شهرام فرج‌زاده

شهرام فرج‌زاده
زادهٔ	۱ شهریور ۱۳۵۳
درگذشت	۶ دی ۱۳۸۸ (۳۵ سال) ظهر عاشورا میدان ولیعصر تهران
علت مرگ	زیرگرفته‌شدن توسط خودروی نیروی انتظامی
آرامگاه	قطعه ۳۰۴ بهشت زهرای تهران
ملیت	ایرانی
پیشه	مالک یک شرکت مواد غذایی
شناخته‌شده برای	کشته شدن در اعتراضات مردمی به نتایج انتخابات ۲۲ خرداد ۱۳۸۸
خویشاوندان	حوریه فرج‌زاده (خواهر)

شهرام (عباس) فرج‌زاده طارانی، معروف به شهرام فرج‌زاده (زادهٔ ۱ شهریور ۱۳۵۳ – درگذشتهٔ ۶ دی ۱۳۸۸) یکی از جان‌باختگان اعتراضات به نتیجه انتخابات دهم ریاست‌جمهوری ایران بود.^{[۱][۲][۳][۴][۵][۶]}

زندگی‌نامه

شهرام (عباس) فرج‌زاده طارانی، ۱ شهریور سال ۱۳۵۳ متولد شد. او متأهل و دارای یک فرزند دختر ۵ ساله به‌نام «آوا» بود.^[۷] وی ساکن کرج و مالک یک شرکت مواد غذایی بود.^[۸]

کشته شدن

شهرام فرج‌زاده، ظهر روز عاشورا در تاریخ ۶ دی ۱۳۸۸، در جریان اعتراضات مردمی به نتایج انتخابات ریاست جمهوری به‌وسیلهٔ خودروی نیروی انتظامی در میدان ولی‌عصر تهران^[۹] زیر گرفته شد و جان‌باخت.^[۳][۱۰] خودرو نیروهای گارد ویژه، سه بار از روی بدن وی رد شد.^[۳] پیکر او روز ۱۲ دی ۱۳۸۸^[۱۱] در در قطعهٔ ۳۰۴ بهشت زهرای تهران به خاک سپرده شد.^[۷][۱۲]

بازداشت خواهر

حوریه فرج‌زاده، خواهر شهرام فرج‌زاده، یکی از امضا کنندگان بیانیهٔ ۱۴ زن کنشگر درون ایران است که از بیانیه ۱۴ فعال سیاسی برای کناره‌گیری خامنه‌ای از حکومت و نیز گذار از نظام جمهوری اسلامی ایران، پشتیبانی کرد^{[۱۳][۱۴][۱۵][۱۶][۱۷][۱۸][۱۹][۲۰][۲۱][۲۲][۲۳][۲۴][۲۵]} و به همین دلیل، در تاریخ ۲۰ مرداد ۱۳۹۸ در مشهد، بازداشت شد.^{[۲۶][۲۷][۲۸][۲۹][۳۰]}

او در مهر ۱۳۹۸ با قرار وثیقه آزاد شد؛^[۳۱] ولی دوباره در تاریخ ۵ دی ۱۳۹۸، در حالی که برای برگزاری مراسم چهلم «پویا بختیاری» به بهشت سکینه کرج رفته بود، توسط نیروهای امنیتی، بازداشت شد.^[۳۲][۳۳]

حواشی

• فیلم صحنهٔ دلخراش کشته شدن شهرام فرج‌زاده که به وسیله دوربین‌های تلفن همراه ضبط شده بود، به سرعت در فضای مجازی منتشر شد.^{[۴][۳۴][۳۵][۳۶][۳۷]}
• «شبنم سهرابی» و «شاهرخ رحمانی» نیز هم‌زمان با شهرام فرج‌زاده توسط خودروی نیروی انتظامی کشته شدند.^{[۳۸][۳۹][۱۰]}
• یکی از شاهدان جان‌باختن شهرام فرج‌زاده، لیلا توسلی فرزند محمد توسلی یکی از فعالین سرشناس نهضت آزادی ایران بود که در فیلم منتشر شده در یوتیوب نیز چهره‌اش مشخص آشکار بود. او که به عنوان شاهد در مورد جزئیات حادثه سخن گفته بود، تحت تعقیب دستگاه قضایی ایران قرار گرفت.^[۱]
• مراسم چهلم شهرام فرج‌زاده در مونستر آلمان برگزار شد.^[۴۰]
• طبق گفتهٔ حوریه فرج‌زاده، خواهر شهرام فرج‌زاده، نهادهای امنیتی ایران بارها از خانوادهٔ وی تعهد گرفته‌اند که در دیدارهای خانواده‌های کشته‌شدگان و زندانیان سیاسی شرکت نکرده و با رسانه‌ها گفتگو نکنند. خانواده را بارها به اوین برده و از آن‌ها بازجویی‌های طولانی مدت انجام داده‌اند.^[۴۱]
• در سال ۱۳۹۲ اسماعیل احمدی مقدم فرماندهٔ وقت نیروی انتظامی ایران، که پیش از این ادعا کرده بود هیچ تصویری در خصوص زیر گرفتن مردم توسط خودرو پلیس وجود ندارد،^[۳۴] اعلام نمود که سرباز نیروی انتظامی با دنده عقب از روی یکی از شهروندان رد شده و ناجا از خانواده او دلجویی کرده‌است.^[۴۲]
• دی سال ۱۳۹۴ کبری کاشنده مادر شهرام فرج‌زاده درگذشت.^[۳۵][۴۳]

