بانک سرمایه‌گذاری زیربنایی آسیا

بانک سرمایه‌گذاری زیربنایی آسیا

کوته‌نوشت	AIIB
بنیان‌گذاری	۲۴ اکتبر ۲۰۱۴
گونه	سازمان منطقه‌ای
وضعیت حقوقی	Treaty
هدف	اعتباری
ستاد	پکن، چین
منطقه	آسیا
اعضا	۵۷
دبیرکل	جین لیکن
عضو اصلی	دبیرخانهٔ موقت چند جانبه (دبیرخانه)[۱]
وبگاه	www.aiibank.org

بانک سرمایه‌گذاری زیربنایی آسیا (انگلیسی: Asian Infrastructure Investment Bank) (به چینی: 亚洲基础设施投资银行)یک مؤسسهٔ مالی بین‌المللی است که به پیشنهاد دولت جمهوری خلق چین بنیانگذاری شده‌است. هدف این نهاد توسعهٔ چند جانبه، تأمین مالی پروژه‌های زیربنایی در منطقهٔ آسیا است.^[۲] برخی بانک سرمایه‌گذاری زیر بنایی آسیا را رقیب جدی برای بانک جهانی، صندوق بین‌المللی پول و بانک توسعهٔ آسیا که تحت تسلط کشورهایی مانند آمریکا قرار دارند، می‌دانند. ایران یکی از سهامداران و اعضای هیئت مؤسس این بانک است.

عضویت

تا تاریخ ۱۵ آوریل ۲۰۱۵ نام ۵۷ کشور به عنوان عضو هیئت مؤسس اعلام شده‌است.^[۳] هنگ کنگ در مذاکرات به هیئت چینی می‌پیوندد. بلژیک، کانادا، جمهوری چک^[۴] و اوکراین در حال پیوستن به بانک سرمایه‌گذاری آسیا هستند. کلمبیا، ژاپن و آمریکا تا کنون تمایلی به پیوستن به این بانک اعلام نکرده‌اند.

تقاضای کرهٔ شمالی^[۵] و تایوان^[۶] برای عضویت در هیئت مؤسس بانک توسط چین رد شده‌است. مجارستان و تایوان متقاضی پیوستن به بانک سرمایه‌گذاری آسیا به عنوان عضو عادی هستند.

اعضای مؤسس

تعداد ۳۳ کشور از اعضای هیئت مؤسس در منطقه و ۱۷ کشور خارج از منطقهٔ آسیا قرار دارند

