Mars (planeet)

Fergelyk fan de Ierde (lofts) en Mars (rjochts)

Mars (symboal: ♂) is de fjirde planeet fan it sinnestelsel. De planeet draait yn 1 jier en 322 dagen om de Sinne. Mei alle ynslachkraters oan de oerflakte hat Mars wol wat fan de Moanne. Dochs hat Mars ek wol in soad fan de ierde mei fulkanen, in tinne atmosfear en in noard- en súdpoal dêr't in iislaach leit. Yn omtrek is Mars likernôch de helte lytser as de ierde. De fjouwer seizoenen en de rotaasjeperioade komme wol oerien mei dy fan de ierde. Njonken de Ierde is Mars de ienige planeet yn it sinnestelsel dêr't wetter foarkomt.

Namme

De namme is oernaam fan de Romeinen, dêr't de planeet by lyksteld wie oan Romeinske kriichsgod Mars. De lykstelling hienen de Romeinen lykwols oernaam fan de Griken en de Babeloanjers.

Oerflak en geografy

It oerflak fan Mars hat sawol flakke flakten as hege bergen en djippe kleauwen. De grutste berch op Mars is de Olympus Mons, de heechste fulkaan yn it sinnestelsel, dy't sa'n 22 kilometer heech is. In oar opfallend geografysk skaaimerk is de Valles Marineris, in kleauwesysteem dat mear as 4.000 kilometer lang is en op guon plakken 7 kilometer djip is.

Mars hat ek poalkappen dy't benammen út wetter- en drûchiis (ferzen koaldiokside) bestean. Dy poalkappen kinne yn de winter útwreidzje en yn de simmer wer fuortrane.

Atmosfear

De atmosfear fan Mars is tige tin en bestiet benammen út koaldiokside (95,3%), mei lytse hoemannichten stikstof (2,7%) en argon (1,6%). De lege tichtheid fan de atmosfear betsjut dat it op it oerflak fan Mars folle minder druk is as op ierde, en dat wetter yn floeibere foarm net lang bestean kin. De temperatuer op Mars kin tige ferskille, mei temperatueren dy't fan -143 °C by de poalen oant 35 °C yn de tropyske gebieten yn de simmer.

Wetter en iis

Wetter yn floeibere foarm is op it oerflak fan Mars net stabyl fanwege de lege druk en temperatueren. Der is lykwols sterk bewiis foar it bestean fan wetteriis ûnder it oerflak en by de poalkappen. Misjes lykas de Mars Odyssey en de Mars Reconnaissance Orbiter hawwe grutte hoemannichten wetteriis ûnder it oerflak ûntdutsen. Der is ek bewiis dat der yn it ferline grutte wetterstreamen wienen, wat suggerearret dat Mars eartiids in waarmer en fochtiger klimaat hie.

Moannen

Mars hat twa lytse natuerlike satelliten, Phobos en Deimos, dy't beide yn 1877 ûntdutsen binne troch de Amerikaanske astronoom Asaph Hall. Phobos is de grutste fan de twa en hat in diameter fan sa'n 22 kilometer, wylst Deimos mar 12 kilometer yn diameter is. Beide moannen hawwe in ûnregelmjittige foarm en der wurdt tocht dat se ynfongen asteroïden binne.

Ferkenning fan Mars

Mars is ien fan de meast ferkende planeten yn ús sinnestelsel. Sûnt de jierren 1960 hawwe ferskate romtefearten Mars besocht. Guon fan de wichtichste misjes binne:

  • De Viking 1 en Viking 2 misjes yn de 1970er jierren, dy't de earste foto's fan it oerflak fan Mars namen en wichtige ynformaasje leveren oer de geologyske en klimatologyske eigenskippen fan de planeet.
  • De Mars Pathfinder misje yn 1997, dy't de rover Sojourner op it oerflak fan Mars sette en tige súksesfol wie yn it ferkennen fan de omjouwing.
  • De Mars Exploration Rovers, Spirit en Opportunity, dy't yn 2004 lânen en in bult gegevens sammelen oer de geology en de oanwêzigens fan wetter yn it ferline.
  • De Curiosity rover, dy't sûnt 2012 aktyf is op Mars en wichtige ûntdekkingen dien hat oangeande de geskiktheid fan Mars foar mikroskopysk libben.
  • De Perseverance rover, dy't yn 2021 lâne en ûnder oaren in helikopter, Ingenuity, by him hie foar ferkenning fan de omjouwing.

