هیچکاک فلسفی: سرگیجه و اضطراب‌های بی‌خبری کتابی است از رابرت پیپین، فیلسوف آمریکایی، که در آن با رویکردی فلسفی به تحلیل فصل‌به‌فصل مشهورترین اثر آلفرد هیچکاک، یعنی سرگیجه (فیلم ۱۹۵۸)، پرداخته است.[۱]
دربارهٔ کتاب
نویسنده در این کتاب تلاش می‌کند، با تکیه بر فیلم، برداشت و تفسیر خود را از دلایل کارهای فیلم‌ساز بیان کند و از نکات فلسفی و اخلاقی و زیبایی‌شناسی آن گره بگشاید، و در واقع نشان بدهد که فیلم را ــ به‌عنوان یک مدیوم هنری ــ نه‌تنها می‌توان با خوانشی فلسفی بررسید، بلکه می‌توان نوعی تفکر فلسفی به‌شمار آورد.[۲] پیپین نشان می‌دهد که شخصیت‌های هیچکاک مکرراً با مشکلات و مخاطراتی روبه‌رو می‌شوند که ریشه در ناتوانی و ناکامی ما در درک دیگران و حتی خودمان دارد.[۳] نویسنده کتاب خود را به استنلی کَوِل، فیلسوف آمریکایی، و ویکتور پرکینز، منتقد بریتانیایی فیلم، تقدیم کرده است.
در نظر دیگران
ماری اسمیت، فیلسوف و استاد دانشگاه کنت که آثاری در نسبت فلسفه و سینما دارد، در بررسی‌های فلسفیدانشگاه نوتردام، می‌نویسد:
هیچکاکْ نبرد بر سر فهم متقابل و مخاطرات بی‌خبری را به‌نحو پیچیده و هوشمندانه‌ای در سرگیجه به‌تصویر کشیده و پیپین از کارِ او تحلیلی غنی و پُرظرافت عرضه کرده است. این دستاورد کوچکی نیست که دربارهٔ فیلمی که این‌همه از آن بحث و ستایش شده کسی هنوز حرف تازه و قانع‌کننده‌ای داشته باشد.[۴]
رابرت سینربرینک، فیلسوف و استاد دانشگاه مک‌کواری که همچنین دربارهٔ فلسفهٔ فیلم آثاری پدیدآورده است، در مرور کتاب لس‌آنجلس، می‌نویسد:
برای هرکس که شیفتهٔ سرگیجه شده، اما ضمناً معنای زیبایی‌شناختی و اخلاقی آن سردرگمش کرده، هیچکاک فلسفی بهترین راهنماست. این کتاب یکی از برانگیزنده‌ترین و روشنگرترین آثاری است که تابه‌حال دربارهٔ سینما خوانده‌ام.[۵]
همچنین، پائولو استلینو، پژوهشگر مؤسسهٔ جدید فلسفه و استاد دانشکدهٔ علوم اجتماعی و انسانی در دانشگاه جدید لیسبون، در مجلهٔ سینما، می‌نویسد:
خوانش پیپین نافذ و گیراست و کتاب او، علاوه بر اینکه به خواننده کمک می‌کند پیچیدگی‌ها و معانی گستردهٔ سرگیجه را دریابد، به بهترین نحو ثابت می‌کند که فیلم چطور می‌تواند مسئلهٔ فلسفیِ بخصوصی را برایمان فهمیدنی‌تر کند.[۶]
ترجمهٔ فارسی
فارسیِ این اثر را نشر تگ با ترجمهٔ امیر خضرایی‌منش در سال ۱۴۰۰ در ایران چاپ و منتشر کرد.[۷]
↑Stellino, Paolo (2018). "The Philosophical Hitchcock: Vertigo and the Anxieties of Unknowingness". Cinema: Journal of Philosophy and the Moving Image (به انگلیسی) (10): 174–178.
