Պոնտուազ

Բնակավայր
Պոնտուազ
ֆր.՝ Pontoise[1]
Զինանշան
Երկիր	Ֆրանսիա
Համայնք	Վալ-դը-Ուազ և arrondissement of Pontoise?
Մակերես	7,15 կմ²
ԲԾՄ	27 մետր, 22 մետր, 87 մետր
Բնակչություն	▲31 623 մարդ (հունվարի 1, 2022)[2]
Ժամային գոտի	UTC+1 և UTC+2
Փոստային դասիչ	95000[3] և 95300[3]
Պաշտոնական կայք	ville-pontoise.fr​(ֆր.)
Պոնտուազ (Ֆրանսիա)
Պոնտուազ Վիքիպահեստում

Պոնտուազ (ֆր.՝ Pontoise), քաղաք և համայնք Ֆրանսիայի Իլ դը Ֆրանս երկրամասում. Վալ դ՛Ուազ դեպարտամենտի պաշտոնական վարչական կենտրոնը (դե ֆակտո վարչական կենտրոնը հարևան Սերժի քաղաքն է)։ Գտնվում է Փարիզից 29 կիլոմետր դեպի հյուսիս-արևմուտք, Սերժիից 4 կիլոմետր դեպի հյուսիս-արևելք։ 2011 թվականի տվյալներով բնակչության թվաքանակը եղել է 29.885^[4]:

Պատմություն

Պոնտուազը հիմնադրվել է դեռևս հինհռոմեական ժամանակներում (լատինական անվանումը՝ Պոնտիսարա - Pontisara), եղել է հին ֆրանսիական Վիքսեն թագավորության մայրաքաղաքը։ Այստեղով է անցել Հուլիոս Կեսարի կառուցած ճանապարհը, որն իրար է կապել Լուտեցիան (ներկայիս Փարիզը) և Ռոտոմագուսը (Ռուանը)։ Այդ ճանապարհը պահպանվել է և Փարիզն ու Ռուանը միմյանց կապող ավտոմայրուղու մի հատվածն է դարձել։ Հին հռոմեացիները Պոնտիսերայի մոտ՝ Ուազ գետի վրա կախված ժայռոտ սարի լանջին նաև բերդ էին կառուցել։

Ավելի քան երկու հազար տարվա պատմություն ունեցող Պոնտուազում պահպանվել են բազմաթիվ պատմամշակութային կառույցներ՝ միջնադարյան վանքեր, դղյակներ, եկեղեցիներ, թանգարաններ։ Քաղաքը հայտնի է նաև որպես միջնադարյան նշանավոր ալքիմիկոս Նիկոլյա Ֆլամելի ծննդավայր ու գործունեության ասպարեզ։ Բացի այդ, 19-րդ դարի վերջերին և 20-րդ հարյուրամյակի սկզբներին Պոնտուազը դարձել էր իմպրեսիոնիստական շարժման կարևոր կենտրոն, որտեղ ապրել ու իրենց բարձրարժեք բնանկարներն են ստեղծել նշանավոր այնպիսի նկարիչներ, ինչպես Կամիլ Պիսարոն, որը տասնյոթ տարի ապրել ու ստեղծագործել է Պոնտուազում, Վան Գոգը (Auvers-sur-Oise), Պոլ Սեզանը, Պոլ Գոգենը, Շառլ-Ֆրանսուա Դոբինյին, Գյուստավ Կայբոտը, Գյուստավ Լուազոն և այլք։ 2006 թվականին Պոնտուազը հռչակվել է «Արվեստի ու պատմության քաղաք»։

Սեն Մակլու տաճարը

20-րդ դարի վերջերին և 21-րդի առաջին տասնամյակում Պոնտուազը հայտնի էր նաև որպես հանցավորության բարձր մակարդակ ունեցող բնակավայր (հազար բնակչի հաշվով գրանցվել է 137,62 հանցանք)։ 2008 թվականի տվյալներով հանցագործությունների թիվը նկատելիորեն նվազել է, հասել 99,87-ի, բայց դա նույնպես բարձր ցուցանիշ է համարվում^[5]։ Քաղաքային իշխանությունները շարունակում են ջանքեր գործադրել հանցավորության մակարդակն ավելի նվազեցնելու համար։

Տնտեսություն

2010 թվականի տվյալներով համայնքի աշխատունակ տարիքի 20.502 մարդկանցից (15-64 տարեկան) 15.153-ը տնտեսապես ակտիվ էին (ակտիվության ցուցանիշը կազմել է 73,9 տոկոս՝ 1999 թվականի 73%-ի դիմաց)։ Տնտեսապես ոչ ակտիվ 5.349 անձանցից 2467-ը սովորողներ էին, 1149-ը՝ թոշակառուներ, 1733-ը չէին աշխատում այլ պատճառներով^[6]։

2010 թվականին համայնքում հաշվվում էր 11.975 հարկատու տնային տնտեսություն։ Յուրաքանչյուր բնակչի հաշվով տարեկան միջին եկամուտը կազմել է 18.804 եվրո^[7]։