اعضای مؤسس

   اعضای مؤسس امضاء کننده تفاهم‌نامه برای تأسیس AIIB

   تصویب شده به عنوان عضو هیئت مؤسس AIIB

  متقاضی برای عضویت معمولی در AIIB

   درخواست در حال بررسی

   بدون تعهد به مشارکت یا رد شده

   غیرمتعهد

اعضای هیئت مؤسس در آسیا	اعضای هیئت مؤسس خارج از آسیا
کشور (منطقه) تاریخ تصویب  استرالیا ۲۹ ژوئن ۲۰۱۵[۷]  جمهوری آذربایجان ۱۵ آوریل ۲۰۱۵[۸]  بنگلادش* ۲۴ اکتبر ۲۰۱۴  برونئی* ۲۴ اکتبر ۲۰۱۴  کامبوج* ۲۴ اکتبر ۲۰۱۴  چین* (مؤسس) ۲۴ اکتبر ۲۰۱۴  گرجستان ۲۹ ژوئن ۲۰۱۵.[۹]  هند* ۲۴ اکتبر ۲۰۱۴  اندونزی* ۲۵ نوامبر ۲۰۱۴[۱۰]  ایران ۷ آوریل ۲۰۱۵[۱۱]  اسرائیل ۱۵ آوریل ۲۰۱۵[۸]  اردن ۷ فوریه ۲۰۱۵  قزاقستان* ۲۴ اکتبر ۲۰۱۴  قرقیزستان ۹ آوریل ۲۰۱۵[۱۲]  لائوس* ۲۴ اکتبر ۲۰۱۴  مالدیو ۳۱ دسامبر ۲۰۱۴[۱۰]  مغولستان* ۲۴ اکتبر ۲۰۱۴  میانمار* ۲۴ اکتبر ۲۰۱۴    نپال* ۲۴ اکتبر ۲۰۱۴  نیوزیلند ۵ ژانویه ۲۰۱۵[۱۳]  عمان* ۲۴ اکتبر ۲۰۱۴  پاکستان* ۲۴ اکتبر ۲۰۱۴  قطر* ۲۴ اکتبر ۲۰۱۴  کره جنوبی ۲۹ ژوئن ۲۰۱۵[۱۴]  روسیه ۲۹ ژوئن ۲۰۱۵[۱۵]  عربستان سعودی ۱۳ ژانویه ۲۰۱۵[۱۶]  سنگاپور* ۲۴ اکتبر ۲۰۱۴  سری‌لانکا* ۲۴ اکتبر ۲۰۱۴  تاجیکستان ۱۳ ژانویه ۲۰۱۵[۱۶]  ترکیه ۱۰ آوریل ۲۰۱۵[۱۷]  امارات متحده عربی ۵ آوریل ۲۰۱۵[۱۸]  ازبکستان* ۲۴ اکتبر ۲۰۱۴  ویتنام* ۲۴ اکتبر ۲۰۱۴  هنگ کنگ** وضعیت در انتظار[۱۹][۲۰]	کشور تاریخ تصویب  اتریش ۲۹ ژوئن ۲۰۱۵[۱۴]  برزیل ۲۹ ژوئن ۲۰۱۵.[۹]  مصر ۲۹ ژوئن ۲۰۱۵[۲۱]  فنلاند ۲۹ ژوئن ۲۰۱۵[۹]  فرانسه ۲۹ ژوئن ۲۰۱۵.[۲۲]  آلمان ۲۹ ژوئن ۲۰۱۵[۲۳]  ایسلند ۱۵ آوریل ۲۰۱۵[۸]  ایتالیا ۲۹ ژوئن ۲۰۱۵[۲۲]  لوکزامبورگ ۲۷ مارس ۲۰۱۵[۲۴]  مالت ۹ آوریل ۲۰۱۵[۱۲]  هلند ۲۹ ژوئن ۲۰۱۵.[۹]  نروژ ۲۹ ژوئن ۲۰۱۵[۲۱]  پرتغال ۱۵ آوریل ۲۰۱۵[۸]  اسپانیا ۲۹ ژوئن ۲۰۱۵[۱۴]  سوئد ۱۵ آوریل ۲۰۱۵[۸]   سوئیس ۲۸ مارس ۲۰۱۵[۲۵]  بریتانیا ۲۸ مارس ۲۰۱۵[۲۵]

توضیحات دربارهٔ کشور (منطقه)

• * اعضای مؤسس امضاء کننده تفاهم‌نامه
• **  هنگ کنگ

نمایندگان هنگ کنگ با پیوستن به هیئت چین در نشست سوم مذاکره کنندگان ارشد حضور داشتند.^[۲۶] نوع و چگونگی حضور هنگ کنگ در بانک سرمایه‌گذاری در پایان مذاکرات مشخص خواهد شد.^[۲۰]

امضاء کرده ولی نپیوسته‌اند

داخل منطقه	خارج از منطقه
کشور (منطقه) تاریخ تصویب  کویت* ۲۴ اکتبر ۲۰۱۴  مالزی* ۲۴ اکتبر ۲۰۱۴  فیلیپین* ۲۴ اکتبر ۲۰۱۴  تایلند* ۲۴ اکتبر ۲۰۱۴	کشور تاریخ تصویب  دانمارک ۲۹ ژوئن ۲۰۱۵.[۹]  لهستان ۱۵ آوریل ۲۰۱۵[۸]  آفریقای جنوبی ۱۵ آوریل ۲۰۱۵[۸]

