Iain MacPhàrlain (am Briogadiar)

Iain MacPhàrlain (am Briogadiar)
Beatha
Breith	Tobar Mhoire, 1939
Dùthaich	Alba
Bàs	Taigh an Uillt, 8 dhen Chèitean 2023
Dreuchd

Rugadh am Briogadiar Iain MacPhàrlain (Beurla: John Malcolm MacFarlane) ann an Tobar Mhoire ann am Muile sa bhliadhna 1939, agus a’ Ghàidhlig a’ chiad chànan aige. B' e Iain MacCalum seanair dha.^[1]

An dèidh oideachadh ann an Sgoil Thobar Mhoire, Àrd-sgoil an Òbain is Oilthigh Ghlaschu, far na cheumnaich e ann an Nua-chànain, rinn e seirbheis fad barrachd air trithead bliadhna ann an Arm Bhreatainn, a’ leigeil dheth a dhreuchd mar Stiùiriche Foghlaim is Sheirbheisean Trèanaidh (san Arm) ann am Ministrealachd an Dìona. Na chùrsa-bheatha, bha e aig bun ’na eòlaiche cànain a chaith móran den ùine aige ann am puist co-cheangailte ri cànan agus brath, an dà chuid san Rìoghachd Aonaichte agus thall thairis.

An déidh dha an t-Arm fhàgail an 1994, bha puist aige anns an t-saoghal Arabach, ach chaidh e air chluainidh a dh’Earra-Ghàidheal far an robh e a’ cur seachad a thìde aig an taigh an Taigh an Uillt le chèile Valerie. Bha e gu tric a’ nochdadh ann an craoladh Gàidhlig, an dà chuid TBh is rèidio, far am biodh a dhualchainnt Earra-Ghàidhealach agus a chuid eòlais air beul-aithris na sgìre nam buannachd dha.

Bha e na fhear-eachdraidh ionadail aig a bheil ùidh àraidh ann an ainmean-àite, agus is ann tric a bhiodh e ri coiseachd nam beann; agus bho àm gu àm bhiodh e ag iasgach nam breac. Bha e aig stiùir iomadach buidheann ionadail, agus bha e a’ seinn beus ann an Còisir Ghàidhlig Thaigh an Uillt agus ann an Còisir Àrd-eaglais an Naoimh Eòin an Òbain, is e na bhall dealasach den choitheanal an sin. Chaidh Duais nan Sàr-Gàidheal a bhuaileachadh air le Sabhal Mòr Ostaig ann an 2018.

Chaochail e 8 an Cèitean 2023.^[2]

Iomraidhean

1. “Iain MacCalum”. Bliadhna nan Òran. BBC Alba. Air a thogail 2na dhen t-Sultain 2024.
2. “Am Brigadier Iain MacPhàrlain 1939-2023”, Naidheachdan a' BhBC. 10mh dhen Chèitean 2023. Air a thogail 11mh dhen Chèitean 2023. 

Ceanglaichean a-mach

• BBC Naidheachdan 2023-05-10: Am Brigadier Iain MacPhàrlain 1939-2023
• “Iain MacPhàrlain”. Tobar an Dualchais. Air a thogail 4mh dhen Fhaoilleach 2023.
• “Monte Cassino”. BBC Alba. Air a thogail 10mh dhen Chèitean 2023.
• “Beag air Bheag, Series 5, Episode 6 - Tar-sgrìobhadh: Taigh nam Bàrr”. BBC Radio nan Gàidheal. Air a thogail 2na dhen t-Sultain 2024.