این مجموعه تلویزیونی شامل ۱۳ فصل و ۷۰ قسمت بود. هر قسمت، اقتباسی از یکی از رمان‌ها یا داستان‌های کوتاه آگاتا کریستی بود که شخصیت محوری و اصلی آن هرکول پوآرو است که با موفقیت به کشف معمای یک جرم (معمولا قتل) می‌پرداخت. در آخرین قسمت سریال که «پرده: آخرین پرونده پوآرو» نام داشت و بر پایهٔ رمان پرده (آخرین رمان آگاتا کریستی) ساخته شد،[۱] تمامی آثار ادبی کریستی که در آنها شخصیت‌های اصلی داستان‌ها وجود داشتند، به‌کار رفته بود.[۲]
بازیگران
فهرست شخصیت‌ها و بازیگران اصلی و دوره‌ای سریال پوآرو در فصول مختلف این سریال
کلایو اکستن با همکاری برایان ایستمن اقتباسی برای قسمت اول و آزمایشی سریال نگاشتند و سپس با کمک هم، هشت قسمت اول سریال را نوشته و تهیه کردند. این دو پس از سال ۲۰۰۱، گروه سازندهٔ سریال را ترک کردند و به تهیهٔ سریال تلویزیونی «رزماری و تایم» پرداختند. میشل باک و دیمین تیمر که شرکت تولید ماموت اسکرین را پایه‌گذاری کرده بودند، جای آنها را گرفته و به تولید دوبارهٔ سریال پوآرو ادامه دادند.[۳] قسمت‌هایی که از سال ۲۰۰۳ پخش شد، دچار تغییرات اساسی ساختاری در شیوهٔ بیان و نمایش سریال شدند.
شوخ‌طبعی و طنزی که در قسمت‌های قبلی وجود داشت، اندک‌اندک کم‌رنگ شد و سریال، حالت یک درام جدی را به خود گرفت و مؤلفه‌های بحث‌برانگیز و پُرحرارتی در آن به‌کار رفت که در داستان‌های آگاتا کریستی وجود نداشت. درون‌مایه‌های همچون سوءمصرف مواد مخدر، سکس، سقط جنین و همجنس‌گرایی و تمایل به تصویرسازی سرشتی از این جمله بودند که به کرات مورد استفاده واقع شد. تغییراتی نیز در فیلم‌نامه داده شد تا شخصیت‌های زن را، دلسوزتر یا قهرمانانه‌تر نشان دهد که این موضوع، در تضاد با بی‌طرفی جنسیتی آگاتا کریستی در رمان‌هایش بود.
سبک بصری قسمت‌های بعدی نیز به همین ترتیب متفاوت بود و بهویژه، رنگ و مایهٔ تیره‌تری داشت. مکان‌ها و دکورهای بی‌پیرایه و ساده یا آرت دکو، که در قسمت‌های اولیهٔ سریال به‌طور گسترده‌ای مورد استفاده قرار گرفته بود، در قسمت‌های جدیدتر کنار گذاشته شد و صحنه‌آرایی مجلل و پر زرق و برق به کار رفت. (تجسم و خلاصهٔ آن، خانه بزرگتر و مجلل‌تر پوآرو بود).[۴]
لوگوی سریال دوباره طراحی شد (سکانس کامل آغازین از فصل ۶ در سال ۱۹۹۶ دیگر مورد استفاده واقع نشده بود)، و موسیقی اصلی و اولیهٔ سریال، اگرچه همچنان مورد استفاده بود، اما معمولاً در پس‌زمینه صحنه‌ها و با تنظیمی محزون و غم‌بار اجرا شد؛ چرا که قرار بود اقتباس‌های داستانی، به همان اندازه حزن‌انگیز، تیره و روان‌شناختی باشد.[۵] با این حال، در سکانس‌های پایانی مربوط به قسمت‌های جشن هالووین، ساعت‌ها و حماقت مرد مرده از تنظیمی شاد و سرزنده از سازهای زهی استفاده شد. در روایت‌های فلش‌بک در قسمت‌های آخر، به میزان فراوانی از لنزهای چشم‌ماهی، رنگ‌های درهم‌ریخته و جلوه‌های بصری مختلف استفاده شد.
