گذرگاه مرزی میلَک از گذرگاههای مهم مرزی بین ایران و افغانستان است که در محدوده شهرستان هیرمند ایران، در فاصله ۲۶۱ کیلومتری شمال زاهدان، در جوار رودخانه مرزی مشترک پریان و نزدیکی شهر زرنج مرکز ولایت نیمروز افغانستان قرار دارد.
پایانه مرزی میلک در سال ۱۳۸۴ خورشیدی در زمینی به مساحت ۱۲٫۵ هکتار، با هدف توسعه حمل مسافر و ترانزیت کالا در جنوب شرق ایران و گسترش دادوستد منطقهای، سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی ایجاد شد.
از جمله کالاهای صادراتی بازارچههای این پایانه از ایران به افغانستان میتوان به مواد غذایی، مصنوعات پلاستیکی، فرش ماشینی، سیمان، پوشاک و لوازم بهداشتی، سیبزمینی، گوجهفرنگی، پمپ آب، کنسرو لوبیا، کولر آبی، نمک، کلمن آب و قیر و زغال سنگ اشاره کرد.
در جوار بازارچه مرزی میلک، همچنین پل ابریشم ساخته شد و مجوز راهاندازی پل دوم آن نیز در حال اخذ است.
پل ابریشم
پل ابریشم تنها راه ارتباطی شهر زرنج افغانستان با مرز میلک ایران است و نیمی از این پل قلمرو ایران و نیمی از آن قلمرو افغانستان بهشمار میآید.[۱] پل بزرگ ابریشم بر روی رودخانه هیرمند در مجاورت روستای میلک قرار دارد و این پل از گذرگاههای مهم مرزی ایران و افغانستان است.
پل ابریشم در مرز میلک زابل بین ایران و افغانستان با ۳۲۰ متر طول، ۱۲ متر عرض و ۱۶ دهانه ۲۰ متری با اعتباری معادل ۲۲ میلیارد ریال توسط مهندسان ایرانی احداث شد.[۲] عملیات اجرایی احداث این پل در سال ۱۳۸۱ آغاز شد[۳] و در پاییز ۱۳۸۳ افتتاح شد.[۴]
طی ماههای پس از تسلط دوباره گروه طالبان بر افغانستان در سال ۱۴۰۰ خورشیدی صدها هزار از شهروندان افغان از مرز زرنج و پل ابریشم بهطور غیرقانونی وارد ایران شدند که بسیاری از آنها از سوی مأموران ایرانی بازگردانده شدند.[۱] بیشتر این افراد بازگرداندهشده از ایران ناچار شدند از پل مرزی موسوم به «پل ابریشم» عبور کنند و شرایط ترافیکی و اقلیمی این منطقه مرزی در گزارشها بد و وخیم توصیف شد.[۵]
احداث پل دوم «میلک-ابریشم» روی رودخانهٔ هیرمند در جریان است.[۶]