թվականի հոկտեմբերի 5-ին Դուշանբեում ԱՊՀ-ի գագաթնաժողովում նշանակվել է ԱՊՀ-ի գործադիր քարտուղարի պաշտոնում[6]։
2009 թվականի մարտի 27-ին Ռուսաստանի Դաշնության նախագահի հրամանագրով Ս. Լեբեդևին շնորհվել է արտակարգ և լիազոր դեսպանի դիվանագիտական աստիճան[7]։
2012 թվականի դեկտեմբերի 5-ին ԱՊՀ պետությունների ղեկավարների խորհուրդը Լեբեդևին վերանշանակել է[8] Գործադիր կոմիտեի նախագահ՝ ԱՊՀ գործադիր քարտուղար մինչև 2016 թվականի դեկտեմբերի 31-ը ընկած ժամանակահատվածում։
2016 թվականի սեպտեմբերի 16-ին ԱՊՀ պետությունների ղեկավարների խորհուրդը երկարաձգել Է ԱՊՀ գործադիր կոմիտեի նախագահ-գործադիր քարտուղար Սերգեյ Լեբեդևի պաշտոնավարման ժամկետը մինչև 2017 թվականի դեկտեմբերի 31-ը[9]։ 2017 թվականի հոկտեմբերի 11-ին լիազորությունները երկարաձգվել են մինչև 2019 թվականի դեկտեմբերի 31-ը։ 2019 թվականի հոկտեմբերի 11-ին լիազորությունները երկարացվել են մինչև 2022 թվականի դեկտեմբերի 31-ը[10]։
Ընտանիք
Ամուսնացած է, կինը՝ Վերա Միխայլովնա, ինժեներ-քիմիկոս է։ Երկու չափահաս որդիներ, չորս թոռներ։
Նախասիրություններ՝ աշխատանք, ընտանիք, ամառանոց։
Մրցանակներ
- Հայրենիքին մատուցած ծառայությունների համար 4-րդ աստիճանի շքանշան։
- Ալեքսանդր Նևսկու շքանշան (2013 թվականի ապրիլի 22)՝ ԱՊՀ մասնակից պետությունների և ժողովուրդների միջև համագործակցության ամրապնդման գործում հատուկ անձնական ծառայությունների համար[11]։
- Անբասիր ծառայության համար 1-ին աստիճանի մեդալ։
- Անբասիր ծառայության համար 2-րդ աստիճանի մեդալ։
- Անբասիր ծառայության համար 3-րդ աստիճանի մեդալ։
- Արժանիքների համար 3-րդ աստիճանի շքանշան (2013 թվականի օգոստոսի 24, Ուկրաինա)՝ Ուկրաինայի միջազգային հեղինակության ամրապնդման, նրա պատմական ժառանգության և ժամանակակից ձեռքբերումների հանրահռչակման գործում ներդրած ծանրակշիռ անձնական ավանդի համար և Ուկրաինայի անկախության 22-րդ տարեդարձի առթիվ[12]։
- «Ժողովուրդների բարեկամության շքանշան» (2002 թվականի դեկտեմբերի 30, Բելառուս)՝ միութենական պետության անվտանգության ապահովման գործում ունեցած վաստակի համար[13]։
- «Պատվո շքանշան» (2018 թվականի մարտի 29, Բելառուս)՝ Անկախ Պետությունների Համագործակցության շրջանակներում բազմակողմ համագործակցության զարգացման գործում ունեցած վաստակի, Բելառուսի Հանրապետության և ԱՊՀ մասնակից պետությունների միջև բարեկամական հարաբերությունների կայացման գործում ներդրած նշանակալի անձնական ավանդի համար[14][15]։
- «Շտեֆան Մեծի շքանշան» (Մոլդովա)[16]։
- «Դանաքեր» շքանշան (2003 թվականի ապրիլի 11, Ղրղզստան)՝ Ղրղզստանի և Ռուսաստանի ժողովուրդների միջև բարեկամության և համագործակցության ամրապնդման համար[17]։
- «Չեզոքության» շքանշան (2019 թվականի հոկտեմբերի 11, Թուրքմենստան)՝ անկախ Թուրքմենստանի մշտական չեզոքության հաստատման գործում ունեցած անձնական մեծ ավանդի համար, ինչպես նաև հաշվի առնելով միջազգային կյանքին ակտիվ մասնակցությունը, երկրների և ժողովուրդների միջև բարեկամության և համագործակցության ամրապնդման գործում ունեցած առանձնահատուկ վաստակը[18]։
- «Դուստլիկ» շքանշան (2018 թվականի ապրիլի 2, Ուզբեկստան)՝ ԱՊՀ շրջանակներում բազմակողմանի արգասաբեր կապերի, բարեկամական և բարիդրացիական միջպետական հարաբերությունների ամրապնդման և ընդլայնման գործում ունեցած մեծ վաստակի, քաղաքական, սոցիալ-տնտեսական և մշակութային-հումանիտար համագործակցության զարգացմանն ուղղված բազմակողմ նախագծերի մշակման և իրականացման գործում ակտիվ մասնակցության, ինչպես նաև համագործակցության տարածքում անվտանգության և կայունության ապահովման գործում բազմամյա անձնական ներդրման համար[19]։
- Ուզբեկստանի Հանրապետության անկախության 20 տարի (2011 թվականի սեպտեմբերի 13, Ուզբեկստան)՝ Ուզբեկստանի հետ երկկողմ և բազմակողմ առևտրատնտեսական, ներդրումային, մշակութային և գիտակրթական համագործակցության զարգացման ակտիվ և արդյունավետ գործունեության համար և Ուզբեկստանի Հանրապետության անկախության 20-րդ տարեդարձի կապակցությամբ[20]։
- Ղազախստանի Հանրապետության անկախության 20 տարի մեդալ (2012թվական)։
- Մոսկվայի մարզին մատուցած ծառայությունների համար գերազանցության նշան (2005 թվականի դեկտեմբերի 5)։
- Սուրբ Սերգի Ռադոնեժսկու 1-ին աստիճանի շքանշան (ՌՈՒԵ, 2005 թվականի հուլիսի 12)[21]։
- Ռուսաստանի Դաշնության նախագահի շնորհակալություն (2008 թվականի ապրիլի 9)՝ պետությանը մատուցած ծառայությունների և երկարամյա բարեխիղճ աշխատանքի համար[22]։
- Ռուսաստանի Դաշնության կառավարության պատվոգիր (2008 թվականի ապրիլի 11)։
Ծանոթագրություններ
Արտաքին հղումներ