در فصل‌های ۹ تا ۱۲، هیو فریزر، فیلیپ جکسون و پولین مورن حضور نداشتند. اینها در تمامی قسمت‌های دیگر (به‌جز فصل ۴ که پولین مورن را نداشت) نقش‌آفرینی کرده بودند. در فصل ۱۰ (سال ۲۰۰۶) زوئی وانامیکر در نقش یک رمان‌نویس جنایی خیره‌سر و غیرعادی، آریادنی اولیور و همچنین دیوید یلاند در نقش «جُرج»، پیش‌خدمت معتمد پوآرو، معرفی شدند. شخصیت جرج در رمان‌های اولیهٔ آگاتا کریستی وجود داشت، اما در اقتباس‌های ساخته شده در این سریال، تعمداً کنار گذاشته شده بود تا شخصیت «خانم لِمون» معرفی و برجسته شود. معرفی شخصیت‌هایی که وانامیکر و یلاند بازی می‌کردند و نبودن شخصیت‌های اصلی دیگر، همسو با داستان‌های اقتباسی در فیلم‌نامه بود. هیو فریزر و دیوید یلاند در دو قسمت پایانی سریال دوباره ظاهر شدند[۶] (چهار قدرت بزرگ و پرده) و فیلیپ جکسون و پولین مورن تنها در اقتباس چهار قدرت بزرگ حضور یافتند.[۷]زوئی وانامیکر نیز در اقتباس فیل‌ها به یاد می‌آورند و حماقت مرد مرده نقش‌آفرینی نمود.
فلورین کورت برای نمایش «وایت‌هِـوِن مَـنشِـنز» (خانه و دفتر کار پوآرو) به‌کار رفت.
عمارتِ فلورین کورت در چارترهاوس اسکوئرلندن به عنوان محل زندگی و دفتر کار خیالیهرکول پوآرو به نام «وایت‌هِـوِن مَـنشِـنز» به‌کار رفت.[۱۱] آخرین قسمتی که قرار بود فیلمبرداری شود، حماقت مرد مرده بود که در ژوئن ۲۰۱۳ در عمارت گرین‌وی (خانهٔ واقعی آگاتا کریستی) صورت گرفت و در ۳۰ اکتبر ۲۰۱۳ پخش شد.[۱۲] در این سریال، برای بسیاری از مکان‌ها و ساختمان‌هایی که در قسمت‌های مختلف آن نمایش داده شدند، از نام‌های غیر واقعی استفاده شد.[۱۳]
انتخاب بازیگران
برای ایفای نقش پوآرو، خانوادهٔ آگاتا کریستی، دیوید سوشی را پیشنهاد کردند که هنرنمایی وی را در یکی از اقتباس‌های تلویزیونی تام شارپ دیده بودند.[۱۴] سوشی که یک متد اَکتور است، اظهار نمود که برای ایفای این نقش، تمامی رمان‌های پوآرو و داستان‌های کوتاه آگاتا کریستی را خواند و از هرگونه توصیفی که از شخصیت پوآرو در این کتاب‌ها بود، یادداشت برداشت.[۱۵][۱۶][۱۷] وی در گفتگویی با مجله استرند گفت: «کاری که کردم این بود که، یک دفترچه یادداشت گذاشتم یک طرف و یک ستون بلند از کتاب در طرف دیگر، و بعد روزها و هفته‌های متوالی کتاب‌های آگاتا کریستی را شخم زدم و تمام چیزهایی را که در مورد شخصیت او نوشته شده بود، یادداشت کردم تا آنکه سرانجام به توصیفی دقیق از شخصیت وی دست یافتم. نه‌تنها وظیفهٔ من بود که بفهمم او چگونه آدمی بود، بلکه می‌باید تدریجاً خودِ او می‌شدم. حتماً باید قبل از شروع فیلمبرداری، خودِ پوآرو می‌شدم.»[۱۸]
در حال فیلمبرداری
