لیزوزوم در واقع مجموعه‌ای از تجزیه‌کنندگان درون سلول (یاخته) است که وظیفه آن تجزیه اندامک های پیر و فرسوده سلول و تبدیل آن به آنزیم های گوارشی را دارد.لیزوزوم در واقع مجموعه‌ای از تجزیه‌کنندگان درون سلول (یاخته) است که وظیفه خارج کردن مواد بیماری‌زا و میکروب‌ها را از درون سلول دارد.لیزوزوم با واکوِئل، واکوئل ذخیره ای را میسازد.
بهترین عملکرد این آنزیم‌ها در محیط اسیدی (pH=۵) صورت می‌گیرد.
پس اگر این آنزیم‌ها به سیتوپلاسم (pH=7.4) نشت کنند، فعالیت زیادی را نشان نمی‌دهند ولی اگر آنزیم‌های آزاد شده از تعداد زیادی از لیزوزوم‌ها باشد می‌تواند به واسطه فرایند خود گوارشی منجر به تخریب و انهدام سلول شود (بیولوژی کمپل ۲۰۱۱). این آنزیم‌ها در شبکه آندوپلاسمی ساخته می‌شوند و پس از ورود به دستگاه گلژی، توسط آبدانه‌ها به لیزوزوم منتقل می‌شوند.
اگر این آنزیم‌ها نباشند هیچ سلولی نمی‌توانست آنزیم هیدرولیز کننده در خود داشته باشد و به مرور مولکول‌های بزرگی که امکان هضم آن‌ها وجود ندارد، در سیتوزول جمع می‌شوند. این مولکول‌ها در فعالیت و واکنش‌های موجود در سلول اختلال ایجاد می‌کنند و سلول با مشکل مواجه می‌شود.
لیزوزوم‌ها با میکروسکوپ الکترونی به صورت گرانول‌های متراکمی مشاهده می‌شوند که ۰٫۵ تا ۰٫۰۵ میکرون قطر دارند و به وسیلهٔ غشا محصور شده‌اند.
لیزوزوم‌ها حاوی تقریباً ۵۰ نوع آنزیم هستند که همه آن‌ها در PH اسیدی فعالند؛ بنابراین لیزوزوم دستگاه گوارش سلول محسوب می‌شود و قادر به هضم مواد خارجی وارده به سلول و ارگانل‌های فرسوده شده هستند.
این اندامک تقریباً در تمام یاخته‌های یوکاریوت وجود دارد و اندازه آن در هر یاخته متغیر می‌باشد. لیزوزوم‌ها همان واکوئل‌های جانوری هستند.
