وزیر اول اسکاتلند (گیلی اسکاتلندی: Prìomh Mhinistear na h-Alba) رهبر سیاسی اسکاتلند و رئیس دولت این کشور است. وزیر اول اسکاتلند، رئیس کابینه وزیران و مسئول مستقیم تدوین، توسعه و معرفی سیاستهای دولت اسکاتلند است. وزیر اول عضو پارلمان اسکاتلند است و پیش از آنکه توسط پادشاه منصوب شود، اعضای پارلمان اسکاتلند وی را انتخاب میکنند. وزرا، اعضای کابینه و افسران قانونگذاری اسکاتلند به دست وزیر اول منصوب میشوند. وزیر اول به عنوان مسئول دولت، مستقیماً پاسخگوی اعمال و اقدامات دولت در برابر پارلمان اسکاتلند است. در حال حاضر جان سوینی از حزب ملی اسکاتلند مسئولیت وزیر اولی اسکاتلند را بر عهده دارد.[۴]
پارلمان سابق اسکاتلند به دنبال قوانین اتحادیه ۱۷۰۷ معلق شده بود و پارلمان بریتانیا را تشکیل میداد. ایجاد مجدد یک قوه مقننه و مجریه اختصاصی برای اسکاتلند به عنوان تفویض اختیار شناخته شد و آغازگر اقدامی برای حاکمیت داخلی یا خودمختاری در امور داخلی آن، مانند بهداشت، آموزش و عدالت بود.[۵] جنبش واگذاری قدرت در دهه ۱۹۷۰ به اوج رسید و منجر به تشکیل کمیسیون سلطنتی قانون اساسی شد که منجر به قانون اسکاتلند در سال ۱۹۷۸ شد. این میتوانست یک مدیر اجرایی مستقل اسکاتلندی با رهبری به نام «دبیر اول» ایجاد کند، پستی که انتظار میرفت جف شاو، رهبر سیاسی استراثکلاید برای آن انتخاب شود.[۶][۷] شاو پیش از موعد درگذشت و شکست رفراندوم ۱۹۷۹ منجر به عدم اجرای قانون شد.
↑"Nicola Sturgeon named as global advocate for UN gender equality campaign". BelfastTelegraph. 6 February 2019. Retrieved 9 January 2020. UN under-secretary-general Ms Mlambo-Ngcuka said: “It is my honour to announce today her excellency Ms Nicola Sturgeon, First Minister of Scotland, as an inaugural HeForShe global advocate for gender equality.
↑"History – The Path to Devolution". Scottish Parliament. Archived from the original on 14 September 2007. Retrieved 6 August 2007.{{cite web}}: نگهداری یادکرد:ربات:وضعیت نامعلوم پیوند اصلی (link).
↑Ferguson, Ron (27 April 1998). "Through an open door". The Herald. Glasgow: Herald & Times Group. Retrieved 27 February 2021.Ferguson, Ron (27 April 1998).