در خلال فیلمبرداری فصل اول سریال، سوشی بارها صحنهٔ فیلمبرداری را پس از بحث و جدل با کارگردان ترک کرد، چون اصرار داشت تمامی رفتارهای غریب پوآرو (مثلاً پهن کردن یک دستمال سفید تمیز پیش از نشستن روی نیمکت پارک) نمایش داده شود.[۱۹] وی بعدها گفت «شکی نیست که پوآرو دچار وسواس فکری-عملی است».[۲۰] بنا به عقیدهٔ بسیاری از منتقدان و علاقمندان، شخصیت‌سازی سوشی از پوآرو، دقیق‌ترین بیان و تصویرسازی از پوآرو در میان تمامی بازیگران این شخصیت و نزدیک‌ترین توصیف به شخصیت پوآرو در کتاب‌های اصلی آگاتا کریستی است.[۲۱] در سال ۲۰۱۳ سوشی فاش ساخت که دختر آگاتا کریستی رزالیند هیکس به او گفته بود که اگر کریستی زنده بود، نقش‌آفرینی وی را می‌پسندید و تأیید می‌کرد.[۲۲]
در سال ۲۰۰۷، سوشی از علاقمندی‌اش به ساخت باقیماندهٔ داستان‌های مرتبط با این شخصیت سخن گفت و اظهار امیدواری کرد که این اتفاق تا پیش از ۶۵ سالگی‌اش در مه ۲۰۱۱ بیفتد.[۲۳] با آنکه در اوایل سال ۲۰۱۱ تصور می‌شد چنین تصمیمی به اجرا نرسد، در ۱۴ نوامبر ۲۰۱۱ اعلام شد که از باقیماندهٔ کتاب‌ها
اقتباس تلویزیونی صورت گرفته و به‌صورت فصل ۱۳ سریال پخش خواهد شد و تصویربرداری‌های آن نیز در سال ۲۰۱۲ انجام می‌شود.[۲۴] سرانجام باقی کتاب‌ها در ۵ قسمت در فصل ۱۳ اقتباس و ساخته شد و قسمتِ «پرده: آخرین پرونده پوآرو» (بر پایهٔ رمان پرده) در ۱۳ نوامبر ۲۰۱۳ پخش شد. یک ویژه‌برنامه مستند به نام «پوآرو بودن» نیز در سال ۲۰۱۳ ساخته شد که محور اصلی آن، شخصیت‌سازی سوشی از پوآرو و وداع احساس‌برانگیز او با این شخصیت در قسمت آخر سریال بود.
نوهٔ آگاتا کریستی «متیو پریچارد» گفت: «به‌شخصه، خیلی افسوس می‌خورم که او [آگاتا کریستی] هرگز دیوید سوشی را ندید. تصور می‌کنم دیوید به‌لحاظ بصری بسیار متقاعدکننده است و شاید او توانسته‌است آنگونه که باید، التهاب و آزاری را که یک فرد کمال‌گرا به اطرافیان وارد می‌کند، به بیننده منتقل کند!»[۲۹]
در سال ۲۰۰۸، برخی منتقدان گفتند که این سریال دارد «از مسیر قدیمی خود» خارج می‌شود،[۳۰] گرچه این موضوع منفی نیست. سریال را بابت نویسندگان جدیدش، تولید فاخر و پر زرق و برق و همچنین تأکید بیشتر بر جنبه‌های روانشناختیِ حزن‌آور و تاریکِ رمان‌ها ستایش کردند. بهویژه، اقتباس پنج خوک کوچک (با نویسندگی توسط کوین الیوت) بابت بیرون کشیدن درون‌مایهٔ همجنس گرایانه رمان مورد توجه قرار گرفت.[۵] فصل‌های ۱ تا ۳ سریال مابین سال‌های ۱۹۸۹ تا ۱۹۹۱ میلادی، ۲۰ نامزدی بفتا دریافت نمودند.[۳۱]
در بریتانیا، حق انحصاری رسانه‌های خانگی این سریال در اختیار بخش «سرگرمی‌های خانگی آی‌تی‌وی استودیو» است.
در منطقهٔ ۱، «اِیکورن میدیا» حق پخش فصل‌های ۱ تا ۶ و ۱۱ و ۱۲ را داراست. فصل‌های ۷ تا ۱۰ توسط شبکه ای‌اندئی ارائه می‌شود که خود یکی از تهیه‌کنندگان برخی قسمت‌های آن بوده‌است. در آمریکای شمالی، قسمت‌های ۱ تا ۱۱ از طریق خدمات پخش فوری نتفلیکس و آمازون پرایم در دسترس است. در منطقهٔ ۴، «اِیکورن میدیا» انتشار دی‌وی‌دی کامل این مجموعهٔ تلویزیونی را از طریق شرکت پخش «ریل دی‌وی‌دی» در استرالیا آغاز نموده و تا به امروز ۸ فصل آن را منتشر کرده‌اند. فصل‌های ۱ تا ۹ و ۱۲ در اسپانیا (منطقهٔ ۲) بر روی دیسک بلوری و با صدای انگلیسی و اسپانیایی در دسترس است. شرکت «داچ فیلم‌ورکز» نخستین شرکتی است که فصل ۱۲ را در سال ۲۰۱۰ منتشر کرد.