جستارهای وابسته

• جنبش سبز ایران
• پیامدهای اعلام نتایج انتخابات ریاست جمهوری ایران (۱۳۸۸)
• تظاهرات تاسوعا و عاشورای ۱۳۸۸ هواداران جنبش سبز

منابع

1. «با ماشین از روی شهرام فرج‌زاده رد شدند». رادیو فردا. ۹ اسفند ۱۳۹۱.
2. «دیه بگیرید! قاتل شناسایی نشد…». رادیو زمانه. ۲۳ خرداد ۱۳۹۱.
3. «خواهر شهرام فرج‌زاده از قربانیان جنبش سبز: خانواده‌های جان‌باختگان را تنها نگذاریم». ایران وایر.
4. «سرنوشت مبهم تصادف مرگبار انتخابات ۸۸». بی‌بی‌سی فارسی. ۴ خرداد ۱۳۹۲.
5. «سالگرد جان باختن شهرام فرج زاده با تهدید نیروهای امنیتی لغو شد». خبرگزاری هرانا. ۶ دی ۱۳۹۷.
6. «گفت و شنود رادیو فرهنگ با راحله فرج زاده». رادیو فرهنگ.
7. «مراسم جشن میلاد بر مزار شهید فرج زاده+عکس». کلمه. ۴ شهریور ۱۳۸۹.^{[پیوند مرده]}
8. «شهرام فرج زاده طارانی». بالاترین.
9. «در عاشورای ۸۸ چه گذشت؟ گرامی باد یاد و خاطره جانباختگان ۶ دی – عاشورای ۸۸». جوانه‌ها. ۵ دی ۱۳۹۷.
10. «شهادتنامه‌ای دربارهٔ عاشورای ۸۸: خودروی یگان ویژه با «دستور» به مردم حمله کرد». کلمه. ۲۳ آبان ۱۳۹۲. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۴ ژوئن ۲۰۲۱. دریافت‌شده در ۲۷ دسامبر ۲۰۱۹.
11. «تفسیر خبر». یوتیوب شبکهٔ تلویزیونی رها.
12. «بزرگداشت هفتمین سالگرد شهدای قیام مردمی امیرجوادی فر و شهرام فرجزاده در بهشت زهرا». شبکه خبری بگونه.
13. «هشت امضاکننده نامه درخواست استعفای خامنه‌ای، در مجموع به ۷۲ سال زندان محکوم شدند». voanews.
14. «درخواست استعفای خامنه‌ای و تغییر قانون اساسی از سوی جمعی از فعالان مدنی ایران». voanews.
15. «محکومیت قطعی چهار نفر از امضاکنندگان نامه درخواست استعفای خامنه‌ای به بیش از ۴۰ سال زندان». voanews.
16. «رضا مهرگان یکی از امضا کنندگان درخواست استعفای خامنه‌ای به زندان و شلاق محکوم شد». voanews.
17. «همسران محمد نوریزاد و هاشم خواستار بعد از تحصن مقابل دادسرا، بازداشت شدند». voanews.
18. «رضا مهرگان، از امضاءکنندگان درخواست استعفای خامنه‌ای، در دادگاه تجدیدنظر به ۶ سال زندان محکوم شد». voanews.
19. «برخی دیگر از فعالان سیاسی و امضاء کنندگان بیانیه درخواست استعفای خامنه‌ای بازداشت شدند». voanews.
20. «وضعیت جسمی محمد نوری‌زاد، فعال مدنی زندانی «وخیم» است». voanews.
21. «زرتشت احمدی‌راغب، از نویسندگان نامه به خامنه‌ای، بازداشت شد». voanews.
22. «حوریه فرج زاده، فعال مدنی با تودیع قرار وثیقه آزاد شد». خبرگزاری هرانا (ارگان خبری مجموعه فعالان حقوق بشری در ایران).
23. «اعتراض خانواده سه تن از امضا کنندگان نامه درخواست استعفای خامنه‌ای: بازداشت موقت، شکنجه است». melliun.
