Atención:Este artigo ou apartado precisa dun traballo de revisión.
Cómpren referencias de fontes alleas á propia organización
Por favor, vexa a lista de problemas indicados neste modelo e mellóreo de acordo coas indicacións. Cando os problemas se resolvan, retire esta mensaxe, pero non quite esta mensaxe ata que estea todo solucionado. De ser posible, sería mellor substituír este marcador por outro máis específico.(Desde novembro de 2018)
Mellóreo engadindo referencias que verifiquen as afirmacións contidas no artigo e engada referencias a pé de páxina. As afirmacións que constitúan unha fonte primaria non verificable deben eliminarse. Por favor, non quite esta mensaxe ata que o problema estea solucionado. (Desde xullo de 2018.)
Este artigo ou apartado contén afirmacións non neutrais e/ou texto que promociona o tema tratado de forma subxectiva sen achegar información neutral e verificable. Por favor, axude mellorando este artigo.
A Gran Loxa Simbólica Española (GLSE) é unha das principais Obediencias masónicas (organizacións que integran a varias loxas) existentes en España. Pertence ao conxunto de obediencias integradas en CLIPSAS, e defínese coma unha Obediencia mixta ou igualitaria, liberal e adogmática.
Definición
A GLSE pertence á tradición francesa ou continental da masonaría mundial. Diferénciase da tradición inglesa, que se chama a si mesma “masonaría regular”, en que esta última obriga os masóns a creren nun deus revelado e na inmortalidade da alma, e non permite o acceso ás mulleres. A GLSE, como outras moitas organizacións masónicas de todo o mundo, non asume ningunha desas dúas condicións. A súa condición de mixta ou igualitaria quere dicir que, en nome do principio esencial da igualdade, acolle nas súas loxas tanto a homes como a mulleres sen a máis mínima diferenza nin en dereitos nin en obrigas. O termo liberal, neste contexto, significa que na GLSE non existen cargos vitalicios: todos os seus representantes son elixidos libremente por todos os masóns e masonas para un período fixado que só pode renovarse unha vez. O adogmatismo, que procede tamén da tradición da Masonaría continental europea, implica que a GLSE non esixe aos seus membros que sexan teístas nin deístas: considera que as crenzas relixiosas, ou a ausencia de crenzas, pertencen ao pensamento íntimo de cada masón. Así pois, comparte o principio do laicismo segundo o cal ninguén debe impor as súas crenzas aos demais e considera que é esencial a defensa dun espazo de convivencia civil e común a todos no que todas esas crenzas, ou a falta delas, poidan coexistir en pé de igualdade, en plena liberdade e sen o menor privilexio para ninguén. A GLSE deixa á libre interpretación dos seus membros a figura do Grande Arquitecto do Universo.
A Gran Loxa Simbólica Española fundouse ao ano seguinte, o 15 de maio de 1980. Constituíuse en Barcelona, con sede na rúa de Avinyó. Tomou o seu nome doutra Obediencia nada en Cataluña en 1920. A GLSE naceu como federación de loxas masculinas, depositaria e representante dos acenos de identidade e os ideais da Francmasonaría histórica española, ao recoller os principios do Grande Oriente Español, federación practicamente extinguida baixo a persecución que sufriu durante a ditadura franquista.
Como sucedera en Londres 263 anos antes, integraron a GLSE loxas que xa comezaran a funcionar clandestinamente mesmo antes da morte do ditador Franco.[1] Varios dos primeiros promotores procedían do exilio europeo e americano.[2] Algunhas das primeiras loxas foron Minerva-Lleialtat, de Barcelona, creada en febreiro de 1977; tamén Justícia, na mesma cidade, e moi pronto Hermes-Tolerancia, en Madrid. O primeiro Gran Mestre da GLSE (1980-1987) foi Rafael Vilaplana Fontes. Dende o principio, o rito masónico oficial da GLSE foi o Rito Escocés Antigo e Aceptado (REAA), aínda que anos máis tarde adoptouse tamén o Rito Francés. En agosto de 2018 incorporáronse dous ritos: o Antigo e Primitivo de Memphis-Mizraïm e o rito de Emulación, de orixe inglesa.