در آغاز سال ۲۰۱۱ میلادی، اِیکورن پخش این مجموعه را بر روی دیسک بلوری آغاز کرد. تا تاریخ ۴ نوامبر ۲۰۱۴، این شرکت تمامی فصل‌های این سریال را از ۱ تا ۱۳ بر روی دی‌وی‌دی و بلورِی منتشر کرده‌است. شرکت ای‌اندئی فصل‌های ۷ تا ۱۰ را همزمان با پخش نسخهٔ کامل سریال از تلویزیون در آمریکای شمالی منتشر کرد که حاوی سکانس‌های حذف‌شده از نسخهٔ اصلی پخش شده در انگلستان بود.
رسانه‌های خانگی سریال پوآرو که جزئیات پخش آنها را نشان می‌دهد.
پوآرو بودن یک فیلم مستند ۵۰ دقیقه‌ای و از محصولات آی‌تی‌وی که در سال ۲۰۱۳ منتشر شد[۴۴] و در آن دیوید سوشی تلاش می‌کند جذابیت‌های مرموز هرکول پوآرو و چگونگی به‌تصویر کشیدن وی را بازگو کند. این فیلم مستند در بریتانیا در همان شبی پخش شد که آخرین قسمت سریال با عنوانِ «پرده: آخرین پرونده پوآرو» به روی آنتن رفته بود.
در این فیلم، سوشی به عمارت گرین‌وی می‌رود که اقامتگاه تابستانی آگاتا کریستی بود، و طی آن به یادآوری نخستین روزی می‌پردازد که به این مکان آمد تا رضایت دختر آگاتا کریستی «رزالیند هیکس» و همسرش «آنتونی هیکس» را برای ایفای نقش هرکول پوآرو کسب کند. در اینجا او دیداری با نوهٔ کریستی «متیو پریچارد» نیز دارد که بیان می‌کند مادربزرگش چگونه شخصیت پوآرو را که در میان پناهجویان بلژیکی در تورکی دیده بود، خلق نمود. سپس دیداری از موزهٔ دائمی پوآرو در تورکی صورت می‌پذیرد و عصایی را که در فیلم استفاده می‌کرد به آن موزه هدیه می‌کند.
در بخش دیگری از مستند، سوشی به قدردانی از نخستین بازیگران این شخصیت در تئاتر و تلویزیون همچون چارلز لاتن می‌پردازد که در سال ۱۹۲۸ میلادی، در نمایش «عذر موجه» (برپایهٔ رمان قتل راجر آکروید) در لندن بازی کرده بود. یک فیلم به همین نام و با بازی آستین تِـرِور در سال ۱۹۳۱ ساخته شد که اینک یک فیلم گمشده محسوب می‌شود. قدیمی‌ترین فیلمی که از پوآرو موجود است، اقتباس سینمایی لرد اجور می‌میرد است که با بازی آستین تِـرِور ساخته شد. سوشی خاطرنشان می‌کند که شرکت تهیه‌کنندهٔ آن فیلم، آگاهانه تصمیم گرفت که شخصیت پوآرو را بدون سبیل به تصویر بکشد. در این مستند همچنین بخش‌هایی از فیلم‌هایی را که با حضور آلبرت فینی و پیتر یوستینف ساخته شده بود، به‌نمایش درآمد. سوشی فاش می‌سازد که تمامی کتاب‌ها آگاتا کریستی را دربارهٔ پوآرو خوانده و ۹۳ نکته دربارهٔ شخصیت وی را یادداشت کرد تا در بازی خود از آنها استفاده کند. توضیحات موجود در کتاب‌های کریستی به او کمک کرد تا صدا و لحن پوآرو و همچنین نحوهٔ گام‌برداشتن سریع و ریز وی را بازسازی کند.
دیوید سوشی سپس به فلورین کورت می‌رود که خانه و دفتر کار هرکول پوآرو در سریال بود. در آنجا وی با نخستین تهیه‌کنندهٔ سریال برایان ایستمن ملاقات می‌کند و با وی دربارهٔ نحوهٔ طراحی صحنه در اتاق‌های آپارتمان و تصمیم ایستمن مبنی بر بازسازی طبقات در سال ۱۹۳۶ گفتگو می‌کند. سوشی همچنین به دیدار کریستوفر گانینگ می‌رود که چهار موسیقی متن برای ایستمن ساخته بود و خودش، اولی را بیشتر دوست داشت اما ایستمن چهارمی را برای سریال انتخاب نمود.
