Bartolomé de las Casas

Bartolomé de las Casas
Bartolomé de las Casas
Portret Bartoloméa de las Casasa
Rođenje oko 1484.
Sevilla, Kruna Kastilije
Smrt 18. srpnja 1566.
Madrid, Španjolska
Nacionalnost Španjolac
Zanimanje svećenik, pisac, apologet
Titula Biskup Chiapasa; Generalni zastupnik i univerzalni zaštitnik Indijanaca
Vjera katolik
Rođaci Pedro de Las Casas (ili Casaus) (otac)
Potpis
Portal o životopisima

Bartolomé de las Casas (oko 1484. – 18. srpnja 1566.), španjolski dominikanac, povjesničar i društveni reformator iz 16. stoljeća. Postao je prvi rezidencijalni biskup Chiapasa i prvi službeno imenovani "zaštitnik Indijanaca". Njegovi opširni spisi, od kojih su najpoznatiji Brevísima relación de la destrucción de las Indias (španj. Kratki izvještaj o uništenju /Zapadnih/ Indija) i Historia de Las Indias (španj. Povijest /Zapadnih/ Indija), sadrže kronološki prikaz prvih desetljeća kolonizacije Zapadnih Indija (Kariba), s posebnim naglaskom na zvjerstva koja su kolonizatori činili nad domorodačkim stanovništvom.[1]

Kao jedan od prvih doseljenika u Novi svijet sudjelovao je u progonima i na kraju bio ponukan da digne glas protiv zvjerstava koja su španjolski kolonizatori počinili nad američkim domorocima. Godine 1515. promijenio je dotadašnje vladanje i odrekao se vlastitih indijanskih robova i encomiende, te se kod kralja Karla V., Svetog Rimskog Cara, počeo zalagati za prava domorodaca. 1522. neuspješno je pokušao u djelo sprovesti novu vrstu mirne kolonizacije na obalama Venecuele, pa je stoga stupio u Dominikanski red i postao redovnik povlačeći se iz javnosti na deset godina. Zatim je otputovao u Srednju Ameriku miroljubivo evangelizirajući gvatemalske Maje i sudjelujući u raspravama meksičkih crkvenih vođa o najboljem mogućem načinu privođenja domorodaca kršćanskoj vjeri. Povratak u Španjolsku radi novačenja novih misionara iskorištava i za nastavak lobiranja za ukidanje encomiende. Značajan uspjeh doživio je kada su 1542. doneseni "Novi zakoni". Postavljen je za biskupa Chiapasa, no tu službu obavlja vrlo kratko. Budući da posjednici (španj. encomenderos) pružaju otpor provođenju "Novih zakona", a sam Bartolomé de las Casas dolazi u sukob s doseljenicima zbog svoje proindijanske politike i aktivističkih vjerskih stavova, prisiljen je vratiti se u Španjolsku. Ostatak života proveo je na španjolskom kraljevskom dvoru imajući velik utjecaj na politiku prema Karibima. 1550. je bio sudionik tzv. Valladolidske polemike, gdje je bio zastupnik stava da su Indijanci ljudi kao i svi drugi i da se njihovo prisilno podjarmljivanje ne može ničim opravdati. Zastupnik protivničkog stava bio je Juan Ginés de Sepúlveda, koji je tvrdio da su oni ljudi nižeg ranga, pa su im potrebni španjolski gospodari da ih civiliziraju.

Bartholomé de las Casas je 50 godina svoga života proveo aktivno se boreći protiv ropstva i kolonizatorskog nasilja nad domorodačkim narodom, osobito se trudeći učiniti kolonizatorsku politiku španjolskog dvora humanijom. Premda nije uspio u svom pokušaju da spasi karipske domoroce, njegovi su napori urodili s nekoliko poboljšanja pravnog statusa domorodaca i povećanom osjetljivošću vlasti na etičnost kolonijalizma. Putovao je po gotovo cijelom Novom svijetu, a godine 1532. bio je u Peruu, a potom u Nikaragvi, Hondurasu, Panami i na Antilima. Opisuje okrutnost Pizzara koji je ubijao trudne žene tako da bi im rasporio trbuh i mrtvorođenčađ bacao psima za hranu.[2] Las Casas se zbog svega toga često smatra jednim od prvih zagovornika univerzalnih ljudskih prava.

Izvori

  1. Mirror of the Cruel and Horrible Spanish Tyranny Perpetrated in the Netherlands, by the Tyrant, the Duke of Alba, and Other Commanders of King Philip II. World Digital Library. 1620. Pristupljeno 27. kolovoza 2013.
  2. Maria Teresa Toribio Brittes Lemos - Asteci i Inke (civilizacije koje su preživjele u šutljivom biću), Euroknjiga, Zagreb 2004., str. 89.-90.