اعضای عادی

کشورهای متقاضی و مناطق

کشور (منطقه)	تاریخ تقاضا
مجارستان	۳۱ مارس ۲۰۱۵[۲۷]
تایوان*	۳۱ مارس ۲۰۱۵/۱۳ آوریل ۲۰۱۵

توضیحات دربارهٔ کشور (منطقه)

• *  تایوان (تایوان)
• تایوان تقاضای عضویت در هیئت مؤسس را با عنوان چین تایپه ارائه داده بود^[۲۸][۲۹] ولی این تقاضا توسط دبیرخانه موقت بانک بدون ارائه دلیلی رد شد. چین اعلام کرده درها برای عضویت تایوان در آینده بازخواهد بود.^[۶]

متقاضی رد شده

کره شمالی

• یک مقام ارشد کره شمالی درخواست عضویت آن کشور در AIIB را ارائه کرده بود که این تقاضا توسط دبیرکل بانک به علت عدم التزام کره شمالی به ارائه دقیق و شفاف وضعیت اقتصادی و بازار مالی خویش رد شد.^[۳۰]

کشورهای غیرمتقاضی

آمریکا – بدون تعهد

• ایالات متحده آمریکا نگرانی خود را به صورت رسمی از تأسیس این بانک و نحوه اداره آن ابراز کرده‌است و به هم‌پیمانان خود تأکید کرده‌است که از پیوستن به این بانک خودداری کنند.^[۳۱][۳۲]

یک مقام آمریکایی به روزنامه تایمز مالی گفته‌است که ایالات متحده نگران روند پذیرش خواست‌های حکومت چین است و به نظر آمریکا، این روشی مناسب برای تعامل با کشوری نیست که به تدریج به یک قدرت عمده تبدیل می‌شود.^[۳۳]

فیلیپین – تحت بررسی

• بنیگنو آکینو رئیس‌جمهور فیلیپین اعلام کرده‌است که کشور متبوعش در حال بررسی پیشنهاد عضویت در بانک سرمایه‌گذاری است و هنوز مشخص تیست که حاضر به پیوستن به این بانک هستیم.^[۳۴]

ژاپن – "تحت بررسی" / بدون تعهد

• سفیر ژاپن در پکن پیش‌تر اعلام کرده بود که ژاپن احتمال دارد به بانک سرمایه‌گذاری زیربنایی آسیا بپیوندد.^[۳۵] وزیر دارای ژاپن در ابتدا از تمایل ژاپن به عضویت در بانک خبر داد اما پس از مدتی نظرش تغییر یافت. شینزو آبه نخست‌وزیر ژاپن نیز اظهار کرده بود که ژاپن نیازی به عضویت در بانک سرمایه‌گذاری زیربنایی آسیا ندارد.^[۳۶]

ایران

ایران که یکی از اعضای هیئت مؤسس این بانک است، در فروردین ماه ۱۳۹۴ به این بانک پیوست.^[۳۷] در تیرماه ۱۳۹۴ علی طیب‌نیا وزیر امور اقتصادی و دارایی با شرکت در مراسم رسمی امضای اساسنامه بانک سرمایه‌گذاری زیربنایی آسیا در پکن، این اساسنامه را به امضاء رساند.^[۳۸] میزان سهام ایران در بانک سرمایه‌گذاری زیربنایی آسیا مبلغ یک میلیارد و ۵۸۰ هزار دلار است که مقرر است مانند سایر کشورها سهم خود را به صورت تدریجی در این بانک پرداخت کند.^[۳۹]

سهامداران

جدول زیر میزان سهام ۳۰ کشوری که بیشترین درصد سهام را در بانک سرمایه‌گذاری زیربنایی آسیا دارند، نشان می‌دهد.^[۴۰]

