فرانسوا دِسه (به فرانسوی: François Desset)، باستانشناسی فرانسوی با تمرکز پژوهشی بر پیشاتاریخ و تاریخ اولیهٔ ایران است که رمزگشایی خط ایلامی باستان را در سال ۲۰۲۰ اعلام کرده و تا سال ۲۰۲۳ منتشر کرد.
مقاله‌ای فارسی از فرانسوا دسه درمورد رمزگشایی این خط در روزنامهٔ شرق منتشر شده است.[۵]
زندگی‌نامه
او در ۲۷ ژوئیهٔ ۱۹۸۲ در شهر مَسی (Massy) نزدیک پاریس در فرانسه به دنیا آمد. بعدها به شهر تولوز نزدیک مرز فرانسه با آندورا و اسپانیا رفت و در همان شهر هم به تحصیل در دانشگاه مشغول شد.[۶]
او در شروع قصد داشت به عراق برود اما در ۲۱ سالگی چون امکان تحصیل در باستانشناسی خاورمیانه در دانشگاه تولوز وجود نداشت به پاریس رفت و در آنجا با یکی از استادانش به نام دکتر سرژ کلزیو (Serge Cleuziou) صحبت کرد و به او گفت که می‌خواهد در عراق، درباره بین‌النهرین کار کند و این موضوع برمی‌گردد به سال ۲۰۰۳ که عراق توسط ارتش امریکا اشغال شده بود. استادش به او گفت که این، انتخاب خیلی خوبی نیست و پیشنهاد داد که به ایران بیاید که نزدیک عراق هم هست و از دوره‌ای به بعد دیگر کسی روی ایران کار نکرده است.
در نتیجه نخستین بار در سال ۲۰۰۶ برای حفاری جیرفت به ایران آمد و با پروفسور مجیدزاده همکاری کرد.[۶]
آثار و مقالات
کاسه‌های کوبه در دشت کرمانشاه: ردپایی از گسترهٔ سنت سفال دورهٔ مس‌وسنگ جدید شمال میان‌رودان در زاگرس مرکزی، مطالعات باستانشناسی پارسه سال پنجم زمستان ۱۴۰۰ شمارهٔ ۱۸.[۷]
تمدن جیرفت (براساس متون میخی بین‌النهرینی و کشفیات باستان‌شناختی در محوطه‌های باستانی ورامین و کُنارصَندَل جیرفت)، (مقالهٔ علمی وزارت علوم)، تاریخ اسلام و ایران سال سی‌ام پاییز ۱۳۹۹ شمارهٔ ۴۷ (پیاپی ۱۳۷).[۸][۹]
رمزگشایی خط آغاز ایرانی جدید، داستان باستان، شرق.[۱۰][۱۱]
سیستم نگارش جدید کشف‌شده مربوط به هزارهٔ سوم پیش از میلاد در ایران: الواح «هندسی» کُنارصَندَل الواح «هندسی» هزارۀ سوم پ.م کُنارصندل: نظام نوشتاری جدید مکشوفه از ایران.[۱۲]
François Desset, Premières écritures iraniennes. Les systèmes proto-élamite et élamite linéaire, Naples, Università degli studi di Napoli « L'Orientale », Dipartimento Asia Africa Mediterraneo, coll. « Series minor » (no 76), 2012 (ISBN 978-88-6719-083-6)[۱۳]
حواشی
پیرامون برخی ادعاهای این باستان‌شناس فرانسوی، انتقاداتی از سوی برخی مانند دکتر آوات عباسی صورت گرفته است، و وی به سرقت علمی از آثار دکتر آژیده مقدم متهم شده است[۱۴][۱۵][۱۶][۱۷][۱۸]، همچنین یک کارزار علیه او شکل گرفت.[۱۹]