Read other articles:

العلاقات الدنماركية السعودية     الدنمارك   السعودية السفارات   العنوان : الرياض، السعودية   العنوان : كوبنهاغن، الدنمارك تعديل مصدري - تعديل   العلاقات الدنماركية السعودية هي تلك التي تجمع بين المملكة العربية السعودية ومملكة الدنمارك وقد بدأ...

 

Kandungan nutrisi masing-masing komponen dari gandum utuh Serealia utuh adalah serealia yang terdiri dari inti serealia, endosperma, dan bekatul. Berkebalikan dengan serealia giling (refined grain) yang hanya mengandung endospermanya. Pada awalnya, serealia yang dimakan manusia disajikan atau diolah secara utuh, tetapi kebutuhan terhadap usia simpan serealia membuat hasil pertanian ini diproses sehingga hanya menyisakan endospermanya saja. Bekatul dan inti serealia mengandung lemak dan protei...

 

برادغيت     الإحداثيات 42°48′12″N 94°25′13″W / 42.803333333333°N 94.420277777778°W / 42.803333333333; -94.420277777778  تاريخ التأسيس 20 يونيو 1893  تقسيم إداري  البلد الولايات المتحدة[1]  التقسيم الأعلى مقاطعة هومبولت  خصائص جغرافية  المساحة 0.905717 كيلومتر مربع0.905718 كيلومتر مر...

この記事には複数の問題があります。改善やノートページでの議論にご協力ください。 出典がまったく示されていないか不十分です。内容に関する文献や情報源が必要です。(2013年8月) 独自研究が含まれているおそれがあります。(2013年8月) 雑多な内容を羅列した節があります。(2013年8月) あまり重要でない事項が過剰に含まれているおそれがあり、整理が求めら

 

Term describing status of the pope during the 59-year dispute with Italy This article is part of a series onVatican City History Duchy of Rome (533–751) Donation of Pepin (750s) Papal States (754–1870) Annates Congregation for Borders Fundamental Statute for the Secular Government of the States of the Church Capture of Rome (1870) Prisoner in the Vatican (1870–1929) Roman Question Law of Guarantees Lateran Treaty (1929) Vatican City (1929–present) Governor of Vatican City 2010 Vatican...

 

ملامسة-داخلية: وسط, أعلى;ملامسة-خارجية: وسط, الجزء السفلي;العابرة: يمين, الجزء السفلي;مدار مشترك: يمين، أعلى الكواكب الصغيرة:العابرة لمدار المشتري هي كل كويكب أو كوكب صغير يعبر مداره مدار كوكب المشتري (بالإنجليزية: Jupiter-crosser)‏. أي أن مدارتها تتقاطع مع مدار المشتري. هناك (105) طروا

باولا عبدول (بالإنجليزية: Paula Abdul)‏  معلومات شخصية اسم الولادة (بالإنجليزية: Paula Julie Abdul)‏  الميلاد 19 يونيو 1962 (العمر 61 سنة)سان فيرناندو، لوس أنجليس، كاليفورنيا الجنسية الولايات المتحدة الأمريكية لون الشعر شعر بني  الطول 152 سنتيمتر[1]  الزوج إميليو إستيفيز (1992–1994...

 

This article uses bare URLs, which are uninformative and vulnerable to link rot. Please consider converting them to full citations to ensure the article remains verifiable and maintains a consistent citation style. Several templates and tools are available to assist in formatting, such as reFill (documentation) and Citation bot (documentation). (August 2022) (Learn how and when to remove this template message) This article relies excessively on references to primary sources. Please improve th...

 

You can help expand this article with text translated from the corresponding article in Russian. (February 2022) Click [show] for important translation instructions. View a machine-translated version of the Russian article. Machine translation, like DeepL or Google Translate, is a useful starting point for translations, but translators must revise errors as necessary and confirm that the translation is accurate, rather than simply copy-pasting machine-translated text into the English Wik...

St. George Village Botanical Garden De St. George Village Botanical Garden is een botanische tuin op Saint Croix (Amerikaanse Maagdeneilanden). De tuin is gelegen op 3 km ten oosten van Frederiksted. De botanische tuin is in 1975 opgericht. De oppervlakte is circa 8 ha. De botanische tuin is gevestigd op een terrein dat in de negentiende eeuw als Deense suikerrietplantage diende. De gebouwen van deze plantage zijn nog aanwezig. Sommige zijn tot ruïnes verworden. De tuin richt zich op he...

 

Spanish actor In this Spanish name, the first or paternal surname is Peris-Mencheta and the second or maternal family name is Barrio. Sergio Peris-MenchetaPeris-Mencheta in 2018BornLuis Sergio Peris-Mencheta Barrio (1975-04-07) 7 April 1975 (age 48)Madrid, SpainOccupationsActorstage directorYears active1997–presentSpouse Marta Solaz ​(m. 2017)​Children2 Luis Sergio Peris-Mencheta Barrio (born 7 April 1975), better known as Sergio Peris-Mencheta...

