Tilaton väestö

Mäkitupalaisasutusta Tammelassa vuonna 1928.

Tilaton väestö, tilattomat eli maattomat on se Suomen osalta historiallinen osa maaseudun väestöä, jolla ei ollut omistuksessaan maata, vaan joka sai elantonsa muulla tavoin. Kausitöillä elantonsa hankkivista tilattomista käytettiin heidän marginaalista asemaansa kuvaavia suorasukaisia nimityksiä, kuten irtain työväki tai kylänloppulaiset. Jälkimmäinen nimitys kuvaa sitä, että heidät sijoitettiin kirkon ylläpitämissä dokumenteissa, kuten rippikirjoissa, kylän muun, taloittain luetellun väen jälkeen.[1] 1800-luvun lopun Suomessa tilattomia oli noin neljännes maaseudun kotitalouksista. [2]

Tilattomiin luettiin maanvuokraajat eli arentimiehet, mäkitupalaiset, muonamiehet, itselliset ja loiset[3], lyhyesti kuvaillen seuraavanlaiset ryhmät:

  1. Lampuodit eli tilanvuokraajat, jotka viljelivät kokonaista tilaa, joka kuitenkin oli hallinnollisesti päätilan alainen.[3] 1800-luvulla sai alkunsa uusi lampuotien ryhmä, virkatalojen vuokraajat eli arrendaattorit.[4]
  2. Torpparit, jotka asuivat ja viljelivät tilanomistajilta vuokraamaansa tilan osaa eli torppaa.[5]
  3. Mäkitupalaiset, jotka yleensä asuttivat pieniä mökkejä tilanomistajien mailla; toisin kuin torppiin, mäkitupiin ei kuulunut viljelysmaata.[6][3]
  4. Itselliset asuivat mäkitupalaisten tavoin omissa mökeissään, jotka usein sijaitsivat kylän laitamille yhteismaalle muodostuneessa mökkiryhmässä.[7]
  5. Muonamiehinä eli muonatorppareina teki talvisin taloissa työtä "talon ruuassa" mäkitupalaisia, jotka näin ansaitsivat rahapalkkaa muutamalla viikoittaisella työpäivällä.[8]
  6. Loiset eli kestit olivat maaseudun alimman statuksen työväkeä, johon kuuluvat eivät omistaneet asuntoa vaan asuivat työnantajiensa tarjoamissa tiloissa.[9]

Lähteet

  • Koukkunen, Kalevi, Halinen, Ari & Avola, Pertti: WSOY Iso tietosanakirja 6. Porvoo ; Helsinki ; Juva: WSOY, 1997. ISBN 951-0-20163-4
  • Niemelä, Jari: Talonpoika toimessaan: Suomen maatalouden historia. (Tietolipas 225) Helsinki: Suomalaisen kirjallisuuden seura, 2008. ISBN 978-952-222-034-9
  • Suomen historia: osa 4: Vapauden aika, kustavilainen aika. Weilin & Göös, 1987.
  • Suomen historia: osa 5: Kansallisen heräämisen aika. Weilin & Göös, 1987.
  • Suomen historia: osa 6: Sortokaudet, itsenäistyminen. Weilin & Göös, 1987.

Viitteet

  1. ↑ Niemelä 2008, 46-47
  2. ↑ Suomen historia (1987) osa 6, 49
  3. ↑ a b c Suomen historia (1987) osa 6, 62
  4. ↑ Niemelä 2008, 41
  5. ↑ Suomen historia (1987) osa 6, 61–68
  6. ↑ WSOY Iso tietosanakirja (1997) osa 6, 317
  7. ↑ Suomen historia (1987) osa 4, 406
  8. ↑ Suomen historia (1987) osa 5, 59
  9. ↑ Suomen historia (1987) osa 5, 58-59

Kirjallisuutta

  • Miettinen, Riikka & Viitaniemi, Ella: Reunamailla : tilattomat Länsi-Suomen maaseudulla 1600-1800. Helsinki: Suomalaisen Kirjallisuuden Seura, 2018. ISBN 978-951-858-014-3
  • Rasila, Viljo, Jutikkala,Eino & Mäkelä-Alitalo Anneli (toim.): ”Palkolliset ja tilaton väestö (kirj. Jorma Wilmi)”, Suomen maatalouden historia 1: Perinteisen maatalouden aika esihistoriasta 1870-luvulle. Helsinki: Suomalaisen Kirjallisuuden Seura, 2003.