24. «بیانیه مشترک چهار سازمان سیاسی: تشدید فضای پلیسی را محکوم می‌کنیم». kayhan.london.
25. «تلاش برای بریدن رگ دست منتقد رهبر». آزادگی؛ شبکه مدافعین حقوق بشر در ایران.
26. «حوریه فرج‌زاده طارانی». اطلس زندان‌های ایران.
27. «بازداشت یکی دیگر از امضا کنندگان نامه استعفای خامنه‌ای». kalemeh. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۴ ژوئن ۲۰۲۱.
28. «قوه قضائیه ایران درخواست مخالفان خامنه‌ای و حکومت اسلامی را برای داشتن وکیل رد می‌کند». ch1.cc. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۴ اكتبر ۲۰۲۰. تاریخ وارد شده در |archive-date= را بررسی کنید (کمک)
29. «بازداشت نرگس منصوری، از امضا کنندگان بیانیه «استعفای خامنه‌ای»». radiofarda.
30. «متن بیانیه ۱۴ فعال مدنی سیاسی داخل کشور». رادیو پیام کانادا.
31. «جمعی از امضا کنندگان نامه درخواست استعفای آیت‌الله خامنه‌ای بازداشت شدند». بی‌بی‌سی فارسی. ۲۰ مرداد ۱۳۹۸.
32. «بازداشت ده‌ها نفر از شرکت‌کنندگان در چهلم کشته‌شدگان اعتراضات سراسری». ایران اینترنشنال. ۶ دی ۱۳۹۸.^{[پیوند مرده]}
33. «بازداشت حوریه فرج‌زاده طارانی». توئیتر توانا. ۵ دی ۱۳۹۸.
34. «خواهر شهرام فرج زاده: برادرم از حسین یادگرفته بود که آزاده باشد؛ این فتنه گری است؟». کلمه. ۶ دی ۱۳۹۱. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۷ دسامبر ۲۰۱۹. دریافت‌شده در ۲۷ دسامبر ۲۰۱۹.
35. «کبری کاشنده مادر شهرام فرج‌زاده از جانباختگان روز عاشورای ۸۸ درگذشت». رادیو فرهنگ. ۳۰ دی ۱۳۹۴.
36. «کشته شدگان انتخابات ریاست جمهوری به روایت از بستگان آنان». کار آنلاین.
37. «سالگرد جان باختن شهرام فرج زاده با تهدید نیروهای امنیتی لغو شد». ملّیون ایران. ۷ دی ۱۳۹۷.
38. «خواهر شهرام فرج زاده: دیگر پرونده قضایی را پیگیری نمی‌کنیم؛ در دادگاه فقط به ما پوزخند می‌زنند و توهین می‌کنند». کلمه. ۱۳ آذر ۱۳۹۰. بایگانی‌شده از اصلی در ۹ دسامبر ۲۰۱۱. دریافت‌شده در ۲۷ دسامبر ۲۰۱۹.
39. «با خودروی نیروی انتظامی او را کشتند». جرس. ۲۴ شهریور ۱۳۹۰. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۷ دسامبر ۲۰۱۹. دریافت‌شده در ۲۷ دسامبر ۲۰۱۹.
40. «مراسم چهلم یکی از شهیدان قیام عاشورای تهران در مونستر آلمان». همبستگی ملی. ۱۵ بهمن ۱۳۸۸.
41. «گفتگو با راحله فرج زاده: کشتارهای دهه ۶۰ و سال ۸۸ یک زنجیره اند». تارنمای دماوند. ۶ دی ۱۳۹۶.
42. «اعتراف احمدی مقدم پس از ۴ سال: ماشین نیروی انتظامی از روی شهروندان رد شد». ملّیون ایران. ۱۲ شهریور ۱۳۹۲.
43. «مادر جانباخته شهرام فرج زاده درگذشت». کمپین دفاع از زندانیان سیاسی و مدنی.