۳۰ کشوری که بیشترین میزان سهام را در بانک سرمایه‌گذاری زیربنایی آسیا دارا هستند

رتبه	کشور	سهم (% از کل)	حق رای(% از کل)
	جهان	۱۰۰٫۰۰	۱۰۰٫۰۰
۱	چین	۳۰٫۳۴	۲۶٫۰۶
۲	هند	۸٫۵۲	۷٫۵۰
۳	روسیه	۶٫۶۶	۵٫۹۳
۴	آلمان	۴٫۵۷	۴٫۱۵
۵	کره جنوبی	۳٫۸۱	۳٫۵۰
۶	استرالیا	۳٫۷۶	۳٫۴۶
۷	فرانسه	۳٫۴۴	۳٫۱۹
۸	اندونزی	۳٫۴۲	۳٫۱۷
۹	برزیل	۳٫۲۴	۳٫۰۲
۱۰	بریتانیا	۳٫۱۱	۲٫۹۱
۱۱	ترکیه	۲٫۶۶	۲٫۵۲
۱۲	ایتالیا	۲٫۶۲	۲٫۴۹
۱۳	عربستان سعودی	۲٫۵۹	۲٫۴۷
۱۴	اسپانیا	۱٫۷۹	۱٫۷۹
۱۵	ایران	۱٫۶۱	۱٫۶۳
۱۶	تایلند	۱٫۴۵	۱٫۵۰
۱۷	امارات متحده عربی	۱٫۲۱	۱٫۲۹
۱۸	پاکستان	۱٫۰۵	۱٫۱۶
۱۹	هلند	۱٫۰۵	۱٫۱۶
۲۰	فیلیپین	۱٫۰۰	۱٫۱۱
۲۱	مالزی	۱٫۰
۲۲	لهستان	۰٫۸
۲۳	سنگاپور	۰٫۸
۲۴	ویتنام	۰٫۸
۲۵	سوئیس	۰٫۷
۲۶	مصر	۰٫۷
۲۷	بنگلادش	۰٫۷
۲۸	آفریقای جنوبی	۰٫۷
۲۹	سوئد	۰٫۷
۳۰	قزاقستان	۰٫۶
-	بقیه کشورها	۵٫۸

