مؤسسه علوم وایزمن (به عبری: מכון וייצמן למדע) یک دانشگاه تحقیقاتیدولتی در شهر رخووت واقع در مرکز کشور اسرائیل است که در سال ۱۹۳۴ میلادی، چهارده سال پیش از تأسیس دولت اسرائیل بنیانگذاری شد. مؤسسه علوم وایزمن تنها دانشجویان رشتههای کارشناسیارشد و دکترا را در زمینههای مختلف علمی میپذیرد. مؤسسه علوم وایزمن برخلاف دانشگاههای دیگر اسرائیل تنها در مقاطع تحصیلات تکمیلی در علوم طبیعی و دقیق فعالیت میکند.
این مؤسسه یک مرکز تحقیقات چندرشتهای است که حدود ۳٬۸۰۰ دانشمند، فلوشیپ پسادکترا، دانشجوی دکتری و کارشناسیارشد، و کادر علمی، فنی و اداری در آن مشغول بهکار هستند.
مؤسسه وایزمن از احترام بسیاری در مجامع علمی اسرائیل و مجامع اکادمیک جهان برخوردار است.[۲] مؤسسه علوم وایزمن توسط حییم وایزمن، نخستین رئیسجمهور کشور اسرائیل که خود یک شیمیدان نامدار بود، پایهریزی شد.
این موسسه در سال ۱۹۳۴ توسط حییم وایتسمن و تیم اولیه او که شامل بنیامین ام. بلوخ بود، به نام موسسه تحقیقاتی دانیل سیف تأسیس شد. وایتسمن فریتز هابر، برنده جایزه نوبل را به عنوان مدیر دعوت کرده بود، اما پس از مرگ هابر در راه به سرزمین اسرائیل ، وایتسمن خود را به عنوان مدیر موسسه منصوب کرد. پیش از اینکه در فوریه ۱۹۴۹ رئیس جمهور اسرائیل شود، وایتسمن تحقیقات خود را در زمینه شیمی آلی در آزمایشگاههای این موسسه انجام داد. در ۲ نوامبر ۱۹۴۹، با توافق خانواده سیف، موسسه به افتخار وایتسمن به نام موسسه وایتسمن برای علوم تغییر نام داده شد.
WEIZAC یکی از اولین کامپیوترهای الکترونیکی جهان، توسط این موسسه در سالهای ۱۹۵۴-۱۹۵۵ به صورت محلی ساخته شد و در سال ۲۰۰۶ توسط IEEE به عنوان یک دستاورد مهم در تاریخ مهندسی برق و الکترونیک شناخته شد.[۶]
در سال ۱۹۵۹، این موسسه شرکت تابعهای به نام شرکت تحقیقات و توسعه "یدا" را تأسیس کرد تا اختراعات انجام شده در موسسه را به بازار عرضه کند. "یدا" دارای بیشترین تعداد ثبت اختراعات های ژنتیک نسبت به هر موسسه تحقیقاتی دیگر در دنیا است. تا سال ۲۰۱۳، موسسه درآمد سالیانه بین ۵۰ تا ۱۰۰ میلیون دلار به عنوان حقوق بر روی داروهایی که از جمله کوپاکسون، ربیف و اربیتوکس به بازار عرضه شده بودند کسب میکرد.[۷][۸]
برنامه های تحصیلات تکمیلی
تا سال ۲۰۱۵، موسسه وایتسمن حدود ۲٬۵۰۰ دانشجو، فلوشیپ پسدکترال، کادر علمی و کارشناسی داشته است و مدارک کارشناسی ارشد و دکترا را در رشتههای ریاضیات، علوم کامپیوتر، فیزیک، شیمی، بیوشیمی و بیولوژی اعطا میکند، همچنین برنامههای بینرشتهای متعددی دارد.[۹] نماد موسسه وایتسمن یک درخت فیکوس چند شاخه است. دانشجویان کارشناسی و فارغالتحصیلان تازهکار باید برای برنامههای کارشناسی ارشد درخواست دهند، در حالی که کسانی که در حال اخذ مدرک کارشناسی ارشد (M.Sc.) یا دکترا (MD) هستند، میتوانند مستقیماً برای برنامههای دکترا درخواست دهند. تمام دانشجویان به صورت تمامیتمند تحت حمایت مالی کامل قرار میگیرند.