دیوید سوشی سپس به بروکسل می‌رود و در آنجا به ملاقات رئیس پلیس و شهردار این شهر دعوت می‌شود. از آنجا به شهر الزل می‌رود که محلی‌ها مدعی‌اند محل تولد پوآرو بوده‌است و یکی از مسئولان یک موزه، گواهینامهٔ ولادتی جهت اثبات این مدعا به دیوید سوشی نشان می‌دهد. در این شناسنامه، تاریخ تولد پوآرو را ۱ آوریل (دروغ اول آوریل) نوشته‌اند و هیچ سال تولدی در آن معین نشده‌است. سرانجام، سوشی سوار بر قطار اورینت اکسپرس می‌شود و نحوهٔ ساخت حماقت مرد مرده را در خانهٔ تابستانی گرین‌وی و در اوج احساس‌برانگیز و پایانی این مستند، یادآور می‌شود.
این مستند با نام «پوآرو از نزدیک» با دوبله و زیرنویس فارسی از شبکهٔ من و تو پخش شد.
رمان‌ها و داستان‌هایی که در سریال تلویریونی به‌کار نرفت
دیوید سوشی خوشحال بود که بازی در تمامی قسمت‌های پوآرو را به پایان رساند که البته با اندکی تأخیر نسبت به آنچه خود در نظر داشت، یعنی پیش از جشن تولد ۶۵ سالگی‌اش، به سرانجام رسید.[۴۵]
برخلاف سایر مجموعه‌های داستانی پوآرو که اقتباس‌های ۱ ساعته داشتند، مجموعهٔ دوازده‌خان هرکول (که مشتمل بر ۱۲ داستان کوتاهِ مرتبط به‌هم بود) به یک فیلم ۲ ساعته مبدل شد. داستان پایانی این مجموعه، به‌شدت به برخی از داستان‌های دیگر آن وابسته بود، چون هر یک از این داستان‌های دیگر، فقط بخشی از جزئیات لازم را برای درک معما ارائه می‌کردند. داستان «به‌دام‌اندازی سربروس» تا سال ۲۰۰۹ منتشر نشده بود و در نتیجه، هرگز ساخته نشد. داستان کوتاه «ارثیهٔ لمژریر» نیز ساخته نشد و تنها در یکی از فیلم‌های پوآرو از نام خانوادگی «لمژریر» برای یکی از شخصیت‌ها استفاده شد که اشاره‌ای به این داستان کوتاه آگاتا کریستی بود.
یک داستان کوتاه دیگر «اسرار رگاتا» نیز در این مجموعه به کار نرفت، چرا که آن را یکی از آثار اصیل پوآرو نمی‌دانستند. این داستان که نخستین بار در ژوئن ۱۹۳۶ میلادی در شمارهٔ ۵۴۶ مجله استرند و تحت عنوان «پوآرو و اسرار رگاتا» منتشر شد، بعدها توسط آگاتا کریستی بازنگری و بازنویسی شد و در آن، کارآگاه پلیس از «پوآرو» به «پارکر پاین» تغییر کرد و بعدها در قالب کتابی تحت عنوان «اسرار رگاتا و سایر داستان‌ها» در سال ۱۹۳۹ در ایالات متحده آمریکا منتشر شد. گرچه این داستان امروزه با نامِ پارکر پین عجین شده‌است، اما در در سال ۲۰۰۸، در مجموعه کتاب‌های «هرکول پوآرو: داستان‌های کوتاه کامل» گنجانده شد و برای نخستین بار از زمان انتشار نسخهٔ اصلی آن در مجله استرند، این داستان را به‌صورت علنی با هرکول پوآرو مرتبط ساخت.
جدای از داستان «پوآرو و اسرار رگاتا» یکی دیگر از داستان‌های اصیل پوآرو که هرگز و به هیچ نحوی در سریال تلویزیونی پوآرو استفاده نشد، نمایشنامهٔ «قهوهٔ سیاه» (۱۹۳۰) بود. با آنکه این داستان در سال ۱۹۹۸ در یک رمان و با مجوز «بنیاد دارایی‌های کریستی» اقتباس گردید، اما پیش از آن، به صورت یک رمان یا کتاب در دسترس نبود. دیوید سوشی این کتاب را در «مجمع تئاتر آگاتا کریستی» برای حضار به‌طور زنده روخوانی نمود، و بنابراین احساس کرد که دِین خود را نسبت به تمامی آثار اصیل مرتبط به هرکول پوآرو ادا نموده و همه آنها اجرا کرده‌است.[۴۶][۴۷]
↑Walton, James (9 September 2008). "David Suchet: Poirot". Telegraph.co.uk. London. Archived from the original on 12 March 2009. Retrieved 3 March 2009.
.png)
.jpg)
