Karl Renner

Karl Renner

Beathaisnéis
Breith	(de) Carl Renner 14 Nollaig 1870 Dolní Dunajovice
Bás	31 Nollaig 1950 80 bliana d'aois Vín, An Ostair
Áit adhlactha	Vienna Central Cemetery ^(en)
Uachtarán na hOstaire
20 Nollaig 1945 – 31 Nollaig 1950 ← Anschluss – Theodor Körner →
Seansailéir Cónaidhme na hOstaire
27 Aibreán 1945 – 20 Nollaig 1945 ← Arthur Seyss-Inquart – Leopold Figl →
Aire Gnóthaí Eachtracha na hOstaire
26 Iúil 1919 – 22 Deireadh Fómhair 1920 ← Otto Bauer – Michael Mayr →
Seansailéir Cónaidhme na hOstaire
30 Deireadh Fómhair 1918 – 21 Deireadh Fómhair 1919 ← luach ar iarraidh – Deireadh an phoist →
Ball de Chomhairle Náisiúnta na hOstaire
Téarma parlaiminte: 1st National Council of Austria ^(en)
Ball de pharlaimint réigiúnach Vín
Ball den Abgeordnetenhaus
Ball de Chomhairle Náisiúnta na hOstaire
President of the National Council of Austria ^(en)
Ball de Chomhairle Náisiúnta na hOstaire
Téarma parlaiminte: 2nd National Council of Austria ^(en)
Ball de Chomhairle Náisiúnta na hOstaire
Téarma parlaiminte: 3rd National Council of Austria ^(en)
Faisnéis phearsanta
Reiligiún	An Eaglais Chaitliceach Rómhánach
Scoil a d'fhreastail sé/sí	Ollscoil Vín
Céim acadúil	dochtúireacht
Gníomhaíocht
Réimse oibre	Polaitíocht, dlí, national economy ^(en) , caidreamh idirnáisiúnta agus socheolaíocht an dlí
Suíomh oibre	Vín
Gairm	polaiteoir, dlíodóir, taidhleoir, leabharlannaí, saineolaí dlí
Fostóir	Rialtas Feidearálach na hOstaire
Ball de pháirtí polaitíochta	Páirtí Sóisialta Daonlathach na hOstaire
Teangacha	An Ghearmáinis
Teaghlach
Céile	Luise Renner
Páiste	Leopoldine Deutsch-Renner
Gradam a fuarthas  dochtúireacht oinigh ó Ollscoil Vín
Ainmnithe do (1949) Duais Nobel na Síochána (1948) Duais Nobel na Síochána

Ba pholaiteoir Ostarach é Karl Renner (14 Nollaig 1870 - 31 Nollaig 1950), a bhí ina scoláire dlí agus polaiteoir. Tugtar 'Athair na Poblachta' air toisc go raibh sé i gceannas ar an chéad rialtas poblachtach san Ostair sa bhliain 1918. Bhí ról cinntitheach aige chomh maith i mbunú an Dara Phoblacht sa bhliain 1945, agus ba é a chéad Uachtarán (tar éis an Cogadh).

1920

Saol

Rugadh Renner in Untertannowitz san Impireacht Ostra-Ungárach (inniu i bPoblacht na Seice).

Cuimhneachán

Céimí de chuid Ollscoil Vín, bhí sé i measc phríomhsmaointeoirí na gluaiseachta Astra-Mharxaí, a raibh ionchur mór aige i socheolaíocht an dlí (comhthéacs ina ndearna sé iarracht an foshuíomh go n-eascraíonn an dlí as gaolta idir aicmí agus neamhspleáchas de shaghas éigin le haghaidh coincheapa agus rialacha dlí a chur le chéile).^[1]

Ba é Renner, den chuid ba mhó, a chruthaigh an smaoineamh faoi leith a bhí ag an ngluaiseacht sin, an fhéinriail pearsanta náisiúnta, a mhol go mbainfeadh náisiúin a bhféinriail amach mar eagraíochtaí saorálacha in ionad stáit eagraithe ar bhonn críche.^[1]

Bhí Renner ina cheann feadhna ar Pháirtí Oibrithe Daonlathach Sóisialta na hOstaire. Bhí sé ina Sheansailéir faoi dhó (1918-20 agus ar feadh roinnt míonna sa bhliain 1945). Ba é an ceathrú Uachtarán ar an Ostair (ar an iomlán), ó 1945 go dtí go bhfuair sé bás.^[1]

Fuair Renner bás i Vín ar 31 Nollaig 1950.

Féach freisin

• Stair na hOstaire

Tagairtí

1. Scoil Dlí, COBÁC (2018). "Karl Renner". Dáta rochtana: 2021.