O Señorío de Biscaia foi unha forma de organización política que se mantivo na actual provincia de Biscaia ata o ano 1876 que foron derrogados os foros. Dependente de Castela pero con lexislación e goberno propios, o Señorío de Biscaia mantivo a organización tradicional que viña rexendo nesa terra brindando aos seus cidadáns un status propio e uns privilexios que lles facían diferentes do resto das posesións do reino de Castela.
A lenda
O ano 840 tropas asturleonesas do rei Afonso II ao mando do seu irmán o infante Ordoño reclaman a Biscaia os impostos non pagos (un boi, unha vaca e un cabalo branco). Os biscaíños néganse e enfróntanse na batalla de Padura ou Busturia, onde vencen e perseguen as tropas vencidas na súa fuxida ata o "arbol gafo" ou "arbol malato" situado en Luyando, Alava, límite naqueles de Biscaia. Onde deixan cravada unha espada. Desde entón Padura ou Busturia pasa a chamarse Arrigorriaga (pedras encarnadas) debido a que pola crueza da batalla todas as pedras acabaron tinguidas de sangue. O propio infante Ordoño morreu nesa batalla e a súa tumba atópase na igrexa de Santa María Magdalena, en Arrigorriaga. Na loita destaca pola súa bravura entre os biscaíños o mozo nobre Lope Fortún, de Mundaca, fillo dunha princesa escocesa e dun nobre de mundaca chamado o culebro, Sugaar. Logo da batalla, os biscaíños aclaman este nobre, e en 888 noméano o seu Señor, sendo o primeiro Señor de Biscaia baixo o nome de Señor Branco (Jaun Zuria) debido a que era louro e de pel moi clara.
O ano 1040, Iñigo López Ezquerra, señor navarro, gobernaba a Biscaia nuclear (sen as Encartaciones nin o Duranguesado). Nos enfrontamentos entre Castela e Navarra, declárase vasalo do rei de Castela, entregándolle Biscaia. En agradecemento é nomeado primeiro Señor de Biscaia, título outorgado con carácter hereditario.
O título é herdado polos seus descendentes ata que, por herdanza materna, en 1370 recae no Infante don Xoán de Castela, que herda do seu pai o reino de Castela, como Xoán I, permanecendo desde entón ligado á coroa, primeiro á de Castela e logo, desde Carlos I, co título de España[Cómpre referencia], sempre coa condición de que o Señor de quenda xurase defender e manter os foros do señorío (leis propias biscaíñas) que no seu texto afirmaban que os biscaíños, polo menos en teoría, podían desobedecer o Señor que así non o fixese.
As partes do Señorío
A Biscaia nuclear estaba formado pola:
Terra chaira, entendendo chaira no sentido de sen murallas, isto é, os campos e casaríos no núcleo de Biscaia, co foro biscaíño e infanzón, organizadas en elizates.
A partir de aquí, o título queda ligado á coroa de Castela, e logo á de España; sendo ostentado actualmente polo Rei Xoán Carlos I.
Señor segundo a lenda
Jaun (Lope) Zuria, nado en Mundaca, fillo dunha princesa irlandesa, escocesa ou danesa fuxida da súa terra, ou dun normando e unha princesa de Mundaca, segundo diferentes lendas. Outra lenda di que é fillo de Sugar. Non se considera histórico (século X).