Read other articles:

Alun-alun Bandung

Alun-alun Bandung zaman dahulu. Alun-Alun Bandung dengan Masjid Raya Bandung sebagai ikon utama. Alun-alun Bandung adalah pusat kota Bandung yang dicirikan oleh sebidang tanah yang luas. Di sekelilingnya ada bangunan-bangunan fungsional. Tempatnya ada di dekat Grote Postweg.[1] Sejarah Waktu pertama berdirinya kota Bandung, kuda merupakan alat transportasi yang sangat penting yang dipakai untuk mengantarkan surat. Biasanya, dalam jarak tertentu pasti ada kuda pengganti untuk mengganti...

 

Juan Dionisio Gamba

En este artículo sobre biografías se detectó el siguiente problema. Por favor, edítalo y/o discute el problema en la discusión para mejorarlo: Carece de fuentes o referencias que aparezcan en una fuente acreditada. Este aviso fue puesto el 29 de marzo de 2017. Juan Dionisio Gamba Presidente de Cundinamarca (interino) 26 de noviembre de 1812-14 de diciembre de 1812Predecesor Antonio NariñoSucesor Antonio Nariño Información personalNacimiento 1761 Fallecimiento Siglo XIX Nacionalid...

 

Vành khuyên vàng châu Phi

Vành khuyên vàng châu Phi Kakamega Forest, Kenya Tình trạng bảo tồn Ít quan tâm (IUCN 3.1)[1] Phân loại khoa học Giới: Animalia Ngành: Chordata Lớp: Aves Bộ: Passeriformes Họ: Zosteropidae Chi: Zosterops Loài: Z. senegalensis Danh pháp hai phần Zosterops senegalensisBonaparte, 1850[2] Vành khuyên vàng châu Phi, tên khoa học Zosterops senegalensis, là một loài chim trong họ Zosteropidae.[3] Phân loài Z. s. senegale...

Banglas Barat, Tebing Tinggi, Kepulauan Meranti

Artikel ini tidak memiliki referensi atau sumber tepercaya sehingga isinya tidak bisa dipastikan. Tolong bantu perbaiki artikel ini dengan menambahkan referensi yang layak. Tulisan tanpa sumber dapat dipertanyakan dan dihapus sewaktu-waktu.Cari sumber: Banglas Barat, Tebing Tinggi, Kepulauan Meranti – berita · surat kabar · buku · cendekiawan · JSTORBanglas BaratDesaNegara IndonesiaProvinsiRiauKabupatenKepulauan MerantiKecamatanTebing TinggiKode p...

 

Persipuncak Puncak

Persipuncak PuncakNama lengkapPersatuan Sepakbola Indonesia PuncakJulukanBadai Salju Puncak CarstenszPemilikPemkab PuncakManajerYonas MagaiPelatihJohanes SonggonauLigaLiga 32017Babak GrupSitus webSitus web resmi klub Persatuan Sepakbola Indonesia Puncak (disingkat Persipuncak) adalah klub sepak bola Indonesia yang berbasis di Kabupaten Puncak, Provinsi Papua. Mereka berkompetisi di Liga 3 Papua.[1][2] Referensi ^ Dukungan Pemkab Puncak Untuk Persipuncak Cartenz ^ Tim Liga...

 

Incident de l'Orzeł

Pour les articles homonymes, voir Orzeł. L’incident de l’Orzeł[1] est un événement militaire du début de la Seconde Guerre mondiale. Le sous-marin polonais ORP Orzeł, arraisonné au port de Tallinn par l'Estonie, pays alors neutre, s'échappe de ses eaux le 18 septembre 1939. Les Soviétiques utilisent l'affaire pour faire pression sur l'Estonie afin de la contraindre à signer un pacte d'assistance militaire. L'évasion du port estonien Le sous-marin ORP Orzeł. L’Orzeł se trouv...

