پرزهای روده (به انگلیسی: Intestinal villus) (مفرد: پرز) برجستگیهای کوچک انگشتمانند هستند که از بافت پوششی (اپی تلیال) تشکیل شدهاند. هر پرزها حدود ۰٫۵–۱٫۶ میلیمتر طول دارد، اما ریز پرزها (مفرد: ریز پرز) بسیار کوچکتر از تک پرزها هستند. پرزهای روده فقط درون روده باریک قرار دارند. روده دارای میلیونها پرز میباشد و از نوع بافت پوششی استوانهای یک لایه است.
پرزها باعث افزایش سطح داخلی دیواره روده شده که به دنبال آن، سطح جذب بیشتر میشود. افزایش سطح باعث بهبود جذب مواد مغذی مانند مونوساکاریدها و اسیدهای آمینه از سطح نیمهتراوای پرز میشود. به عبارت دیگر افزایش سطح جذب، باعث کاهش مسافت طیشده برای مولکولها که جذب خواهند شد، میشود. پرزها در تماس با عروق میباشند تا از این طریق مواد مغذی جذبشده توسط جریان خون به دیگر نقاط بدن، منتقل شوند.
در همه انسانها، پرزها با هم باعث افزایش سطح جذب روده در حدود ۳۰ برابر تا ۶۰ برابر میشود. این پرزها باعث میشوند که سطح وسیعی در رودهها ایجاد شود تا جذب غذاها بهتر صورت گیرد. مویرگ پرزها اسیدهای آمینه و قندهای ساده را که توسط پرزها گرفته و جمعآوری شده به جریان خون میریزد. مویرگهای لنفاوی پرزها چربیهای جمعآوری شده را جذب میکند و وارد جریان لنفاوی میکند.
پرزها ابزار تخصصی جذب مواد در روده باریک هستند. پرزهای روده بسیار ریز و زیاد هستند و کارایی رود را بالا میبرند. پرزها یکی از عامل مؤثر در نگهداشتن شیب غلظت خون میباشند. پرزهای روده همچنین به حرکت غذا در طول مسیر گوارش کمک میکند.
وظایف
در انسان، پرزها سطح جذب رودهای را ۳۰ تا ۶۰ برابر افزایش میدهد که آن باعث افزایش کارایی جذب مواد مغذی لومن میگردد.
همچنین برخی آنزیمهای مؤثر در جذب در سطح پرزها موجود است. مویرگهای پرزها، اسیدهای آمینه و قندهای ساده جذبشده توسط پرزها را وارد جریان خون میکند. پرزهای لاکتال نیز، نیز تریگلیسیرید، کلسترول و برخی پروتیینها را جذب میکند.
علاوه بر همه اینها، پرزها به حرکت غذا در روده کمک میکند.
نگارخانه
بخش عمودی از پرزهای روده باریک سگ .(اپی تلیوم ساده ستونی)
بخش عرضی پرزها، از روده انسان. غشای پایه، در اینجا تا حدودی چروکیده به دور از اپیتلیوم.