Dise que un xiro é dextroxiro[1] (do latín dexter, -tra, -trum, 'dereito', 'que está á dereita', e gȳrus, 'xiro') cando se efectúa cara á dereita, é dicir, no mesmo sentido que as agullas do reloxo, en contraposición ao sentido levoxiro. O concepto, tamén coñecido como dextrorrotatorio, pódese usar nos seguintes contextos:
- En química cualifícase así á substancia que ten a propiedade de facer xirar o plano da luz polarizada cara á dereita, en contraposición ás substancias levoxiras. Véxase isomería, enantiómero e quiralidade.
- En bioquímica, isómero óptico cuxo carbono asimétrico se encontra desprazado cara á esquerda, e é a imaxe especular do mesmo isómero dextroxiro.
- En matemáticas, o sistema de referencia que cumpre a regra da man dereita.
- En bioloxía,
- en zooloxía, o sentido de xiro do remuíño do pelo cando os cabelos están colocados no sentido das agullas do reloxo,
- en botánica refírese á dirección de dereita a esquierda, como a das agullas do reloxo, do crecemento de caules volúbeis, como os gabiáns dalgunhas plantas gabeadoras ou enredadeiras.
Notas
Véxase tamén
Outros artigos