Կլիմա

Պոնտուազի կլիմայական տվյալները
Ամիս	հունվ	փետ	մարտ	ապր	մայ	հուն	հուլ	օգոս	սեպ	հոկ	նոյ	դեկ	Տարի
Ռեկորդային բարձր °C (°F)	15.5 (59.9)	20.0 (68)	23.2 (73.8)	29.3 (84.7)	32.5 (90.5)	37.1 (98.8)	38.6 (101.5)	39.2 (102.6)	33.9 (93)	28.8 (83.8)	21.7 (71.1)	17.4 (63.3)	39.2 (102.6)
Միջին բարձր °C (°F)	6.6 (43.9)	7.7 (45.9)	11.4 (52.5)	14.6 (58.3)	18.5 (65.3)	21.6 (70.9)	24.3 (75.7)	24.2 (75.6)	20.5 (68.9)	15.8 (60.4)	10.2 (50.4)	6.8 (44.2)	15.2 (59.4)
Միջին ցածր °C (°F)	1.2 (34.2)	1.1 (34)	3.2 (37.8)	4.7 (40.5)	8.3 (46.9)	10.8 (51.4)	12.8 (55)	12.7 (54.9)	10.1 (50.2)	7.6 (45.7)	4.0 (39.2)	1.8 (35.2)	6.6 (43.9)
Ռեկորդային ցածր °C (°F)	−17.8 (0)	−15.4 (4.3)	−11.1 (12)	−4.6 (23.7)	−1.4 (29.5)	1.0 (33.8)	4.0 (39.2)	4.4 (39.9)	−0.6 (30.9)	−5.2 (22.6)	−10.2 (13.6)	−16.0 (3.2)	−17.8 (0)
Տեղումներ մմ (դյույմ)	55.8 (2.197)	43.6 (1.717)	51.0 (2.008)	47.2 (1.858)	60.6 (2.386)	49.4 (1.945)	54.5 (2.146)	48.3 (1.902)	50.2 (1.976)	62.4 (2.457)	52.6 (2.071)	62.7 (2.469)	638.3 (25.13)
Միջ. տեղումների օրեր (≥ {{{միավոր տեղումների օրեր}}})	10.8	8.8	10.2	9.1	10.4	9.1	8.2	7.4	8.1	10.4	10.3	11.3	114.0
աղբյուր: Météo France[8][9]

Անվանի պոնտուազցիներ

Ժան-Էրիկ Վեռն, Ֆորմուլա 1-ի ավտոմրցարշավորդ

Բարբարա Ակարի (Մարիա Երանելի), «բոկոտն կարմելիտուհիներ» ուխտի քույր, որը սրբադասվել է կաթոլիկ եկեղեցու կողմից^[10][11]

Նիկոլյա Ֆլամել, ալքիմիկոս

Ժակ Վալլե, աստղագետ, ուֆոլոգ, գրող

Պատկերասրահ

• 
  Տավե-Դելակուր թանգարանը (նախկին հյուրանոց՝ կառուցված 1477-1483 թթ.)
• 
  Աստվածամոր եկեղեցին
• 
  Սեն Ժակ հիվանդանոցը՝ կառուցված 1378 թ.
• 
  Տեսարան քաղաքից
• 
  Հյուրանոցը
• 
  Տեսարան քաղաքից
• 
  Մարկովիլ դղյակի ճակտոնը
• 
  Միջնադարյան պարիսպ
• 
  Երկաթուղային կամուրջ Ուազ գետի վրա
• 
  Տեսարան քաղաքից
• 
  Պոնտուազը Կամիլ Պիսարոյի նկարներից մեկում
• 
• 

Քույր քաղաքներ

•  Արենցանո, Իտալիա
•  Բերգամա, Թուրքիա (1998)^[12]
•  Բյոբլինգեն, Գերմանիա
•  Սիտարդ-Խեյլեն, Նիդերլանդներ
•  Սևընոքս, Միացյալ Թագավորություն

Ծանոթագրություններ

1. Code officiel géographique
2. Populations de référence 2022 (ֆր.) — INSEE, 2024.
3. Base officielle des codes postaux — La Poste, 2018.
4. «Кількість населення у 2011 році». INSEE. Վերցված է 28 вересня 2014-ին.(ֆր.)
5. Le palmarès de la violence, ville par ville, from Le Figaro
6. «Base chiffres clés : emploi - population active 2010» [Базисні показники: зайнятість та активність населення в 2010 році] (фр.). INSEE. Վերցված է 15 листопада 2013-ին. (наближені дані, в 1999 році тимчасова зайнятість врахована частково)
7. «Revenus fiscaux des ménages en 2010» [Оподатковані доходи домогосподарств у 2010 році] (фр.). INSEE. Վերցված է 18 жовтня 2013-ին. Діти та онуки які проживали у двох місцях враховані як 0,5 особи в обох місцях проживання. Перша особа у домогосподарстві це один особоспоживач (ОС), інші дорослі — по 0,5 ОС, діти до 14 років — по 0,3 ОС.
8. «Données climatiques de la station de Pontoise» (French). Meteo France. Արխիվացված է օրիգինալից 2018 թ․ օգոստոսի 30-ին. Վերցված է 2016 թ․ հունվարի 5-ին.
9. «Climat Île-de-France» (French). Meteo France. Արխիվացված է օրիգինալից 2019 թ․ հունիսի 13-ին. Վերցված է 2016 թ․ հունվարի 5-ին.
10. Patricia. «Pontoise». Carmel.asso.fr. Վերցված է 2015 թ․ հունվարի 9-ին.
11. «Pontoise, la chapelle du Carmel». Patrimoine-historie.fr. Արխիվացված է օրիգինալից 2015 թ․ սեպտեմբերի 24-ին. Վերցված է 2015 թ․ հունվարի 9-ին.
12. http://www.bergama.bel.tr/Home/Page/102

Արտաքին հղումներ

• Պոնտուազի զբոսաշրջային բյուրոյի կայքէջը
• Розташування муніципалітету Понтуаз на мапі Франції та сусідні муніципалітети]

Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Պոնտուազ» հոդվածին։