Ван Гог (фильм, 1991)

Другие фильмы с таким же или схожим названием: см. Ван Гог (значения). Ван Гогфр. Van Gogh Жанр биографическая драма Режиссёр Морис Пиала Продюсер Сильви Пиала[d] Авторсценария Морис Пиала В главныхролях Жак Дютрон Александра Лондон Операторы Жиль Анри Жак Луазле Эмманюэ...

 

نورفولك الجنوبية (دائرة انتخابية في المملكة المتحدة)

نورفولك الجنوبيةالبلد  المملكة المتحدة المنطقة شرق انجلترا المساحة 791٫246 كم²[1] الدائرة الانتخابيةتأسست في 24 نوفمبر 1885 عدد المقاعد 1 مجلس العموم أنشئ من South Norfolk (en) تعديل - تعديل مصدري - تعديل ويكي بيانات 52°30′N 1°24′E / 52.5°N 1.4°E / 52.5; 1.4 نورفولك الجنوبية (بالإنج...

 

Heaven's What I Feel

1998 single by Gloria EstefanHeaven's What I Feel / Corazón ProhibidoSingle by Gloria Estefanfrom the album gloria! B-sideGloria's HitmixReleasedMay 5, 1998Recorded1997–1998Genre Dance-pop house dance Length5:05LabelEpicSongwriter(s)Kike Santander (lyricist/composer)Producer(s) Emilio Estefan, Jr. Kike Santander Gloria Estefan singles chronology En El Jardín (1997) Heaven's What I Feel / Corazón Prohibido (1998) Oye (1998) Music videoHeaven's What I Feel on YouTube Heaven's What I Feel i...

Olga Pavlovna

Olga PavlovnaKelahiran22 Juli [K.J.: 11 Juli] 1792Sankt-Peterburg, Kekaisaran RusiaKematian26 Januari [K.J.: 15] 1795 (umur 2)Sankt-Peterburg, Kekaisaran RusiaPemakamanGereja Kabar Sukacita, Biara Aleksandr NevskiyWangsaHolstein-Gottorp-RomanovAyahPavel I dari RusiaIbuSophie Dorothea dari Württemberg Olga Pavlovna (bahasa Rusia: Ольга Павловна; 22 Juli [K.J.: 11 Juli] 1792 – 26 Januari [K.J.: 15 Januari] 1795) adalah putri kelima dan anak ketujuh dari Kaisar P...

 

Puss in Boots (video game)

2011 video game 2011 video gamePuss in BootsDeveloper(s)Blitz Games(consoles)ImaginEngine (DS)Publisher(s)THQDirector(s)Mark Hardisty(consoles)Producer(s)Team Nacho(consoles)Designer(s)Lance Winter(consoles)Programmer(s)Steve Bond(consoles)Artist(s)Scott DavidsonSimon IbleNicholas MilesDuncan Nimmo(consoles)Writer(s)James Parker(consoles)Composer(s)Matt Black(consoles)EngineBlitzTech(consoles)Platform(s)Xbox 360, PlayStation 3, Wii, Nintendo DSReleaseNA: October 25, 2011FRA: November 25, 2011...

 

Younes El Aynaoui

Moroccan tennis player Younes El Aynaoui يونس العيناويCountry (sports) MoroccoResidenceRabat, MoroccoBorn (1971-09-12) 12 September 1971 (age 52)Rabat, MoroccoHeight1.93 m (6 ft 4 in)Turned pro1990Retired2017PlaysRight-handed (two-handed backhand)Prize money$4,044,667SinglesCareer record265–227Career titles5Highest rankingNo. 14 (11 March 2003)Grand Slam singles resultsAustralian OpenQF (2000, 2003)French Open4R (1995, ...