Mooglik libben

It sykjen nei libben op Mars is ien fan de driuwende krêften efter in protte Marsmisjes. Hoewol't der oant no ta gjin dúdlik bewiis fûn is foar libben op 'e reade planeet, binne der ferskate oanwizings dat de betingsten op Mars eartiids geskikt west hawwe kinne foar mikroskopysk libben. De ûntdekking fan metaan yn de marsatmosfear hat ferskate spekulaasjes oanfjurre, om't metaan troch biologyske prosessen produsearre wurde kin.

Kolonisaasje en populêre kultuer

De mooglike kolonisaasje fan Mars hold minsken al sûnt de earste romtemisjes yn de besnijïng. De útdagingen binne lykwols gigantysk, mei om't Mars in tige fijannige omjouwing is. De lege temperatueren, hege strielingsnivo's en it tekoart oan floeiber wetter binne grutte obstakels. Dochs binne der ferskate organisaasjes, lykas NASA en SpaceX, dy't ambisjeuze plannen hawwe om yn de kommende desennia minsklike misjes nei Mars te stjoeren.

De planeet Mars en de mooglikheid fan libben of kolonisaasje joech skriuwers, muzikanten en filmmakkers in soad ynspiraasje. In pear films dy't har op Mars ôfspylje, binne: Doom, The Martian, Species II en Total Recall.

Keppelings om utens

Read other articles:

Ini adalah nama Minahasa, marganya adalah Dondokambey. Olly DondokambeyGubernur Sulawesi Utara ke-12PetahanaMulai menjabat 12 Februari 2016WakilSteven KandouwPendahuluSinyo Harry SarundajangAnggota Dewan Perwakilan RakyatRepublik IndonesiaMasa jabatan1 Oktober 2004 – 29 Oktober 2015Perolehan suara52.077 (2004)114.258 (2009)237.620 (2014)PenggantiDjenri Altin KeintjemDaerah pemilihanSulawesi Utara Informasi pribadiLahir18 November 1961 (umur 62)Manado, Sulawesi UtaraPar...

 

هذه المقالة يتيمة إذ تصل إليها مقالات أخرى قليلة جدًا. فضلًا، ساعد بإضافة وصلة إليها في مقالات متعلقة بها. (أكتوبر 2018) كيم مين جيونغ معلومات شخصية الميلاد 12 سبتمبر 1989 (العمر 34 سنة)بوسان  الطول 1.69 م (5 قدم 6 1⁄2 بوصة) مركز اللعب مدافع الجنسية كوريا الجنوبية  الم...

 

De onechte zoon (Le fils naturel / L'enfant de l'amour) Atelier Ziesenis (1774) Popgroep Phil Campbell and the Bastard Sons, Summerbreeze Festival, Duitsland De wapenschilden van een Franse koning, de hertog van Orleans (met barensteel), een hertog van Anjou met rode schildzoom en een buitenechtelijk kind van de Franse koning Buitenechtelijk kind is een ouderwets begrip voor het kind van een alleengaande of alleenstaande moeder in maatschappijen en tijdsperioden waar het huwelijk tot religieu...

Mikami - Agenzia acchiappafantasmiGS(ゴーストスイーパー)美神 極楽大作戦!!(Gōsuto Suīpā Mikami: Gokuraku daisakusen!!)Copertina del ventinovesimo volume dell'edizione italiana, raffigurante i protagonisti Reiko Mikami e Tadao Yokoshima Genereazione, commedia, soprannaturale[1] MangaAutoreTakashi Shiina EditoreShogakukan RivistaWeekly Shōnen Sunday Targetshōnen 1ª edizione17 aprile 1991 – 8 settembre 1999 Tankōbon39 (completa...

 

Марецька Віра Петрівна Дата народження 18 (31) липня 1906[1]Місце народження Барвиха, Московський повітd, Московська губернія, Російська імперія[1]Дата смерті 17 серпня 1978(1978-08-17)[2][3][…] (72 роки)Місце смерті Москва, СРСР[5]Поховання Новодівичий цвинтарГромадя...

