Non existe unha proba concreta universalmente aceptada da relación entre as linguas xapónicas con outras linguas, pero existen unha serie de teorías apoiadas por diversas evidencias:
A teoría máis estendida relaciona as linguas xapónicas coa antiga e desaparecida lingua de Goguryeo. Outros van máis alá incluíndo o xapónico e o goguryeo dentro dunha hipotética e maior familia de linguas chamada fuyu que incluiría as linguas extinguidas asociadas cos antigos Fuyu e Baekje.
Outra teoría relaciona o xapónico co coreano, baseándose nunha gramática practicamente idéntica, a pesar de similitudes léxicas escasas. A maioría dos seguidores da teoría "fuyu" non inclúen o coreano como parte da familia.
Tamén está a controvertida teoría altaica que afirma que as linguas xapónicas, as linguas fuyu, o yoguryeo e o coreano ou calquera combinación delas forman parte da familia de linguas altaica. Estudos lexicoestatísticos mostraron que a lingua viva moderna que ten o léxico máis próximo a calquera lingua xapónica é o uigur, unha lingua turca, pertencente como o resto desa familia á macrofamilia altaica.
Finalmente están as teorías que propoñen vínculos coas linguas austronesias e incluso os que consideran que o xapónico é unha rama da macrofamilia áustrica, pero a evidencia en favor destes tipos de propostas é igualmente débil.
En vista da falta de probas contundentes, algúns ven nestas similitudes un simple "sprachbund" e que os parecidos son simplemente resultado da veciñanza dos pobos en Asia Central nos transcurso dos milenios.
Comparación léxica
Os numerais en diferentes linguas xapónicas son:[1]