جایگزینهایی برای فرگشت داروینی توسط پژوهشگرانی که زیستشناسی را بررسی میکنند برای توضیح نشانههای فرگشت و ارتباط گروههای مختلف جانداران زنده پیشنهاد شدهاند. جایگزینهای مورد بحث منکر این نیستند که تغییرهای تکاملی در طول زمان منشأ تنوع حیات است، و نه اینکه جانداران زنده امروزی اجداد مشترکی از گذشتههای دور (یا اجداد، در برخی پیشنهادها) دارند. در عوض، آنها مکانیسمهای جایگزین تغییر فرگشتی را در طول زمان پیشنهاد میکنند و در برابر جهشهایی که توسط انتخاب طبیعی به عنوان مهمترین محرک تغییر تکاملی عمل میکنند، بحث میکنند.