مافیای آب عنوانی غیررسمی در محافل رسانه‌ای و علمی ایران است و به افراد و نهادهایی گفته می‌شود که در زمینه‌هایی مثل سدسازی و انتقال آب دست دارند و به گفته برخی کارشناسان، بسیاری از مشکلات آبی ایران ناشی از سیاست گذاری‌های اشتباه، سوءمدیریت و رانت‌خواری این افراد و نهادهاست.[۱][۲][۳] مرکز توسعه فناوری آب حکمرانی آب در ایران را زیر سایه مافیای آب می‌داند.[۴]
متهمان به عضویت در مافیای آب
بسیاری از افراد و رسانه‌هایی که در مورد مافیای آب صحبت می‌کنند از اعضای این مافیا نامی نبرده‌اند، اما در برخی اظهار نظرها وزارت نیرو و شرکت‌های مشاور آن،[۵] شرکت مهاب قدس،[۶] شرکت سپاسد، شرکت توسعه منابع آب و نیروی ایران، قرارگاه خانم‌الانبیاء سپاه پاسدارن و مدیران عالیرتبهٔ این شرکت‌ها و نهادها[۳] به عضویت در مافیای آب یا همکاری با آنان متهم شده‌اند.
مخالفان
اسماعیل کهرم، کارشناس منابع آب، نامگذاری مافیای آب را درست نمی‌داند. وی معتقد است مافیا سیستمی مخفیانه و زیرزمینی است؛ ولی این پروژهای نادرست، علنی و روی زمین انجام می‌شود و بنابراین نمی‌شود انجام دهندگان آن را مافیا نامگذاری کرد.[۵]
اقدامات منسوب به مافیای آب
شخصیت‌ها و رسانه‌های گوناگون اقدامات و پروژه‌هایی را به مافیای آب نسبت داده اند، یا برخی رخدادها را اقدامات مافیای آب معرفی کرده‌اند.
- صنایع فولاد ایران که جزو صنایع آب‌بر به شمار می‌آید، بیشتر در مناطق مرکزی و خشک ایران مستقر شده و مدیریت سیاسی منابع آب تلاش می‌کند کارخانه‌ها و مجتمع‌های بزرگ صنعتی را در مناطق خشک ایجاد کند. این مدیریت سیاسی به مافیای حکومتی و دولتی آب نسبت داده شده است.[۸]
- بر اساس گزارش نشریه «نیچر»، بخش عمده خشکسالی در ایران عامل انسانی دارد، کاهش آب آبخوان‌ها در مقطع ۱۴ ساله حدود ۷۴ میلیارد مترمکعب بوده‌است این اضافه برداشت ۷۷ درصدی، شوری و خشکسالی گسترده در ایران را در پی داشته است. این مدیریت به مافیای حکومتی و دولتی آب نسبت داده شده است.[۹]
تحقیق و تفحص مجلس
مهرداد ویس‌کرمی نماینده خرم‌آباد در مجلس شورای اسلامی در سال ۱۴۰۰ خواستار تحقیق و تفحص از مافیای آب در وزارت نیرو شده بود.[۱۰]
منابع