Moi pouco tempo despois, en 1983, a GLSE foi recibida no Centro Enlace e de Información das Potencias Masónicas asinantes do Chamamento de Estrasburgo de 22 de xaneiro de 1961; CLIPSAS, a grande organización mundial da Francmasonaría liberal. As relacións internacionais máis estreitas mantivéronse dende o principio co Grande Oriente de Francia, a Federación belga do Dereito Humano, o Grande Oriente de Bélxica e a Gran Loxa de Italia. Tamén co Grande Oriente Lusitano (GOL), de Portugal, desde 1986 ata hoxe.
En 1990 acordouse declarar a laicidade como un dos valores centrais da Gran Loxa Simbólica Española.
A admisión de mulleres
Outro momento decisivo na historia da GLSE chegou en 1992, durante o mandato do segundo Gran Mestre, Roger Leveder Le Pottier.[3] Xa en 1990 comezara o debate sobre a “mixticidade”, é dicir, sobre a admisión de mulleres. Este debate concluíu na asemblea xeral do 27 de xuño de 1992, celebrada en Barcelona, coa aprobación dunha decisiva reforma dos regulamentos da organización. A GLSE admite dende entón irmás masonas como membros de pleno dereito e en réxime de total igualdade cos seus irmáns homes. Foi o que entón se chamou a “tripla opción”. A primeira muller que ingresou nunha loxa da GLSE foi Josefina Salgó. Iniciouse na Loxa Justícia nº 7, de Barcelona, o 14 de novembro de 1992.
No ano 2000, unha muller (Ascensión Tejerina) foi elixida Gran Mestra por primeira vez. En 2012 foino a aragonesa Nieves Bayo. Ámbalas dúas foron reelixidas para un segundo mandato.
A consolidación interna e internacional
En 1986, tres anos despois de ser admitida na organización, a GLSE organizou en Madrid a asemblea xeral anual de CLIPSAS, o cal significou o recoñecemento da masonaría liberal do mundo ao esforzo internacional dos masóns españois. Pero o apoio definitivo a ese esforzo chegou en 1998, cando CLIPSAS volveu reunirse en España (esta vez en Barcelona) e se elixiu presidente ao cuarto Gran Mestre da GLSE, o avogado e escritor vasco Javier Otaola Bajeneta. Otaola presidiu CLIPSAS entre 1997 e 1999.
Dende entón, a GLSE non deixou de mellorar as súas relacións con outras Obediencias e organizacións masónicas de todo o mundo. Na actualidade, a GLSE mantén relacións de mutuo recoñecemento con 43 Obediencias masónicas de Europa, África, Asia e América, e está presente en todos os foros importantes da Masonaría liberal do mundo. En abril de 2005 organizou en Tarragona o encontro da Unión Masónica do Mediterráneo, e en 2016 volveu facelo Toledo.[4] A UMM integra hoxe a representantes de dez países ribeiregos e trata de fomentar o diálogo, a convivencia e o traballo en común entre todos eses países.
O 9 de maio de 2009, durante o mandato do Gran Mestre Jordi Farrerons, a GLSE participou na fundación do Espazo Masónico de España (EME), que coordina as catro Obediencias masónicas liberais máis importantes con presenza en España: a propia GLSE, a Federación española do Dereito Humano, a Gran Loxa Feminina de España e o Grande Oriente de Francia. O 1 de outubro de 2016 inaugurouse a nova sede central da GLSE, situada na rúa do Vallès de Barcelona, e díxose adeus ao vello templo da rúa Avinyò. O 29 de outubro de 2019, o Gran Mestre Xavier Molina presidiu a inauguración da nova e extensa sede en Madrid, propiedade do GLSE e situada na rúa de Belianes, en cuxos templos traballan loxas doutras varias organizacións masónicas.
Hoxe, 2022, a Gran Loxa Simbólica Española integra a 64 loxas activas en catro países (España, Francia, Bélxica e Suecia) nas que traballan máis de 900 homes e mulleres.