O caucho é unha substancia elástica (polímero de hidrocarbono elástico), impermeábel e resistente extraída do látex, emulsión leitosa que mana dalgunhas plantas principalmente tropicais ou obtida artificialmente de certos derivados do petróleo[1]. A principal fonte comercial do látex son as euforbiáceas do xénero Hevea, como Hevea brasiliensis. Outras plantas que conteñen o látex son: figueiras, euphorbias e o mexacán común. Estas non foron a fonte principal do caucho, aínda que cando Alemaña foi dividida durante a segunda guerra mundial, fixeron tentativas para empregar tales fontes, antes de que fose suplantado polo desenvolvemento do caucho sintético.
Crese que foi bautizado por Joseph Priestley, que o descubriu en 1770, quen secou o látex e borrou anotacións en lapis.
Historia
No seu lugar de orixe, centro e sur de América, o caucho foi colleitado durante moito tempo. As civilizacións mesoamericanas empregaron o caucho sobre todo de Castilla elástica. Os antigos mesoamericanos tiñan un xogo de pelota onde empregaban pelotas de goma. Unhas pelotas precolombianas foron atopadas no ano 1600 a.C. Segundo Bernal Díaz del Castillo, os conquistadores españois asombráronse polos grandes saltos que lograban as pelotas de goma dos aztecas, e preguntábanse se as pelotas estaban encantadas por espíritos malignos.
Os maias tamén facían un tipo de zapato de goma mergullando os pés nunha mestura de látex. O caucho foi empregado noutros contextos, como tiras para soster instrumentos de pedra e metálicos a mangos de madeira e acolchado para os mangos dos instrumentos. Mentres os antigos mesoamericanos non tiñan a vulcanización, desenvolveron métodos orgánicos de tratar o caucho con resultados similares.
Usos
Actualmente fabrícanse miles de artigos de caucho para usos moi diferentes. O caucho é amplamente utilizado na fabricación de pneumáticos, lamias, artigos impermeables e illantes, polas súas excelentes propiedades de elasticidade e resistencia ante os ácidos e as substancias alcalinas. É repelente á auga, illante da temperatura e da electricidade. Disólvese con facilidade ante petrolatos, bencenos e algúns hidrocarburos. O caucho natural adoita vulcanizarse, proceso polo cal o caucho quéntase e engádeselle xofre ou selenio, co que se logra a ligazón das cadeas elastómeras, para mellorar a súa resistencia ás variacións de temperatura e elasticidade. Desde 1823 utilízase o caucho como material para fabricar pezas de vestir, baseándose en que este tipo de roupa forma unha "segunda pel". O caucho é unha proposta para o futuro como illante na industria motora.
Técnicas de moldeo do caucho
Moldeo por compresión
O moldeo por compresión é unha técnica na cal a materia prima -en forma de po- é introducida nun molde calefaccionado a unha temperatura entre 140 °C e 160 °C, e sometido a unha elevada presión. A calor e a presión mantéñense ata que a reacción finaliza. Ao cabo duns minutos -determinados a partir do espesor da peza- prodúcese a plastificación e curado dentro do mesmo molde, para logo retirar a peza terminada.
Este método de moldeo é utilizado para producir interruptores de electricidade e porta fusibles, electrodomésticos, maquinarias, medidores de gas e luz, entre outras aplicacións.
Moldeo por transferencia
No moldeo por transferencia o proceso é similar ao anterior, coa diferenza de que a materia prima se quenta previamente antes de ser introducida no molde e transferida hidráulicamente. Este sistema úsase xeralmente en moldes con movementos e que teñan ocos, insertos, postizos etc.
Moldeo por inxección
No moldeo por inxección a materia prima é colocada nunha moega, e por gravidade cae dentro da máquina que, a través dun parafuso calefaccionado, inxéctase a presión dentro do molde pechado, cunha temperatura inferior á da materia prima inxectada. Logo duns segundos retírase a peza terminada. A presión da inxección é alta, dependendo do material que se está procesando.
O moldeo por inxección é un proceso rápido, moi apto para producir gran cantidade de produtos idénticos. Desde compoñentes de enxeñería de alta precisión ata bens de consumo de uso común.
Proceso de deshumificación
A deshumificación é un proceso mediante o cal, a través dun sistema automático, colócase a materia prima a utilizar a niveis desexados de humidade que son propios de cada material e do produto que se desexa fabricar.
Todas as materias primas hidroscópicas deben ser sometidas a procesos de deshumificación.
Temperadores de molde
Os temperadores son sistemas por medio dos cales é posible aumentar ou diminuír a temperatura do molde durante o proceso de premoldeado. A temperatura que debe alcanzar o molde nesta instancia depende da materia prima que se vai a utilizar. Na maioría dos casos a información sobre a temperatura de premoldeado é fornecida polo fabricante. Os procesos de temperamento realízanse con todos os materiais da industria plástica.