برنامه ها برای نوجوانان
علاوه بر برنامههای تحصیلی خود، موسسه وایتسمن برنامههایی برای نوجوانان اجرا میکند که شامل باشگاههای علمی، اردوها و رقابتهای علمی میشود. موسسه تابستانی بینالمللی علوم بسی ف. لارنس، فارغالتحصیلان دبیرستان از سراسر جهان را برای اردوی تابستانی مبتنی بر علم به مدت چهار هفته پذیرفته میکند. باغ علم کلور، که در سال ۱۹۹۹ افتتاح شد، اولین موزه علمی کاملاً تعاملی فضای باز جهان است.
رتبه بندی
موسسه وایتسمن بر اساس Nature Index[۱۰] در سال ۲۰۱۹، در رتبه ۲ جهانی برای کیفیت تحقیقات قرار داشت. همچنین در سال ۲۰۱۹، بر اساس گزارش U-Multirank،[۱۱] در دو دسته اصلی، یعنی مقالات پرنقل و اختراعات دریافت شده، در بین ۲۵ موسسه تحقیقاتی/دانشگاهی برتر جهان قرار گرفت. موسسه در گزارش شورای تحقیقات اروپا در سال ۲۰۲۰، به دلیل نرخ بالای موفقیت در دریافت گرنتهای تحقیقاتی،[۱۲] در رتبه ۷ قرار داشت. در سال ۲۰۱۸، بر اساس رتبهبندی لایدن CWTS، که بر اساس نسبت مقالات علمی دانشگاهها منتشر شده بین ۲۰۱۲ تا ۲۰۱۵ است که در ۱۰٪ پرنقلترین مقالات رشتهشان قرار گرفتهاند، در رتبه ۹ جهانی (اول در اسرائیل) قرار داشت.[۱۳]
دانشکده فاینبرگ موسسه عالی علوم وایزمن
در دانشگاه وایزمن، دانشکدهای بنام فاینبرگ (در عبری: פינברג) وجود دارد که دانشجویان آن تنها در رشتههای کارشناسی ارشد، دکترا و فوق دکترا به تحصیل میپردازند. در این دانشکده و در خود مؤسسه عالی علمی وایزمن تحقیقاتی در زمینه شبکه مصونیت بدن انسان، علوم پایهای همچون تاگسازی، کشف و ایجاد منابع آب برای حل مشکل کمبود آب در خاورمیانه و برخی دیگر از نقاط جهان، ژنشناسی نباتات، پژوهش یاختههای انسانی، مغناطیس، اشعه لیزری و هولوگرافی و غیره بعمل میآید.
↑"Milestones: WEIZAC Computer, 1955". IEEE. Retrieved 7 March 2018.
↑OECD Reviews of Innovation Policy OECD Reviews of Innovation Policy. OECD Publishing. 2006. p. 119. ISBN 9789264029750.
↑Weinreb, Gali (28 July 2013). "Yeda earns $50-100m annually". Globes (in Hebrew).
↑"Scientific Activities: The Yeda-Sela (YeS) Center for Basic Research". Archived from the original on 27 April 2019. Retrieved 25 July 2015.
↑"Nature index - Weizmann Institute of Science". Retrieved 3 June 2020.
↑"U-Multirank Weizmann Institute of Science". Retrieved 3 June 2020.
↑"European Research Council - Annual report on the ERC activities and achievements in 2019". 14 May 2020. Archived from the original on 3 June 2020. Retrieved 3 June 2020.
↑"CWTS Leiden Ranking". Leiden University. Retrieved 23 Jan 2018.