 

  لمعانٍ أخرى، طالع كلية طب الأسنان (توضيح). هذه المقالة يتيمة إذ تصل إليها مقالات أخرى قليلة جدًا. فضلًا، ساعد بإضافة وصلة إليها في مقالات متعلقة بها. (أبريل 2016) يفتقر محتوى هذه المقالة إلى الاستشهاد بمصادر. فضلاً، ساهم في تطوير هذه المقالة من خلال إضافة مصادر موثوق بها....

Michel Félibien d'Avaux (Chartres, 1665 - Saint-Germain-des-Prés, 25 de septiembre de 1719) fue un monje benedictino maurista e historiador francés. Hijo de André Félibien, cronista oficial de Luis XIV de Francia, a los 18 años de edad profesó en la congregación de San Mauro, permaneciendo en la abadía benedictina de Lyre hasta su traslado a principios del s. XVIII a la de Saint-Germain-des-Prés de París. Grabado del tesoro de Saint-Denis, incluido en la obra de Félibien. Dejó es...

 

Heredity  Singkatan (ISO)HereditasDisiplin ilmuHereditas, genetikaBahasaInggrisDetail publikasiPenerbitNature Publishing GroupFaktor dampak4.597 (2011)PengindeksanISSN0018-067X (print)1365-2540 (web)Pranala Journal homepage Heredity adalah jurnal ilmiah yang membahas hereditas dalam arti biologis, yaitu genetika. Jurnal ini pertama diluncurkan oleh R.A. Fisher dan C. D. Darlington tahun 1947. Ini adalah jurnal ilmiah The Genetics Society. Sejak 1936, penerbitannya diambil ...

 

NarcPoster teatrikalSutradara Joe Carnahan Produser Diane Nabatoff Ray Liotta Michelle Grace Julius R. Nasso Ditulis oleh Joe Carnahan PemeranJason PatricRay LiottaChi McBrideBusta RhymesPenata musikCliff MartinezSinematograferAlex NepomniaschyPenyuntingJohn GilroyPerusahaanproduksiCruise/Wagner ProductionsSplendid PicturesEmmett/Furla FilmsTiara Blu FilmsDistributorParamount PicturesLionsgate[1]Tanggal rilis 17 Desember 2002 (2002-12-17) (terbatas) 10 Januari 2003 ...

Fox affiliate in Hardeeville, South Carolina WTGSHardeeville, South Carolina/Savannah, GeorgiaUnited StatesCityHardeeville, South CarolinaChannelsDigital: 26 (UHF)Virtual: 28BrandingFox 28ProgrammingAffiliations28.1: Fox28.2: Comet TV28.3: Antenna TV28.4: TBD28.5: Charge!OwnershipOwnerSinclair Broadcast Group(WTGS Licensee, LLC)HistoryFirst air dateSeptember 1, 1985 (38 years ago) (1985-09-01)Former channel number(s)Analog: 28 (UHF, 1985–2009)Digital:27 (UHF, 1999–2009)28 (U...

 

1989 book by Arlie Russell Hochschild The Second Shift: Working Parents and the Revolution at Home First coverAuthorArlie Russell Hochschild with Anne MachungCountryUnited StatesLanguageEnglishGenreNonfiction social sciencePublisherViking PenguinPublication date1989, with reissues in 1997 and 2012Media typePrint (Hardback & Paperback)ISBN9780143120339 (2012 release) The Second Shift: Working Parents and the Revolution at Home is a book by Arlie Russell Hochschild with Anne Machung, f...

 

Defunct ESPN streaming media outlet ESPN Networks redirects here. For a list of ESPN networks, see ESPN Inc. WatchESPNType of siteSports broadcastingOwnerESPN Inc.RevenueunknownURLwww.espn.com/watch/LaunchedOctober 25, 2010; 13 years ago (2010-10-25)Current statusDefunct (selected territories); functionality transferred to ESPN.com, ESPN app, ESPN+ and ESPN Player WatchESPN was a branding of the Internet television website and mobile application operated by ESPN Inc., a...

