محمدصادق اصفهانی متخلص و مشهور به ناطق (؟ – ۱۸۱۵م) شاعر ایرانی بود که برای ساخت ماده‌تاریخ‌هایش شهرت داشت.[۱][۲][۳][۴][۵]
زندگی
محمدصادق اصفهانی در سالی نامعلوم در اصفهان زاده شد. از سوی پدری ترک‌تبار و از سوی مادری عرب‌تبار اهل مدینه بود.[۵] به شعر گرایید و ناطق تخلص گزید. او در ساختن ماده‌تاریخ‌ها برجسته گشت، «بیشتر قصاید وی از اول تا آخر، هر مصراعش تاریخ است.» و اثری در این باره نگاشته که در دسترس نیست. در تاریخ تذهیب گنبد فاطمهٔ معصومه در قم به سال ۱۲۱۸ق/۱۸۰۳م که با دستور فتحعلی شاه انجام گرفت، قصیده‌ای سرود که شصت و دو بیت است و هر مصراع آن برابر است با تاریخ ۱۲۱۸؛ این قصیده به معجزیه شهرت دارد:[۶][۱]
ناطق اصفهانی در دستگاه محمدعلی دولتشاه خدمت می‌کرد، در سال ۱۲۲۸ق/۱۸۱۳م مقدمه‌ای بر دیوان او نوشت. [۵]
تاریخ درگذشت او را ۱۲۳۵ق/۱۸۲۰م (هدایت در مجمع الفصحا) و ۱۲۳۰ق/۱۸۱۵م (مدرس تبریزی و دهخدا) ذکر کرده‌اند که همرأیی بیشتری با آن هست.[۱]
