کتاب سال حوزه

کتاب سال حوزه
مکان	حوزه علمیه قم، قم
کشور	ایران
وبگاه	ketabehowzeh.ir

کتاب سال حوزه عنوان یک جایزه است که توسط معاونت پژوهش حوزه‌های علمیه و هر ساله از سال ۱۳۷۸ تا کنون به کتاب برگزیده اهدا می‌گردد. آثاری که در همایش کتاب سال حوزه مورد بررسی قرار می‌گیرد، باید در حوزه دین و علوم انسانی بوده و اعم از ترجمه، تألیف، تحقیق، تصحیح و تدوین می‌باشد.^[۱] این همایش مربوط به حوزه‌های علمیه ایران است و در دهه فجر برگزار می‌گردد.

هدف و انگیزه

هدف از این همایش، ارتقاء سطح پژوهش در حوزه‌های علمیه، شناسایی پژوهشگران و مقالات برتر و سوق این پژوهش‌های به سمت نیازهای روز جامعه و نظام اسلامی بیان شده‌است.^[۲][۳] در این راستا، آثاری که برای دبیرخانه این همایش ارسال می‌شود، در یازده موضوع مورد بررسی قرار خواهند گرفت: «تفسیر و علوم قرآن، حدیث، درایه و رجال، فلسفه، کلام، اخلاق و عرفان، تاریخ، سیره و تراجم، فقه و اصول، کتب مرجع، ادبیات و هنر، علوم اجتماعی، اقتصاد، مدیریت، حقوق، علوم سیاسی، علوم تربیتی، روان‌شناسی، تصحیح و تحقیق، تکنولوژی آموزشی و انقلاب اسلامی»

عوامل

این همایش به همت معاونت پژوهش حوزه‌های علمیه برگزار می‌گردد و دبیر اجرایی آن، مهدی نیکبخت و دبیرکل همایش ابوالقاسم مقیمی‌حاجی است. هیئت داوران این همایش، ۸۰ نفر بوده که به صورت میانگین در هر رشته تخصصی، سه تا پنج داور که خودشان از محققان و صاحب‌نظران در آن رشته می‌باشند، محسوب می‌گردند. شیوه انتخاب هیئت داوران و رئیس آنان نیز برعهده شورای سیاست‌گذاری است که رئیس حوزه‌های علمیه ریاست آن را برعهده دارد.^[۴]

دوره‌ها

اولین دوره

برگزیدگان

دومین دوره

برگزیدگان

سومین دوره

برگزیدگان

چهارمین دوره

برگزیدگان

پنجمین دوره

برگزیدگان

ششمین دوره

برگزیدگان

هفتمین دوره

برگزیدگان

هشتمین دوره

برگزیدگان

نهمین دوره

برگزیدگان

دهمین دوره

برگزیدگان

یازدهمین دوره

در این دوره، از خدمات علمی مرتضی مطهری و سید جعفر مرتضی عاملی تجلیل شد.^[۵]