جستارهای وابسته

• بانک توسعه آسیایی
• بانک جهانی
• صندوق بین‌المللی پول

پانویس

1. About: the Secretariat بایگانی‌شده در ۳۰ مارس ۲۰۱۵ توسط Archive.today, aiibank.org.
2. «پذیرش ایران به عنوان عضو مؤسس در «بانک سرمایه‌گذاری آسیا»». رادیو فردا. دریافت‌شده در ۲۹ ژوئن ۲۰۱۵.
3. «اعضای مؤسس». وبگاه رسمی ای‌آی‌آی‌بی. بایگانی‌شده از اصلی در ۵ آوریل ۲۰۱۵. دریافت‌شده در ۲۹ ژوئن ۲۰۱۵.
4. (چکی) Číňané do Asijské rozvojové banky přibrali 57 zemí. Česko se vstupem váhá. 15.4.۲۰۱۵. Hospodářské noviny.
5. 'No way North Korea' — DPRK Emerging Markets. 27 مارس 2015. Retrieved 15 May 2015.
6. Taiwan unable to become AIIB prospective founding member: China بایگانی‌شده در ۴ مارس ۲۰۱۶ توسط Wayback Machine. Retrieved ۲۰۱۴-04-13.
7. «Australia approved as AIIB founder». Xinhua News Agency. ۲۹ ژوئن ۲۰۱۵. دریافت‌شده در ۲۹ ژوئن ۲۰۱۵.
8. «AIIB membership means opportunity for Iceland: official». Xinhua News Agency. ۱۸ آوریل ۲۰۱۵. دریافت‌شده در ۲۹ ژوئن ۲۰۱۵.
9. «Georgia, Denmark, Brazil, Netherlands, Finland Join China's AIIB Bank». Sputnik. ۲۹ ژوئن ۲۰۱۵.^{[پیوند مرده]}
10. [= http://news.xinhuanet.com/english/world/۲۰۱۴-11/27/c_133818862.htm «Indonesia becomes 22nd founding member of AIIB»] مقدار |پیوند= را بررسی کنید (کمک). Xinhua News Agency. ۲۷ نوامبر ۲۰۱۴. دریافت‌شده در ۲۸ نوامبر ۲۰۱۴.
11. «Iran Joins China-Led Asian Bank». Fars News Agency. ۷ آوریل ۲۰۱۵. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۰ ژوئیه ۲۰۱۵. دریافت‌شده در ۳۰ ژوئن ۲۰۱۵. بیش از یک پارامتر |بازیابی= و |accessdate= داده‌شده است (کمک)
12. http://news.xinhuanet.com/english/۲۰۱۵-04/09/c_134137672.htm
13. «New Zealand becomes 24th founding member of AIIB». China Daily. ۵ ژانویه ۲۰۱۵. دریافت‌شده در ۲۹ ژوئن ۲۰۱۵.^{[پیوند مرده]}
14. «Spain, ROK, Austria join AIIB as founding members». China Daily. 1۲۹ ژوئن ۲۰۱۵. دریافت‌شده در ۲۹ ژوئن ۲۰۱۵. تاریخ وارد شده در |date= را بررسی کنید (کمک)^{[پیوند مرده]}
15. «Russia officially joins $50bn China-led infrastructure bank». RT. ۲۹ ژوئن ۲۰۱۵. دریافت‌شده در ۲۹ ژوئن ۲۰۱۵.
16. «Saudi Arabia, Tajikistan to join Beijing-backed development bank». Reuters. ۱۳ ژانویه ۲۰۱۵. دریافت‌شده در ۲۹ ژوئن ۲۰۱۵.^{[پیوند مرده]}
17. «Turkey joins AIIB as founding member». Xinhua News Agency. 1۲۹ ژوئن ۲۰۱۵. دریافت‌شده در ۲۹ ژوئن ۲۰۱۵. تاریخ وارد شده در |date= را بررسی کنید (کمک)^{[پیوند مرده]}
18. «UAE joins AIIB as prospective founding member». Gulf News. ۵ آوریل ۲۰۱۵. دریافت‌شده در ۲۹ ژوئن ۲۰۱۵.
19. «Financial Secretary - My Blog - 亞投行». بایگانی‌شده از اصلی در ۳ آوریل ۲۰۱۵. دریافت‌شده در ۲۹ ژوئن ۲۰۱۵.
20. «香港参加亚投行筹备会议(Hong Kong attended the preparing meeting of AIIB)». www.guancha.cn. دریافت‌شده در ۲۹ ژوئن ۲۰۱۵.^{[پیوند مرده]}
21. «Egypt, Norway, Russia approved as AIIB founders». China Daily. ۱۵ آوریل ۲۰۱۵. دریافت‌شده در ۲۹ ژوئن ۲۰۱۵.