John Holmes (actor)

American pornographic actor (1944–1988) John HolmesHolmes in the 1980 film Prisoner of ParadiseBornJohn Curtis Estes(1944-08-08)August 8, 1944Ashville, Ohio, U.S.DiedMarch 13, 1988(1988-03-13) (aged 43)Los Angeles, California, U.S.Other namesJohn Duval, John Estes, Big John Fallus, Big John Holmes, John C. Holmes, John Curtis Holmes, Johnny Holmes, Bigg John, Big John, John Rey, Johnny Wadd, John Sacre, Long John Wadd, Johnny B. Wadd, Johnny the Wad, John C. Wadd, John E. Wadd, Th...

 

L (Néry) Battery Royal Horse Artillery

This article needs additional citations for verification. Please help improve this article by adding citations to reliable sources. Unsourced material may be challenged and removed.Find sources: L (Néry) Battery Royal Horse Artillery – news · newspapers · books · scholar · JSTOR (August 2019) (Learn how and when to remove this template message) British Army artillery battery L (Néry) Battery Royal Horse ArtilleryActive4 October 1809 – ...

 

1985 Nobel Prize in Literature

Award 1985 Nobel Prize in LiteratureClaude Simonwho in his novel combines the poet's and the painter's creativeness with a deepened awareness of time in the depiction of the human conditionDate 17 October 1985 (announcement) 10 December 1985 (ceremony) LocationStockholm, SwedenPresented bySwedish AcademyFirst awarded1901WebsiteOfficial website ← 1984 · Nobel Prize in Literature · 1986 → The 1985 Nobel Prize in Literature was awarded to the French novelist Cla...

Lauren Young

Filipino-American singer, dancer, and model This article has multiple issues. Please help improve it or discuss these issues on the talk page. (Learn how and when to remove these template messages) This biography of a living person needs additional citations for verification. Please help by adding reliable sources. Contentious material about living persons that is unsourced or poorly sourced must be removed immediately from the article and its talk page, especially if potentially libelous.Fin...

 

Commander Shepard

Player character in the original Mass Effect trilogy of video games This article is about the video game character. For astronaut and commander of Apollo 14 and Freedom 7, see Alan Shepard. For other people, see Shepard (name). Fictional character Commander ShepardMass Effect characterThe default male (left) and female (right) Shepards, as presented on cover art for Mass Effect 3First appearanceMass Effect (2007)Last appearanceMass Effect 3: Citadel (2013)Voiced by Mark Meer (male) Jennifer H...

 

America discography

America discographyThe trio in 1976Studio albums23Live albums11Compilation albums22Singles47#1 Singles5 America is an American rock group who have released 23 studio albums, 11 live albums and 22 compilation albums. They have also issued 47 singles, including two Billboard Hot 100 and three Adult Contemporary number ones. America's best-known song is their 1972 debut single, A Horse with No Name. It was the lead-off single to their self-titled debut album. The song became their first number o...

Topa Topa

1938 film Not to be confused with Topatopa Mountains. Topa TopaDirected byCharles Hutchison Vin MooreWritten byCharles DiltzHilda May YoungProduced byWilliam M. VogelStarringJoan ValerieJames BushLeRoy MasonCinematographyRobert DoranEdited byCharles DiltzMusic byEdward KilenyiProductioncompanyFranklyn Warner ProductionsDistributed byPennant PicturesGrand National PicturesRelease dateMarch 17, 1938Running time58 minutesCountryUnited StatesLanguageEnglish Topa Topa is a 1938 American Western fi...

 

عدنان الحافظ

عدنان الحافظ معلومات شخصية الميلاد 23 أبريل 1984 (العمر 39 سنة)حمص الطول 1.84 م (6 قدم 1⁄2 بوصة) مركز اللعب حارس مرمى الجنسية سوريا  معلومات النادي النادي الحالي Spartak Buggenhout - Briel الرقم 22 مسيرة الشباب سنوات فريق الكرامة المسيرة الاحترافية1 سنوات فريق مشاركات (أهداف) 2002–200...

 

Strategi Solo vs Squad di Free Fire: Cara Menang Mudah!