Kombinirana malonska i metilmalonska acidurija (engl. Combined malonic and methylmalonic aciduria, CMAMMA), poznata i pod nazivom kombinirana malonska i metilmalonska acidemija je nasljedno oboljenje metabolizma koje se odlikuje povišenim razinama malonske kiseline i metilmalonske kiseline.[1] Neki istraživači pretpostavljaju da bi CMAMMA mogla biti jedna od uobičajenih oblika metilmalonske acidemije, a moguće i najčešća urođena greška metabolizma.[2] Zbog toga što se rijetko dijagnosticirana, obično ostane neopažena.[2][3]
Simptomi i znaci
Klinički fenotipi CMAMMA su dosta heterogeni i kreću se od asimptomatskih, preko blagih simptomatskih do teških simptomatskih.[4][5] Glavni patiofiziološki mehanizam se još uvijek ne zna.[6] Sljedeći simptomi su zamijećeni u literaturi:
Kada se prvi simptomi pojave u djetinjstvu, oni su češće prelazni metabolički poremećaji, dok su kod odraslih obično neurološki simptomi.[2][5]
Uzroci
CMAMMA se po uzrocima može podijeliti na dva odvojena nasljedna poremećaja: jedan sa nedostatkom mitohondrijalnog enzima iz obitelji acil-CoA sintetaze 3, kodiran na ACSF3 genu (OMIM#614265); dok je drugi poremećaj nedostatak malonil-CoA dekarboksilaze kodirane na MLYCD genu (OMIM#248360).[1][9]
Dijagnoza
Usljed širokog raspona simptoma i činjenice da velikim dijelom promiče pri screening-u novorođenčadi, smatra se da je CMAMMA nedovoljno prepoznato oboljenje.[1][7]
Novorođenački screening programi
Zbog toga što CMAMMA povezana sa ACSF3 genom ne dovodi do gomilanja metilmalonil-CoA, malonil-CoA ili propionil-CoA, niti stvara nenormalnosti acilkarnitinskog profila, CMAMMA se ne otkriva standardnim screening programima zasnovanim na ispitivanju krvi.[5][2][7]
Poseban slučaj je provincija Quebec, u kojoj se, pored ispitivanja krvi, također ispituje i mokraća dvadeset prvog dana po rođenju prema „Screening programu novorođenačke krvi i mokraće u Quebec-u”. Zbog ovoga je provincija Quebec zanimljiva za CMAMMA istraživanje, jer predstavlja jedinu kohortu pacijenata u svijetu bez pristrasnosti pri izboru.[7]
Omjer malonske i metilmalonske kiseline
Računanjem omjera malonska/metilmalonska kiselina u plazmi, CMAMMA se može jasno razlikovati od klasične metilmalonske acidemije. Ovo vrijedi i za pacijente koji odgovaraju i za one koji ne odgovaraju na liječenje vitaminom B12 sa metilmalonskom acidemijom. Korištenje vrijednosti malonske i metilmalonske kiseline iz mokraće nije prikladno za računanje ovog omjera.[1]
Kod CMAMMA povezane sa ACSF3 genom razine metilmalonske kisline prevazilaze razine malonske kiseline. S druge strane, suprotno vrijedi za CMAMMA zbog nedostatka malonil-CoA dekarboksilaze.[8][7]
Genetska ispitivanja
CMAMMA se može dijagnosticirati pomoću analize ACSF3 i MLYCD gena. Prošireni screening nosioca gena tokom liječenja plodnosti također može otkriti nosioce promjena u ACSF3 genu.[10]
Izvori
↑ abcdede Sain-van der Velden, Monique G. M.; van der Ham, Maria; Jans, Judith J.; Visser, Gepke; Prinsen, Hubertus C. M. T.; Verhoeven-Duif, Nanda M.; van Gassen, Koen L. I.; van Hasselt, Peter M. 2016. Morava, Eva; Baumgartner, Matthias; Patterson, Marc; Rahman, Shamima; Zschocke, Johannes; Peters, Verena (ur.). A New Approach for Fast Metabolic Diagnostics in CMAMMA. 30. Springer Berlin Heidelberg. Berlin, Heidelberg. str. 15–22. doi:10.1007/8904_2016_531. ISBN978-3-662-53680-3. PMC5110436. PMID26915364CS1 održavanje: format PMC-a (link)