برگزیدگان

دوازدهمین دوره

برگزیدگان

سیزدهمین دوره

برگزیدگان

بخش	شاخه	عنوان کتاب	پدیدآورنده(ها)	ناشر	منبع
اخلاق و عرفان		فضیلت محبت خدا و جایگاه آن در فلسفه اخلاق اسلام و مسیحیت (به زبان انگلیسی)	سید محمدرضا حجازی	اسرا (نشر در آمریکا)	[۶]
اقتصاد و مدیریت		اقتصاد منابع طبیعی از منظر اسلام (اصول و مبانی)	سعید فراهانی فرد	سازمان انتشارات پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی	[۶]
ترجمه		اقتدا به محمد (ص)	قاسم کاکایی	هرمس	[۶]
ترجمه		الهی عنایات (ترجمه کامل الزیارات به زبان اردو)	سید شجاعت حسین‌رضوی	al-rasoolpublications (india)	[۶]
تصحیح و ترجمه		الاعتقادات	موسسه الامام الهادی (ع)	پیام امام هادی (ع)	[۶]
حقوق و علوم سیاسی		آزادی دینی از منظر حقوق بین‌الملل با نگاهی به رهیافت اسلامی	سعید رهایی	دانشگاه مفید	[۶]
حقوق و علوم سیاسی		پژوهشی فقهی ـ حقوقی در جرایم مطبوعاتی	عادل ساریخانی	پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی	[۶]
حقوق و علوم سیاسی		حقوق قراردادها در فقه امامیه جلد دوم	سید حسن وحدتی شبیری	پژوهشگاه حوزه و دانشگاه	[۶]
حقوق و علوم سیاسی		نقد و بررسی مطالعه فلسفه سیاسی اسلامی در غرب	محسن رضوانی	بوستان کتاب	[۶]
علوم تربیتی و روان‌شناسی		بررسی تحول ایمان به خدا در دوره کودکی و نوجوانی و آغاز جوانی	محمود نوذری		[۶]
علوم تربیتی و روان‌شناسی		بهداشت روانی با نگرش به منابع اسلامی	محمد صادق شجاعی	پژوهشگاه حوزه و دانشگاه	[۶]
فقه و اصول		شرح الحلقه الثالثه جلد ۱ و ۲	محمد فاضل الزبيدي	دارالفراقد	[۶]
فلسفه و کلام		بدیهی و نقش آن در معرفت‌شناسی	عباس عارفی	مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی (ره)	[۶]
فلسفه و کلام		حکمت اشراق جلد ۱ و ۲	سید یدالله یزدان پناه	پژوهشگاه حوزه و دانشگاه	[۶]
فلسفه و کلام		گزارش، تحلیل و نقد نظریه امر الاهی آدامز	سیده منا موسوی		[۶]
فلسفه و کلام		منطق فهم دین	علی اکبر رشاد	سازمان انتشارات پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی	[۶]
کتب مرجع		فهارس الشیعه جلد الاول	مهدی خدامیان آرانی	مؤسسه کتاب‌شناسی شیعه	[۶]

چهاردهمین دوره

برگزیدگان

بخش	شاخه	عنوان کتاب	پدیدآورنده(ها)	ناشر	منبع
فلسفه و کلام		معرفت پیشین	سید علی طاهری خرم‌آبادی		[۷]
فلسفه و کلام		کمال نهایی انسان و راه تحصیل آن از دیدگاه فیلسوفان اسلامی	مهدی عبداللهی		[۷]
فلسفه و کلام		فلسفه دین دیوید هیوم	محمد فتحعلی خانی		[۷]
علوم اجتماعی		غرب‌شناسی علمای شیعه در تجربه ایران معاصر	حمد رهدار		[۷]
علوم اجتماعی		منطق کارکردی و دفاع از دین	امان اله فصیحی		[۷]
حقوق و علوم سیاسی		شیعیان افغانستان	محمدحسین خلوصی و همکاران		[۷]
حقوق و علوم سیاسی		حقوق زن و خانواده	محمود حکمت‌نیا		[۷]
تکنولوژی آموزشی		درآمدی بر دانش مفردات قرآن	سید محمود طیب حسینی		[۷]
تصحیح وتحقیق		مراة الکتب	محمدعلی حائری، علی صدرایی خویی		[۷]
تصحیح وتحقیق		الدر المنثور من المأثور و غیر المأثور	محمد فاضل الزبيدي		[۷]
ترجمه		در پی فضیلت (تحقیقی در نظریه اخلاقی)	حمید حوالی شهریاری، محمدعلی شمالی		[۷]
ادبیات و هنر		بهتر بنویسیم	رضا بابایی		[۷]

پانزدهمین دوره

برگزیدگان

بخش	شاخه	عنوان کتاب	پدیدآورنده(ها)	ناشر	منبع
		فضائل امیرالمؤمنین علی بن ابی‌طالب (ع)	سید عبدالعزیز طباطبایی		[۸]
		الأربعین	مکتبه العلامه المجلسی		[۸]
		اصل عدم مداخله در اسلام و حقوق بین‌الملل	سید مصطفی میرمحمدی عزیزی		[۸]
		بررسی فقهی حقوقی مسؤولیت مدنی ناشی از تصمیمات قضایی	محمد صالحی مازندرانی		[۸]
فلسفه و کلام		نگرش‌های فلسفی سیاسی در آرای صدرالمتألهین	شریف لک‌زایی		[۸]
		جهان‌های اجتماعی	حمید پارسانیا		[۸]
		جایگاه خانواده و جنسیت در نظام تربیتی رسمی	محمدرضا زیبایی نژاد		[۸]
		بازار سرمایه اسلامی	سید عباس موسویان		[۸]
فلسفه و کلام		حدوث جسمانی نفس	ابوالحسن غفاری		[۸]
		المدنیات	حسین واثقی		[۸]
فلسفه و کلام		شناخت وهابیت	نجم الدین طبسی		[۸]

