اثرات جانبی رایج مصرف نیتروگلیسیرین، شامل سردرد و فشار خون پایین است.[۱] مشخص نیست که آیا استفاده در بارداری برای نوزاد بیخطر است یا خیر.[۱] بهدلیل خطر فشار خون پایین، این دارو نباید همراه با داروهای خانواده سیلدنافیل (مهارکنندههای PDE5) استفاده شود.[۱] نیتروگلیسیرین در خانواده دارویی نیتراتها قرار دارد.[۱] اما نحوهٔ عملکرد آن کاملاً مشخص نیست. اعتقاد بر این است که این دارو با گشاد کردن عروق خونی عمل میکند.[۱]
در رابطه با نیتروگلیسیرین، نخستین بار در اوایل سال ۱۸۴۶، مطالبی نوشته شد[۵][۶] و در سال ۱۸۷۸ مورد استفاده پزشکی قرار گرفت.[۷][۵][۶] این دارو در فهرست داروهای ضروری سازمان جهانی بهداشت قرار دارد.[۸] داروی نیتروگلیسیرین (GTN) یک شکل رقیق از همان ماده شیمیایی است که بهعنوان ماده منفجره، نیتروگلیسیرین استفاده میشود.[۹] رقیق شدن نیتروگلیسیرین، آن را غیرقابل انفجار میکند.[۹] در سال ۲۰۱۹، این دارو با بیش از ۳ میلیون نسخهٔ پزشکی، ۱۸۴اُمین داروی تجویزی رایج در ایالات متحده بود.[۱۰][۱۱]
نیتروگلیسیرین در کاهش حملات آنژین، مفید است.[۱۳] با اینحال، اثربخشی این دارو با ایجاد تحمل/تاکیفیلاکسی در عرض ۲ تا ۳ هفته پس از استفادهٔ مداوم، محدود میشود. تجویز و جذب مداوم (مانند قرصهای روزانه و بهویژه برچسبهای پوستی) شروع تحمل دارویی را تسریع کرده و سودمندی دارو را محدود میکند؛ بنابراین، نیتروگلیسیرین زمانی که فقط در دوز کوتاهمدت و پالس استفاده میشود، بهترین عملکرد را دارد. این دارو برای انفارکتوس میوکارد (حمله قلبی) و ادم ریوی مفید است و ممکن است بهصورت دوز زیرزبانی یا باکال بهشکل قرص یا اسپری در دهان برای درمان حمله آنژین تجویز شود.[۱۴]
نیتروگلیسیرین همچنین در درمان شقاق مقعدی استفاده میشود اما معمولاً در غلظت بسیار پایینتری نسبت به درمان آنژین استفاده میشود.[۲] این دارو برای کاهش درد ناشی از قاعدگی دردناک نیز مورد استفاده است.[۳]
نیتروگلیسیرین، زمانی برای پیشگیری و درمان پوکی استخوان مورد تحقیق قرار گرفت. با اینحال، مشخص شد که محقق این تحقیق، سوفی جمال، یافتهها را جعل کردهاست و یکی از بزرگترین موارد بدرفتاری علمی در کانادا را ایجاد کردهاست.[۲۰]
مقاومت دارویی
پس از استفادهٔ طولانیمدت این دارو، ممکن است تحمل نیترات در بیمار ایجاد شود و اثربخشی دارو را کاهش دهد.[۲۱][full citation needed]مقاومت دارویی شامل از بین رفتن اثرات علامتی و همودینامیک نیتروگلیسیرین و/یا نیاز به دوزهای بالاتر دارو برای دستیابی به اثرات مشابه تعریف میشود.[نیازمند منبع] مطالعات نشان دادهاست که تحمل نیترات، با ناهنجاریهای عروقی مرتبط است و همچنین شامل اختلال عملکرد اندوتلیال و خودمختار است.[۲۲][full citation needed] مکانیسمهای تحمل نیترات در ۳۰ سال گذشته بررسی شدهاست و چندین فرضیه برای توضیح این موضوع، ارائه شدهاست از جمله:
نیتروگلیسیرین میتواند باعث افت شدید فشار خون، تاکیکاردی و سردردهای شدید شود که نیاز به مداخلهٔ ضد درد برای تسکین درد دارد که ماهیت دردناک آن میتواند تأثیر منفی قابلتوجهی بر پذیرش بیمار داشته باشد.