 

American journalist and author This biography of a living person relies too much on references to primary sources. Please help by adding secondary or tertiary sources. Contentious material about living persons that is unsourced or poorly sourced must be removed immediately, especially if potentially libelous or harmful.Find sources: Neil Lewis journalist – news · newspapers · books · scholar · JSTOR (June 2011) (Learn how and when to remove this t...

Sporting event delegationCuba at the2015 World Championships in AthleticsWA codeCUBin BeijingCompetitors24MedalsRanked 10th Gold 2 Silver 1 Bronze 0 Total 3 World Championships in Athletics appearances1983198719911993199519971999200120032005200720092011201320152017201920222023← 2013 2017 → Cuba competed at the 2015 World Championships in Athletics in Beijing, China, from 22–30 August 2015. Medalists Medal Athlete Event Date  Gold Denia Caballero Women's discus throw 25 Augu...

 

Penny Flame 2009 Penny Flame (* 22. Februar 1983 in Aurora, Colorado als Jennifer Ketcham[1]) ist eine ehemalige US-amerikanische Pornodarstellerin. Ihr Pseudonym spielt auf den Beatles-Song „Penny Lane“ an.[2] Inhaltsverzeichnis 1 Leben 2 Filmografie (Auswahl) 3 Veröffentlichungen 4 Auszeichnungen 5 Weblinks 6 Einzelnachweise Leben Flame wuchs in der San Francisco Bay Area auf[1] und stieg 2001 in die Pornobranche ein.[3] Zu Beginn drehte sie nur Solo- un...

 

History of South Asia Outline Palaeolithic (2,500,000–250,000 BC) Madrasian culture Soanian culture Neolithic (10,800–3300 BC) Bhirrana culture (7570–6200 BC) Mehrgarh culture (7000–3300 BC) Edakkal culture (5000–3000 BC) Chalcolithic (3500–1500 BC) Anarta tradition (c. 3950–1900 BC) Ahar-Banas culture (3000–1500 BC) Pandu culture (1600–1500 BC) Malwa culture (1600–1300 BC) Jorwe culture (1400–700 BC) Bronze Age (3300–1300 BC) Indus Valley Civilisation(3300–130...

Doublesat the IX Olympic Winter GamesVenueOlympic Sliding Centre InnsbruckDates5 February 1964Competitors30 from 8 nationsWinning time1:41.62Medalists Josef FeistmantlManfred Stengl  Austria Reinhold SennHelmut Thaler  Austria Walter AußendorferSigisfredo Mair  Italy1968 → Luge at the1964 Winter OlympicsSinglesmenwomenDoublesmenvte The Doubles luge competition at the 1964 Winter Olympics in Innsbruck was held on 5 February, at Olympic Sliding Centre Innsbr...

 

فريدريك وينسلو تايلور (بالإنجليزية: Frederick Winslow Taylor)‏    معلومات شخصية الميلاد 20 مارس 1856[1][2][3]  الوفاة 21 مارس 1915 (59 سنة) [1][2]  فيلادلفيا  سبب الوفاة ذات الرئة  الإقامة بنسيلفانيا  مواطنة الولايات المتحدة  عضو في الجمعية الأمريكية للفلسف...

 

Saco amniótico El saco amniótico, comúnmente llamado bolsa de aguas, es el saco en el que el feto se desarrolla en los amniotas. Es un par delgado pero resistente de membranas transparentes que sostienen un embrión en desarrollo (y más tarde un feto) hasta poco antes del nacimiento. El interior de estas membranas fetales, el amnios, encierra la cavidad amniótica, que contiene el líquido amniótico y el feto. La membrana externa, el corion, contiene el amnios y es parte de la placenta. ...

R. Ediwan PrabowoInformasi pribadiLahir4 Oktober 1961 (umur 62)JakartaSuami/istriNy. Shinta RengganisAnak1. Arief N2. Agung W3. Asih LTempat tinggalJakarta, IndonesiaAlma materAkademi Militer (1984)Penghargaan sipilAdhi Makayasa - Tri Sakti Wiratama 1984Karier militerPihak IndonesiaDinas/cabang TNI Angkatan DaratMasa dinas1984–2019Pangkat Letnan Jenderal TNISatuanArtileri MedanSunting kotak info • L • B Letnan Jenderal TNI (Purn.) R. Ediwan Prabowo, S.I.P. (lahi...

 

Soap opera character Boyd HoylandNeighbours characterPortrayed byKyal MarshDuration2002–2007First appearance5 June 2002 (2002-06-05)Last appearance3 August 2007 (2007-08-03)ClassificationFormer; regularIntroduced byStanley WalshIn-universe informationOccupation Student Carpenter's Mechanics employee Gym assistant Medical student Barman FatherMax HoylandMotherClaire HoylandStepmotherStephanie ScullySistersSummer HoylandHalf-brothersCharlie Ho...

 

Strategi Solo vs Squad di Free Fire: Cara Menang Mudah!