شانزدهمین دوره

در این دوره از ناصر مکارم شیرازی به عنوان شخصیت برجسته فقهی و تفسیری و همچنین از سید محمدرضا حسینی جلالی حائری به عنوان محقق برجسته حوزه‌های علمیه، تجلیل شد.^[۹]

برگزیدگان

بخش	شاخه	عنوان کتاب	پدیدآورنده(ها)	ناشر	منبع
موسوعه		موسوعة الشهید الثانی	تحقیق: مرکز احیای آثار اسلامی سرپرست: علی‌اوسط ناطقی	پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی	[۹]
حدیث		معجم الاحادیث المعتبرة	محمدآصف محسنی		[۹]
		عقل و دین	علی ربانی گلپایگانی		[۹]
		نظریه‌سازی دینی در علوم اجتماعی	حسین بستان		[۹]
			عبداللطیف عالمی		[۱۰]
			محمد میری		[۱۰]
			مسعود رهبری، اشکان بحرانی		[۱۰]

هفدهمین دوره

برگزیدگان

بخش	شاخه	عنوان کتاب	پدیدآورنده(ها)	ناشر	منبع
فقه و اصول		میراث فرهنگی	سید صادق سیدحسینی	شرکت انتشارات علمی و فرهنگی	[۱۱]
ترجمه		القرآن الکریم و معانیه باللغة الیابانیة	تاتسوئیچی ساوادا	ترجمان وحی	[۱۱]
کتب مرجع		دانشنامه امام مهدی (عج)	پژوهشگاه قرآن و حدیث	دارالحدیث	[۱۱]
ترجمه		دانشنامه امام مهدی (عج)	عبدالهادی مسعودی	دارالحدیث	[۱۱]
تصحیح و تحقیق		انوار الفقاهة	مرکز احیای آثار اسلامی	پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی	[۱۱]
تصحیح و تحقیق		مجالس المؤمنین	بنیاد پژوهشهای اسلامی آستان قدس رضوی	بنیاد پژوهش‌های اسلامی آستان قدس رضوی	[۱۱]
تصحیح و تحقیق		لوامع الاسرار فی شرح مطالع الانوار	ابوالقاسم رحمانی آملی	مؤسسه پژوهشی حکمت و فلسفه ایران	[۱۱]
علوم تربیتی و روان‌شناسی		تربیت فرزند با رویکرد فقهی	علیرضا اعرافی و همکاران	مؤسسه اشراق و عرفان	[۱۱]
کتب مرجع		دانشنامه فاطمی (س)	پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی	پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی	[۱۱]
تاریخ، سیره و تراجم		فلسفه نظری تاریخ (مفاهیم و نظریه‌ها)	مجید کافی	پژوهشگاه حوزه و دانشگاه و سمت	[۱۱]
فلسفه		بررسی نظریه «تطابق عوالم» با تأکید بر آثار و لوازم آن از منظر ملاصدرا	نرجس رودگر		[۱۱]
علوم تربیتی و روان‌شناسی		ساختار شخصیت از دیدگاه اسلام در چارچوب رویکرد صفت	محمدصادق شجاعی		[۱۱]
حدیث، درایه و رجال		مبانی و معیارهای جرح و تضعیف در نزد قدمای شیعه	مهدی غلامعلی		[۱۱]

هجدهمین دوره

برگزیدگان

بخش	شاخه	عنوان کتاب	پدیدآورنده(ها)	ناشر	منبع
تفسیر و علوم قرآن		جمع القرآن	سید علی شهرستانی		[۱۲]
تفسیر و علوم قرآن		قواعد تفسیر قرآن	علی‌اکبر بابایی		[۱۲]
		تحریر ایقاظ النائمین	عبدالله جوادی آملی		[۱۲]
		الحیاة	محمدرضا حکیمی		[۱۲]
		الصحابه الکرام	علی احمدیان، مرکز احیای آثار اسلامی	مرکز احیای آثار اسلامی	[۱۲]
		چیستی و نقش قضایای تحلیلی و ترکیبی در منطق و معرفت‌شناسی	احمد ابوترابی		[۱۲]
		عمدة (عیون صحاح الاخبار فی مناقب امام الابرار)	سعید عرفانیان		[۱۲]
		شئون معصوم و نقش آن در استنباط	سید محمد رضی آصف آگاه		[۱۲]
		تحلیل معناشناسی، گونه‌شناسی و هستی شناختی مصلحت از دیگاه علامه طباطبایی و جان استوارت میل	مهدی برهان		[۱۲]

