Henri Matisse![]()
 |
|
| Breith | 31 Nollaig 1869
Le Cateau-Cambrésis (Dara hImpireacht na Fraince) |
|---|
| Bás | 3 Samhain 1954
84 bliana d'aois
Nice (an Fhrainc) |
|---|
| Siocair bháis | Bás nádúrtha (Ionfharchtadh miócairdiach) |
|---|
| Áit adhlactha | Cimetière de Cimiez (en)  |
|---|
|
|
|
|
|
|
|
|
| Reiligiún | Aindiachas |
|---|
| Scoil a d'fhreastail sé/sí | Beaux-Arts de Paris
Académie Julian |
|---|
| Áit chónaithe | Bohain-en-Vermandois
Páras
Issy-les-Moulineaux
Nice
villa Le Rêve (fr) |
|---|
| Teanga dhúchais | an Fhraincis |
|---|
|
| Suíomh oibre | Páras
Issy-les-Moulineaux
Maracó
Nice
Nua-Eabhrac
Collioure
Londain
Saint-Tropez
Saint-Quentin
Vence |
|---|
| Gairm | péintéir, maisitheoir, criadóir, liteagrafaí, dealbhóir, déantóir priontaí, ealaíontóir |
|---|
| Ball de | |
|---|
| Seánra | Decoupage (en) , ealaín tírdhreacha, péintéireacht dhaonfhíorach, ábhar neamhbheo agus portráidiú |
|---|
| Gluaiseacht | Impriseanachas, divisionism (en) , Fóbhachas, neo-impressionism (en) agus iarimpriseanachas |
|---|
| Mac/iníon léinn de chuid | Gustave Moreau |
|---|
| Mac/iníon léinn | Marcel Gromaire, Patrick Henry Bruce, Ludvig Karsten, Axel Revold, Jane Gumpert, Arvid Fougstedt, Carl Palme, Sigfrid Ullman, Filip Wahlström, Ingegerd Beskow, Milly Slöör-Tjäder, Nina Simonovich-Efimova, Hadar Jönzén, Brita Lagerström-Hald, Sigrun Stéenhoff-Hjertén, Maj Bring agus Annelies Nelck (en) |
|---|
| Teangacha | An Fhraincis |
|---|
|
|
| 28 Meitheamh 1964 | Documenta III |
| 11 Iúil 1959 | Documenta II |
| 16 Iúil 1955 | documenta |
|
|
|
Saothar suntasach |
| Suíomh a chartlainne | |
|---|
|
| Céile | Amélie Parayre (1898–1954) |
|---|
| Páiste | Marguerite Duthuit Faure, Jean Gérard Matisse, Pierre Matisse |
|---|
| Duine muinteartha | Paul Matisse (garmhac) |
|---|
Gradam a fuarthas |
|
|
    |
Ealaíontóir agus iar-Impriseanaí Francach ba ea Henri Matisse (Le Cateau-Cambrésis, 31 Nollaig 1869 - 3 Samhain 1954), ar dhuine de na péintéirí is tábhachtaí i stair na nua-ealaíne. Dréachtóir, déantóir priontaí, agus dealbhóir a bhí ann. Is í an phéintéireacht is mó a thuill clú dó, áfach.[1]
Saol
Bhí Matisse 20 bliain d'aois agus ag teacht chuige féin ó bhabhta tinnis, nuair a thug a mháthair bosca péinteanna dó. Ag an nóiméad sin a thosaigh a shaol mar phéintéir.[2] Bhí Matisse an-tógtha le dathanna, a d'úsáid sé chun cruthanna agus mothúcháin a chur in iúl. Chaith sé a shaol ar fad ag spraoi le dathanna, agus feicimid ina shaothar an craic a bhain sé astu.
Sa bhliain 1905,cheannaigh Leo agus Gertrude Stein a phictiúir "fauve" is cáiliúla, “Bean le Hata”. Duine anaithnid ag an am. bhí siad ag iarraidh cabhair a thabhairt do Matisse (chaith siad 500 franc, timpeall 70 euro inniu).
Sna 1910idí, bhí stiúideo ag Henri Matisse ar an Quai Saint-Michel i bPáras agus d'fhan sé ann le linn an Chéad Chogaidh Dhomhanda.[3] D'éirigh na dathanna níos dorcha ar feadh na mblianta sin.
Seanaois
Sa bhliain 1941 chuaigh Matisse faoi scian agus ní raibh sé in ann seasamh ag seastán ealaíne a thuilleadh. Ní raibh radharc na súl go maith aige ach an oiread. Bhí sé i gcathaoir rothaí ach bhí sé go fóill ag iarraidh a bheith ina ealaíontóir.[4] Thosaigh sé ag déanamh colláis le páipéar óna chathaoir rothaí. Chuir sé an t-ainm ar an ealaín seo ‘Ag tarraingt le siosúir’.
Bhí 84 bliain d'aois slánaithe ag Matisse nuair a fuair sé básː bhuail taom croí é ar an 3 Samhain 1954.
Matisse agus Éire
Ó thaobh na hÉireann de, is díol spéise ar leith grúpa léaráidí le Henri Matisse in 1935 d'fhoilseachán Nua-Eabhrac de Ulysses le James Joyce.[5]
I rith 2011, chuir an Leabharlann Chester Beatty taispeántas ar bun de leabhair ealaíne Henri Matisse i mBaile Átha Cliath.[6]
Naisc sheachtracha
Matisse ar Artchive.com
Tagairtí
