A decadencia das plataformas (en inglés: platform decay),[1] tamén coñecida en inglés como enshittification, que se podería traducir ao galego literalmente como enmerdificación (en castelán tamén se ten traducido como mierdificación),[2] é unha forma de describir o patrón de decrecemento da calidade das plataformas en liña que actúan como mercados bilaterais. O declive da plataforma pódese ver como unha forma de busca de rendas.[3] Exemplos de suposta enshittification inclúen Google, Amazon, Mercado Libre, Bandcamp, Facebook, Reddit e Twitter.
Definición
O termo enshittificación foi acuñado por Cory Doctorow en xaneiro de 2023 nunha publicación de blog, que logo se volveu a publicar como un artigo en Wired, no que explicaba que a enshittificación é a forma en que morren as plataformas:[3]
Here is how platforms die: first, they are good to their users; then they abuse their users to make things better for their business customers; finally, they abuse those business customers to claw back all the value for themselves. Then, they die. I call this enshittification, and it is a seemingly inevitable consequence arising from the combination of the ease of changing how a platform allocates value, combined with the nature of a "two sided market," where a platform sits between buyers and sellers, hold each hostage to the other, raking off an ever-larger share of the value that passes between them.
Así é como morren as plataformas: primeiro, son boas cos seus usuarios; logo abusan dos seus usuarios para mellorar as cousas para os seus clientes comerciais; finalmente, abusan deses clientes comerciais para recuperar todo o valor para eles mesmos. Logo, morren. A isto chámoo enmerdificación, e é unha consecuencia aparentemente inevitable que xorde da combinación da facilidade para cambiar a forma en que unha plataforma asigna valor, combinada coa natureza dun «mercado de dous lados», onde unha plataforma sitúase entre compradores e vendedores, manténdose mutuamente. reféns do outro, arrastrándose cunha parte cada vez maior do valor que pasa entre eles.
Exemplos
En 2023, foi ampliamente adoptado por periodistas en referencia a varias plataformas importantes que suspenderon funcións gratuítas para promover a súa monetizazón ou tomaron outras accións que se consideraban que degradaban a súa funcionalidade.[4][5][6][7][8][9][10][11][12]
Twitter/X
Este termo aplicouse aos cambios en Twitter tras a súa adquisición en 2022 por Elon Musk, en particular aos diversos cambios que se fixeron para dificultar o abandono do servizo. [7] Isto incluíu pechar a API do servizo para deter o uso de software interoperable, suspender os usuarios por publicar os identificadores de Mastodon (un servizo rival) nos seus perfís e impoñer restricións á posibilidade de ver o sitio sen iniciar sesión. Outros cambios incluíron límites de tarifas temporais no número de chíos que se podían ver ao día, a introdución de subscricións de pago ao servizo en forma de Twitter Blue e a redución da moderación. [13]