نوزدهمین دوره

برگزیدگان

بخش	شاخه	عنوان کتاب	پدیدآورنده(ها)	ناشر	منبع
		قانون اخلاق بر پایه نقد عقل به عقل	علی عابدی شاهرودی		[۱۳]
		موسوعه العلامه الاردوبادی	سید مهدی آل مجدد شیرازی		[۱۳]
		جایگاه وحی در فلسفه سیاسی	احمد رضا یزدانی مقدم		[۱۳]
		نظریه استاد مصباح دربارهٔ ارجاع اولیات به علم حضوری تبیین و بررسی	مهدی احمدخان بیگی		[۱۳]
		تأسیس الشیعه الکرام لعلوم الاسلام	تألیف: سید حسن صدر کاظمی عاملی تحقیق: محمدجواد محمودی تعلیق و مراجعه: سید عبدالستار حسنی		[۱۳]
		اعراب نهج‌البلاغه	محمد، جلیل و عباس الحسناوی		[۱۳]
		سیمای دوازده امام در میراث مکتوب اهل سنت	منصور داداش‌نژاد		[۱۳]

شایسته تقدیر

بخش	شاخه	عنوان کتاب	پدیدآورنده(ها)	ناشر	منبع
		فقه و حقوق قراردادها	ابوالقاسم علیدوست		[۱۳]
		فروغ معرفت در اسرار خلافت و ولایت	سید یدالله یزدان‌پناه		[۱۳]
		فروغ معرفت در اسرار خلافت و ولایت	سعید هلالیان		[۱۳]
		مدل کار در سبک زندگی با رویکرد اخلاق اسلامی	عبدالله غلامی		[۱۳]
		معیار سنجش گزاره‌های شهودی-وجودی	علی فضلی		[۱۳]
		نظریه توسعه کارکرد فعل معصوم در استنباط آموزه‌های دینی	مهدی مردانی		[۱۳]
		ترجمه قرآن کریم به زبان ترکی استانبولی	ابوالفضل کجاداغ		[۱۳]
		سیره صحیح پیامبر اعظم (ص)	حسین تاج آبادی		[۱۳]
		تطورشناسی سیره نگاری با تکیه بر نقش اصحاب امامان	حسین حسینیان مقدم		[۱۳]
		تبیین نقش عوامل فرهنگی بر تغییرات باروری در ایران و ارائه الگوی مطلوب برای افزایش آن به بالای سطح جانشینی	اسماعیل چراغی کوتیانی		[۱۳]
		آموزه امت اسلامی در قرآن کریم و تبیین قابلیت‌های فرهنگی و تمدنی آن	امیرمحسن عرفان		[۱۳]
		ارزش معرفت شناختی دلیل نقلی	عبدالله محمدی		[۱۳]
		مختصر المراسم العلویه	احمد، علی و مجید الحلی		[۱۳]
		المختصر فی اخبار مشاهیر الطالبیه و الائمه الاثنی عشر	سید علاء الموسوی		[۱۳]
		سرنوشت اسیر در اسلام	سید علی میرشرف الدین		[۱۳]
		فهرست توصیفی نسخه‌های خطی فارسی انستیتو دستنویس‌های شرقی فرهنگستان علوم روسیه-سنت پترزبورگ	حسین متقی		[۱۳]
		المصحف الشریف المنسوب الی علی بن هلال البغدادی المعروف بابن البواب	علی عبدالحسین الصفار		[۱۳]
		بازخوانی و آسیب‌شناسی تحلیل‌های انقلاب اسلامی ایران بر اساس تئوری کاریزمای مارکس وبر	نیره قوی		[۱۳]
		مبانی و الگوی رفتاری سبک زندگی از دیدگاه قرآن کریم	حلیمه اخلاقی		[۱۳]

بیستمین دوره

به جهت مصادفت با چهلمین سال پیروزی انقلاب اسلامی ایران، مقالات در حوزه انقلاب اسلامی در بخش ویژه مورد بررسی قرار گرفت.^[۱۴]

