No 5º Congreso do PRT realizado en xuño de 1970 e por iniciativa de Mario Roberto Santucho, a súa esposa Ana María Villarreal, Enrique Gorriarán Merlo, Benito Urteaga, Domingo Menna, José Joe Baxter e Carlos Molina, decídese conformar o brazo militar do PRT e chamalo "Ejército Revolucionario del Pueblo", co obxectivo de "encarar a guerra revolucionaria desde unha visión latinoamericanista, obreira e socialista".
O ERP sostivo unha estratexia de guerrilla prolongada, entendendo o foco como parte da guerra, así como as insurreccións e puebladas como puntos desta mesma. A partir destes iniciais enfrontamentos, iniciaríase -teoricamente- unha Guerra Civil Revolucionaria que entraría nunha etapa posterior de Guerra Nacional Revolucionaria, prevendo tamén a intervención de tropas imperialistas que se produciría a partir do crecemento da loita revolucionaria na Arxentina
Aínda que os membros do buró político do PRT sempre bregaron pola necesidade do desenvolvemento cualitativo e cuantitativo como estrutura política, o ERP, a súa estrutura armada, acrecentou a súa representatividade en virtude da repercusión das accións militares despregadas, logrando ampliar considerablemente a súa convocatoria de militantes e cadros desde esta nova perspectiva, despregando a súa máxima actividade entre os anos 1970 e 1973.
Obxectivo
Os obxectivos declarados polo Partido Revolucionario de los Trabajadores (PRT) eran lograr, mediante a loita armada, a instauración dun sistema socialista de goberno na República Arxentina, e posteriormente estender ese proceso revolucionario a toda América Latina.
Operacións
Oberdan Sallustro, empresario italiano, secuestrado polo ERP, logo sería asasinado polos seus captores.
O primeiro acto guerrilleiro ocorreu en setembro de 1970, cando asaltaron unha comisaría de Rosario. A súa última acción relevante foi a frustrada ocupación do rexemento de Viejo Bueno pouco antes do Nadal de 1975. Ao ano seguinte, cando as Forzas Armadas derrocaron ao goberno de Isabel Peron, o ERP xa perdera toda capacidade de combate, e morreran a maioría dos seus membros activos, cuxa idade media non superaba os 25 anos.
Unha das operacións máis criticadas do ERP foi a execución do capitán (ascendido post mortem ao grao de maior) Viola. Devandita operación realizouse no marco dunha campaña de represalia desenvolvida polo ERP por mor do Masacre de Capela do Rosario. Viola, que formaba parte do Destacamento 142 de Intelixencia do Exército Arxentino, foi caracterizado polo ERP como membro do grupo de tarefas que, entre outras accións, asasinou o líder sindicalista Juan da Cruz Olmos. Segundo consta nos partes de guerra publicados polo ERP, "Ao frear o automóbil operativo disparan o primeiro escopetazo que dá no parante dianteiro esquerdo do parabrisas, o suxeito (Viola) agáchase nese momento e os balines dan de rebote sobre a filla de tres anos que estaba atrás". A morte da pequena María Cristina (e as graves feridas sufridas pola súa irmá María Fernanda), foron duramente criticados pola opinión pública e obrigaron ao ERP a reformular a súa estratexia e dar por finalizada a súa campaña de asasinato indiscriminado de persoal militar.
Declive
O 23 de decembro de 1975 o ERP intenta a ocupación do Batallón 601 Depósito de Arsenais do Exército "Domingo Viejobueno" situado na localidade de Monte Chingolo, conurbano sur do Gran Buenos Aires, da provincia de Buenos Aires. O Exército fora avisado da operación por medio dun espía infiltrado no ERP, e as defensas estaban perfectamente organizadas.
Na acción, o ERP perde non só varias decenas dos seus máis experimentados guerrilleiros, senón tamén se derruba completamente a súa moral, xa que ese espectacular operativo fora planeado como un gran golpe para recobrar o xa decadente protagonismo.
Pasados seis meses da derrota de Monte Chingolo, unha patrulla do Exército ao mando do capitán Juan Carlos Leonetti descobre o paradoiro do principal xefe do ERP, Mario Roberto Santucho, e este resulta morto xunto a case toda a xefatura do PRT-ERP, nun domicilio ocupado por Domingo Menna, en Villa Martelli, localidade próxima á cidade de Buenos Aires. A partir de alí asume de feito a Secretaría Xeral do PRT Arnold Kremer, cuxo nomee de clandestinidade era Luís Mattini.
Entre 1976 e 1977 os escasos dirixentes do PRT-ERP que aínda se mantiñan activos, refuxiaronse no exterior do país. Desde o exilio, a nova condución dispuxo entre outras cousas a disolución do ERP, decisión que foi discutida e desobedecida por algúns militantes que quedaron no país, xerándose varias divisións do partido en fraccións minoritarias atomizadas.
A maioría dos seus cadros de militantes e guerrilleiros integraron as extensas listas de mortos e desaparecidos na Arxentina dos anos 1970.