تقریباً از زمان نخستین سنتز نیتروگلیسیرین توسط آسکانیو سوبررو در سال ۱۸۴۶ مشخص شده بود که دست زدن و چشیدن نیتروگلیسیرین میتواند باعث سردردهای شدید ناگهانی شود،[۵][۶] که یک اثر اتساع عروق را باعث شود.[۲۷] کنستانتین هرینگ در سال ۱۸۴۷ شکلی از نیتروگلیسیرین را توسعه داد و از دوز مشخصی از آن، بهعنوان درمان تعدادی از بیماریها حمایت کرد. با اینحال، استفاده از آن بهعنوان یک درمان خاص برای فشار خون و درد قفسهٔ سینه، جزو این موارد نبود.[۲۸][۲۹]
پس از کشف توماس برانتون مبنی بر اینکه از آمیل نیتریت میتوان برای درمان درد قفسهسینه استفاده کرد، ویلیام مورل استفاده از نیتروگلیسیرین را برای بهبود آنژین صدری و کاهش فشار خون، آزمایش کرد و نشان داد که سردردهای همراه با مصرف دارو، در نتیجهٔ مصرف بیش از حد دارو رخ میدهد. مورل در سال ۱۸۷۸ شروع به درمان بیماران با دوزهای پایین نیتروگلیسیرین کرد و این ماده پس از انتشار نتایج مثبت درمانی خود در نشریه لنست در سال ۱۸۷۹ بهطور گستردهای مورد استفاده قرار گرفت.[۷]
مؤسسههای پزشکی از نام «گلیسریل ترینیترات» یا «ترینیترین» برای جلوگیری از نگران کردن بیماران استفاده میکردند، زیرا یک تصور عمومی غالب از نام «نیتروگلیسیرین» بهعنوان یک مادهٔ منفجره در جامعه، وجود داشت.
↑ ۳٫۰۳٫۱Morgan PJ, Kung R, Tarshis J (May 2002). "Nitroglycerin as a uterine relaxant: a systematic review". Journal of Obstetrics and Gynaecology Canada. 24 (5): 403–9. doi:10.1016/S1701-2163(16)30403-0. PMID12196860.
↑ ۵٫۰۵٫۱۵٫۲Sobrero A (1847). "Sur plusieur composés détonants produits avec l'acide nitrique et le sucre, la dextrine, la lactine, la mannite et la glycérine" [On several detonating compounds produced with nitric acid and sugar, dextrin, lactose, mannitol, and glycerine]. Comptes Rendus (به فرانسوی). 24: 247–248. From p. 248: "Il faut toutefois être sur ses gardes en faissant cet essai, car il suffit d'en tenir une très-petite quantité (ce qu'on peut en prendre en y mouillant légèrement le bout du petit doigt) sur la langue pour en éprouver une migraine assez forte pendant pleusieurs heures. Cette action sur le corps humain a été constatée par plusieurs personnes dans mon laboratoire, et je l'ai éprouvée plusieurs fois sur moi-même avant que je fusse certain qu'elle a des propriétés toxiques." (It is always necessary to be on one's guard when making this test, for it suffices to take a very small quantity of it (which one can take by lightly wetting, in it, the tip of the little finger) on [one's] tongue in order to feel a quite strong headache for several hours. This action on the human body has been confirmed by several persons in my laboratory, and I tested it several times on myself before I was certain that it has toxic properties.)
↑ ۶٫۰۶٫۱۶٫۲Sobrero A (1849). "Sopra alcuni nuovi composti fulminanti ottenuti col mezzo dell'azione dell'acido nitrico sulle sostante organiche vegetali" [On some new explosive products obtained by the action of nitric acid on some vegetable organic substances]. Memorie della Reale Accademia delle Scienze di Torino. 2nd series (به ایتالیایی). 10: 195–201. From p. 198: " … basta il tenere una gocciolina di Piroglicerina sulla lingua, senza inghiottirla, perchè si provi tosto un violento dolore di capo, quale è quello di una forte emicrania, accompagnato da pulsazioni interne assai penose: nello stesso tempo provasi debolezza alle estremità inferiori. Questo effetto sentii io più volte, ed il provarono il signor prof. Valerico Cauda prepartore della mia scuola, ed altre persone ehe tentarono l'esperimento." (… it suffices to hold a droplet of Piroglicerina [i.e., Sabrero's name for nitroglycerin] on [one's] tongue, without swallowing it, because one soon feels a violent pain in the head, which is a strong headache, accompanied by very painful internal throbbings; at the same time one would feel weakness in the lower extremities. This effect I felt many times, and it was felt by Prof. Valerico Cauda, who prepares lecture demonstrations at my school, and [by] other people who tried the experiment.)
↑Goldin M, Malanga GA (September 2013). "Tendinopathy: a review of the pathophysiology and evidence for treatment". The Physician and Sportsmedicine. 41 (3): 36–49. doi:10.3810/psm.2013.09.2019. PMID24113701.
↑Bokhari AR, Murrell GA (February 2012). "The role of nitric oxide in tendon healing". Journal of Shoulder and Elbow Surgery. 21 (2): 238–44. doi:10.1016/j.jse.2011.11.001. PMID22244067.
↑(Sobrero, 1849), pp. 198–199. On pages 198–199, Sobrero describes the results of administering nitroglycerin to a puppy, a mouse, and a guinea pig. After giving (orally) several centigrams of nitroglycerin to a puppy, the animal vomited, and within 7-8 minutes, it ceased to breath. Sobrero managed to revive it, but it convulsed. "L'apertura del suo corpo non diede a scorgere alterazione veruna al ventricolo. I vasi de cervello erano pieni di sangue, come rigonfii di sangue erano l'orocchietta destra de cuore e specialmente la vena cava superiore." (The opening of its body did not reveal any deterioration of the ventricle. The vessels of the brain were full of blood; similarly swollen with blood were the right auricle of the heart and especially the superior vena cava.) Administering nitroglycerin to a mouse and a guinea pig produced similar results.