Sri Lankan television channel Television channel Supreme TVCountrySri LankaBroadcast areaSri LankaHeadquartersWorld Trade Center, ColomboProgrammingLanguage(s)SinhalesePicture format(PAL) 576i (4:3) (SDTV)OwnershipOwnerSupreme Global HoldingsKey peopleR M Manivannan (Chairman)HistoryLaunched19 December 2019LinksWebsitewww.supremetv.lk Supreme TV (Sinhala: සුප්‍රීම් ටීවී) is a television channel currently broadcasting in Sri Lanka in the Sinhala language.[1] I...

 

Digital network in which two nodes establish a channel through the network before they communicate This article includes a list of general references, but it lacks sufficient corresponding inline citations. Please help to improve this article by introducing more precise citations. (June 2009) (Learn how and when to remove this template message) Circuit switching is a method of implementing a telecommunications network in which two network nodes establish a dedicated communications channel (ci...

 

Neindorf Stadt Wolfsburg Wappen von Neindorf Koordinaten: 52° 20′ N, 10° 50′ O52.333110.8354Koordinaten: 52° 19′ 59″ N, 10° 50′ 7″ O Fläche: 6,63 km²[1] Einwohner: 1375 (30. Sep. 2021)[2] Bevölkerungsdichte: 207 Einwohner/km² Eingemeindung: 1. Juli 1972 Postleitzahl: 38446 Vorwahl: 05365 Karte Lage in Wolfsburg Neindorf ist ein Stadtteil der Stadt Wolfsburg. Das Dorf liegt im Süden des W...

2016 film A Real VermeerFilm posterDirected byRudolf van den BergWritten byJan EilanderRudolf van den BergProduced by Jeroen Koolbergen San Fu Maltha Reinier Selen Starring Jeroen Spitzenberger Lize Feryn Roeland Fernhout Porgy Franssen Dewi Reijs Mingus Dagelet CinematographyGoert GiltayEdited byEwin RyckaertMusic byAndré DziezukDistributed byCinéartRelease date 3 November 2016 (2016-11-03) Running time115 minutesCountriesNetherlandsBelgiumLuxembourgLanguageDutchBudget€3.9...

 

2017 South Korean filmRoman HolidayTheatrical posterHangul로마의 휴일Revised RomanizationLomaui Hyuil Directed byLee Duk-heeWritten byKim Dong-wookCho Chang-yeolProduced byNa Hyun-junLee Jin-sungPark Gi-taeStarringIm Chang-jungGong Hyung-jinJung Sang-hoonProductioncompanyThe Pictures With A ViewDistributed byMegabox Plus MRelease date August 30, 2017 (2017-08-30) (South Korea) CountrySouth KoreaLanguageKorean Roman Holiday is a 2017 South Korean comedy-drama film direc...

 

Bilateral relationsBrazilian–Finnish relations Brazil Finland Brazil–Finland relations are the diplomatic relations between Brazil and Finland. History Engraved name of Emperor Pedro II of Brazil while visiting Imatrankoski; 1876. In 1876, during his second tour of Europe, Emperor Pedro II of Brazil paid a visit to Finland and visited the water rapids in Imatrankoski.[1][2] In December 1919, Brazil recognized Finland's independence, which had been declared two years earlie...

Former South African military decoration AwardPro Merito DecorationTypeMilitary decoration for meritAwarded forOutstanding service of the highest order and utmost devotion to dutyCountry  South AfricaPresented bythe State President and, from 1994, the PresidentEligibilityOther ranksPost-nominalsPMDStatusDiscontinued in 2003Established1975First awarded1976Ribbon bar SADF pre-1994 & SANDF post-2002 orders of wearNext (higher)SADF precedence: Southern Cross Decoration SANDF precede...

 

Superficial muscle of the perineum This article includes a list of general references, but it lacks sufficient corresponding inline citations. Please help to improve this article by introducing more precise citations. (September 2017) (Learn how and when to remove this template message) Bulbospongiosus muscleMuscles of male perineum (bulbocavernosus visible in red)Muscles of the female perineum (bulbocavernosus visible in red)DetailsOriginMedian rapheArteryPerineal arteryNervePudendal nerveAc...

 

Strategi Solo vs Squad di Free Fire: Cara Menang Mudah!