22. «Italy, France approved as AIIB founding members». People's Daily. ۲۹ ژوئن ۲۰۱۵.. دریافت‌شده در ۲۹ ژوئن ۲۰۱۵. تاریخ وارد شده در |date= را بررسی کنید (کمک)^{[پیوند مرده]}
23. http://news.xinhuanet.com/english/۲۰۱۵-04/01/c_134116568.htm
24. «Luxembourg becomes AIIB's prospective founding member». Xinhua News Agency. ۲۷ مارس ۲۰۱۵. دریافت‌شده در ۲۹ ژوئن ۲۰۱۵.
25. «U.K. and Switzerland follow Brazil to China-backed Asia investment bank». Reuters. ۲۸ مارس ۲۰۱۵. دریافت‌شده در ۲۹ ژوئن ۲۰۱۵.^{[پیوند مرده]}
26. «筹建亚投行第三次谈判代表会议在哈萨克斯坦举行». Ministry of Finance of PRC. ۳۱ مارس ۲۰۱۵. دریافت‌شده در ۲۹ ژوئن ۲۰۱۵.^{[پیوند مرده]}
27. «Hungary to join China-backed AIIB investment bank - PM Orban». Reuters. دریافت‌شده در ۲۹ ژوئن ۲۰۱۵.^{[پیوند مرده]}
28. «Taiwan to apply to join China-backed AIIB investment bank». Reuters. ۳۱ مارس ۲۰۱۵. دریافت‌شده در ۳۱ مارس ۲۰۱۵.^{[پیوند مرده]}
29. «Legislature not against AIIB bid». Taipei Times. ۲۹ ژوئن ۲۰۱۵.. دریافت‌شده در ۲۹ ژوئن ۲۰۱۵.. تاریخ وارد شده در |بازیابی=،|date= را بررسی کنید (کمک)^{[پیوند مرده]}
30. «No way North Korea' — DPRK refused entry to China-led AIIB». Emerging Markets. دریافت‌شده در ۲۹ ژوئن ۲۰۱۵.
31. Watt، Nicholas؛ Lewis، Paul؛ Branigan، Tania (15 مارس ۲۰۱۵). «US anger at Britain joining Chinese-led investment bank AIIB». The Guardian. دریافت‌شده در ۲۹ ژوئن ۲۰۱۵.. تاریخ وارد شده در |بازیابی= را بررسی کنید (کمک)
32. «Europeans defy US to join China-led development bank». Financial Times. ۱۶ مارس ۲۰۱۵. Australia, a key US ally in the Asia-Pacific region which had come under pressure from Washington to stay out of the new bank, has also said that it will now rethink that position.
33. «بریتانیا: حمایت از بانک تحت رهبری چین به روابط با آمریکا آسیب نمی‌زند». بی‌بی‌سی فارسی. دریافت‌شده در ۳۰ ژوئن ۲۰۱۵.
34. http://www.angmalaya.net/nation/۲۰۱۵/06/05/11217-philippines-with-great-need-in-infrastructures-non-committal-in-joining-china-led-institution^{[پیوند مرده]}
35. «Japan denies plan to join China-led development bank». Yahoo!. AFP. دریافت‌شده در ۲۹ ژوئن ۲۰۱۵.
36. «Taiwan to join China-led regional bank, Japan says not now». Yahoo!. Elaine Kurtenbach. دریافت‌شده در ۲۹ ژوئن ۲۰۱۵.
37. «اساس‌نامه 'بانک سرمایه‌گذاری در زیرساخت‌های آسیا' امضاء می‌شود». بی‌بی‌سی فارسی. دریافت‌شده در ۳۰ ژوئن ۲۰۱۵.
38. «توسعه روابط تجاری تهران - پکن/ دیدار طیب نیا و رئیس‌جمهور چین». خبرگزاری مهر. دریافت‌شده در ۳۰ ژوئن ۲۰۱۵.
39. «ایران یک میلیارد و ۵۸۰ میلیون دلار در بانک تازه تأسیس چین سرمایه‌گذاری کرد». ایرنا. دریافت‌شده در ۳۰ ژوئن ۲۰۱۵.
40. «چین با ۳۰٪ سهام حق وتو دارد». دریافت‌شده در ۳۰ ژوئن ۲۰۱۵.

منابع

• مشارکت‌کنندگان ویکی‌پدیا. «Asian Infrastructure Investment Bank». در دانشنامهٔ ویکی‌پدیای انگلیسی، بازبینی‌شده در ۳۰ ژوئن ۲۰۱۵.

پیوند به بیرون

• وبگاه رسمی
• Ministry of Finance of the People's Republic of China (MOF) (چینی)