Pobo qʼeqchiʼ

Pobo qʼeqchiʼ
Nenos qʼeqchiʼ.
Poboación
Poboación total: Total: 900 000[1]
Rexións principais:
Guatemala	852 998
Belize	11 143
México	834
O Salvador	245
Honduras	?
Aspectos culturais
Lingua	Lingua qʼeqchiʼ, castelán, inglés e crioulo belicense
Relixión	Maioría ortodoxa ou ortodoxa oriental en Guatemala occidental,[2] evanxélicos, menonitas, relixión maia, católicos en Belize e no norte e o leste de Guatemala, O Salvador e México)

Os qʼeqchiʼ son un pobo indíxena de cultura maia que habita en Guatemala e Belize, e cuxa lingua tamén é chamada qʼeqchiʼ.

Antes do comezo da conquista española de Guatemala en 1520, os asentamentos qʼeqchiʼ estaban concentrados no que hoxe son os departmentos de Alta Verapaz e Baja Verapaz. Ó longo dos séculos, unha serie de desprazamentos, relocalizacións, persecucións e migracións xeraron unha certa dispersión das comunidades qʼeqchiʼ noutras rexións de Guatemala (Izabal, El Petén, El Quiché), no sur de Belize (distrito de Toledo), e pequenas poboacións no sur de México (Chiapas, Campeche).^[3] Malia que contan cunha notable presenza no norte de Alta Verapaz e o sur de Petén,^[4] os falantes de lingua qʼeqchiʼ son os máis amplamente espallados xeograficamente de todos os pobos maias de Guatemala.^[5]

Notas

1. Instituto Nacional de Estadística, ed. (2002). "XI Censo Nacional de Población y VI de Habitación (Censo 2002) - Pertenencia de grupo étnico". Arquivado dende o orixinal o 22 de febreiro de 2011. Consultado o 27 de maio de 2008. 
2. "Copia arquivada". Arquivado dende o orixinal o 06 de maio de 2017. Consultado o 06 de marzo de 2017. 
3. See Kahn (2006, pp.34–49) for an account of Q'eqchi' migrational history and the impetus behind these movements, and in particular pp.41–42.
4. "Q'eqchi': a language of Guatemala".  en Ethnologue (Gordon 2005).
5. Kahn (2006, p.34)

Véxase tamén

Bibliografía

• Gordon, Raymond G., Jr. (ed.) (2005). SIL International, ed. Ethnologue: Languages of the World (online version) (Fifteenth ed.). Dallas, TX. ISBN 1-55671-159-X. OCLC 60338097. Consultado o 30 de maio de 2008. 
• Kahn, Hilary E. (2006). Universidade de Texas, ed. Seeing and Being Seen: The Q’eqchi’ Maya of Livingston, Guatemala, and Beyond. Austin. ISBN 978-0-292-71348-2. OCLC 68965681. 
• Wilk, Richard (1997). Northern Illinois University Press, ed. Household Ecology: Economic change and domestic life among the Kekchi Maya in Belize. DeKalb, IL. ISBN 978-0-87580-575-7. OCLC 97031713. 
• Wilson, Richard (1995). Universidade de Oklahoma, ed. Maya Resurgence in Guatemala: Q’eqchi’ Experiences. Norman. ISBN 0-8061-2690-6. OCLC 31172908.