برگزیدگان

بخش	شاخه	عنوان کتاب	پدیدآورنده(ها)	ناشر	منبع
فلسفه	فلسفه عرفان	ماهیت معرفت عرفانی	مسعود اسماعیلی		[۱۵]

بیست و یکمین دوره

قرار است بیست و یکمین دوره این همایش، با سخنرانی یک مرجع تقلید شیعه و رئیس حوزه‌های علمیه در بهمن ۱۳۹۸ برگزار گردد.^[۱۶]

پانویس

1. قرآن، iqna ir | خبرگزاری بین‌المللی (۱۳۹۸/۰۲/۰۲–۱۳:۰۹). «بیست و یکمین همایش «کتاب سال حوزه» فراخوان شد». fa. دریافت‌شده در 2020-01-13. تاریخ وارد شده در |تاریخ= را بررسی کنید (کمک)
2. «جزییات بیست و یکمین همایش کتاب سال حوزه تشریح شد». خبرآنلاین. ۲۰۱۹-۰۵-۰۶. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۱-۱۳.
3. «قم| 200 اثر تاکنون به دبیرخانه بیست و یکمین همایش کتاب سال حوزه ارسال شده‌است- اخبار استانها - اخبار تسنیم - Tasnim». خبرگزاری تسنیم - Tasnim. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۱-۱۳.
4. Behnegarsoft.com (۲۰۱۹-۱۲-۱۶). «ایبنا - آغاز به کار جلسات نهایی هیئت‌های داوری همایش کتاب سال حوزه». خبرگزاری کتاب ایران (IBNA). دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۱-۱۳.
5. تبیان، موسسه فرهنگی و اطلاع‌رسانی. «برگزاری همایش کتاب سال حوزه در قم». article.tebyan.net (به Persian). دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۱-۱۳.نگهداری یادکرد:زبان ناشناخته (رده)
6. «معاونت پژوهش حوزه‌های علمیه - اخبار> برگزیدگان همایش کتاب سال 90». pazhuhesh.ir. بایگانی‌شده از اصلی در ۱۳ ژانویه ۲۰۲۰. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۱-۱۳.
7. «معاونت پژوهش حوزه‌های علمیه - اخبار> برگزیدگان همایش کتاب سال 91». pazhuhesh.ir. بایگانی‌شده از اصلی در ۱۳ ژانویه ۲۰۲۰. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۱-۱۳.
8. «معاونت پژوهش حوزه‌های علمیه - اخبار> برگزیدگان همایش کتاب سال 92». pazhuhesh.ir. بایگانی‌شده از اصلی در ۱۳ ژانویه ۲۰۲۰. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۱-۱۳.
9. «از تجمع طلاب و فضلا تا همایش کتاب سال حوزه «مباحثات». مباحثات. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۱-۱۳.
10. «معاونت پژوهش حوزه‌های علمیه - اخبار> برگزیدگان همایش کتاب سال 93». pazhuhesh.ir. بایگانی‌شده از اصلی در ۱۳ ژانویه ۲۰۲۰. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۱-۱۳.
11. «معاونت پژوهش حوزه‌های علمیه - اخبار> برگزیدگان همایش کتاب سال 94». pazhuhesh.ir. بایگانی‌شده از اصلی در ۱۳ ژانویه ۲۰۲۰. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۱-۱۳.
12. «معاونت پژوهش حوزه‌های علمیه - اخبار> برگزیدگان همایش کتاب سال 95». pazhuhesh.ir. بایگانی‌شده از اصلی در ۱۳ ژانویه ۲۰۲۰. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۱-۱۳.
13. «پایگاه اندیشوران حوزه». www.andishvaran.ir. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۴-۲۷.
14. [e-mail]. «بیستمین همایش کتاب سال حوزه برگزار می‌شود». حوزه نمایندگی ولی فقیه در امور حج و زیارت. بایگانی‌شده از اصلی در ۱۳ ژانویه ۲۰۲۰. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۱-۱۳.
15. «معرفی کتاب «ماهیت معرفت عرفانی» اثر برگزیده بیستمین کتاب سال حوزه». خبرگزاری مهر | اخبار ایران و جهان | Mehr News Agency. ۲۰۱۹-۰۲-۰۳. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۱-۱۳.
16. «بیست و یکمین همایش کتاب سال حوزه در قم برگزار می‌شود». خبرگزاری مهر | اخبار ایران و جهان | Mehr News Agency. ۲۰۲۰-۰۱-۱۳. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۱-۱۳.