سیتالوپرام

سیتالوپرام
داده‌های بالینی
AHFS/Drugs.commonograph
مدلاین پلاسa699001
روش مصرف دارودهانی
کد ATC
وضعیت قانونی
وضعیت قانونی
  • (Prescription only)
داده‌های فارماکوکینتیک
زیست فراهمی۸۰٪
peak at 4 hours[۱]
متابولیسمکبد (CYP3A4 & CYP2C19)
نیمه‌عمر حذف۳۳ ساعت
دفعبیشتر به عنوان سیتالوپرام غیر متابولیزه، تا حدودی دی‌تی‌سی و آثار دی دی تی سی در ادرار
شناسه‌ها
  • (RS)-1-[3-(dimethylamino)propyl]-1-
    (4-fluorophenyl)-1,3-dihydroisobenzofuran-5-carbonitrile
شمارهٔ سی‌ای‌اس
پاب‌کم CID
دراگ‌بنک
کم‌اسپایدر
UNII
KEGG
ChEBI
ChEMBL
CompTox Dashboard (EPA)
ECHA InfoCard100.056.247 ویرایش در ویکی‌داده
داده‌های فیزیکی و شیمیایی
فرمول شیمیاییC20H21FN2O۱
جرم مولی324.392 g/mol g·mol−1
مدل سه بعدی (جی‌مول)
  • Fc1ccc(cc1)C3(OCc2cc(C#N)ccc23)CCCN(C)C
  • InChI=1S/C20H21FN2O/c1-23(2)11-3-10-20(17-5-7-18(21)8-6-17)19-9-4-15(13-22)12-16(19)14-24-20/h4-9,12H,3,10-11,14H2,1-2H3 ✔Y
  • Key:WSEQXVZVJXJVFP-UHFFFAOYSA-N ✔Y
  (صحت‌سنجی)
قرص‌های ۲۰ و ۴۰ میلیگرمی سیتالوپرام

سیتالوپرام (به انگلیسی: Citalopram) تحت نام تجاری Celexa؛ سیتاکسا یک داروی ضد افسردگی از گروه مهارکننده‌های بازجذب سروتونین است[۲] که برای درمان اختلال افسردگی اساسی به کار برده می‌شود.[۳] شروع اثرات ضد افسردگی ممکن است یک تا چهار هفته طول بکشد.[۴] این دارو از طریق خوراکی مصرف می‌شود.[۴][۵]

عوارض جانبی رایج شامل تهوع، مشکل در خواب، مشکلات جنسی، لرزش، احساس خستگی و تعریق است.[۶] عوارض جانبی جدی شامل افزایش خطر خودکشی در افراد زیر ۲۵ سال، سندرم سروتونین، گلوکوم و سندرم کیوتی است.[۶] سیتالوپرام نباید برای شخصی که از مهار کننده MAO استفاده می‌کند، مصرف شود.[۶] سندرم قطع داروی ضد افسردگی هنگام متوقف شدن روند مصرف ممکن است بروز کند.[۶] نگرانی‌هایی وجود دارد که استفاده در دوران بارداری ممکن است به کودک آسیب برساند.[۷]

سیتالوپرام برای استفاده پزشکی در ایالات متحده در سال ۱۹۹۸ تأیید شد.[۸] سیتالوپرام جزو گونه داروی ژنریک است.[۹] در سال ۲۰۱۷، این دارو با بیش از ۲۴ میلیون نسخه، بیست و ششمین داروی رایج در ایالات متحده بود.[۱۰][۱۱]

تاریخچه

سیتالوپرام در سال ۱۹۸۹ توسط شرکت دانمارکی لوندبک ساخته شد و با پایان مدت حق انحصاری تولید آن در سال ۲۰۰۳ کمپانی‌های دیگر داروسازی نیز ساخت آن را آغاز کرده‌اند. سیتالوپرام برای استفاده پزشکی در ایالات متحده در سال ۱۹۸۸ تصویب شد.[۱۲]

موارد مصرف

استفاده از سیتالوپرام برای درمان افسردگی (حالت) مورد تأیید است. این دارو همچنین در کاهش نوروپاتی دیابتی و انزال زودرس نیز مؤثر است و مصرف همزمان آن به همراه آمی تریپتیلین برای جلوگیری از حملات میگرن شدید مؤثر است. سیتالوپرام تأثیر بسیار قابل توجهی در درمان بیماری افسردگی و اختلال وحشت‌زدگی دارد.

افسردگی

در موسسه ملی بهداشت و درمان و تعالی بالینی رتبه ده داروی ضد افسردگی برای اثربخشی و مقرون به صرفه بودن دارا می‌باشد.[۱۳] سیتالوپرام از نظر اثربخشی پنجم است (پس از میرتازاپین، اس سیتالوپرام، ونلافاکسین و سرترالین) و چهارم از نظر مقرون به صرفه بودن است.[۱۴]

اختلال هراس

سیتالوپرام در کشورهای اروپایی و بریتانیا برای اختلال هراس، یا بدون آگوروفوبیا مجوز دارد.[۱۵][۱۶]

دیگر

سیتالوپرام ممکن است برای برطرف کردن اضطراب، افسرده خویی،[۱۷] اختلال دیسفوریای قبل از قاعدگی، اختلال بدشکلی بدن و اختلال وسواسی-جبری استفاده شود.[۱۸] به نظر می‌رسد که این دارو به اندازه فلووکسامین و پاروکستین در اختلال وسواس فکری عملی مؤثر باشد.[۱۹] برخی تحقیقات توصیه می‌کنند که در صورت وجود مقاومت برای درمان اختلال وسواس جبری، دارو به صورت وریدی تزریق شود.[۲۰] سیتالوپرام می‌تواند به اندازه مکلوبمید در درمان اضطراب اجتماعی اثرگذار باشد.[۲۱]مطالعاتی وجود دارد که نشان می‌دهد سیتالوپرام می‌تواند در کاهش رفتارهای تهاجمی و تکانشی مفید باشد.[۲۲][۲۳] به نظر می‌رسد برای درمان اختلالات رفتاری مرتبط با زوال عقل از دارونما عملکرد بهتری داشته باشد.[۲۴] همچنین برای درمان بیش فعالی جنسی که در دوران ابتدایی آلزایمر بروز می‌کند کارگر باشد.[۲۵]

یک متاآنالیز، شامل مطالعاتی پیرامون فلوکستین، پاروکستین، سرترالین، اسکیتالوپرام و سیتالوپرام در مقابل دارونما، نشان داد که بازدارنده‌های بازجذب سروتونین در کاهش علائم سندرم قبل از قاعدگی چه به‌طور مداوم و چه فقط در مرحله لوتئال می‌توانند مؤثر باشند.[۲۶]

برای درمان الکلیسم، سیتالوپرام در مطالعات مربوط به مشروبات الکلی نشان داد که فرد احتمالاً با کاهش میزان مصرف مواجه شود.[۲۷]

در حالی که سیتالوپرام در پیشگیری از میگرن کمتر از آمیتریپتیلین اثرگذار است، در موارد بروز مقاومت به درمان، می‌تواند به عنوان داروی کمکی تجویز شود.[۲۸] همچنین این دارو در بهبود گرگرفتگی نیز کاربردهایی دارد.[۲۹]

یک مطالعه کنترل شده تصادفی در سال ۲۰۰۹ هیچ فایده یا عوارض جانبئ در کودکان اوتیستیک را در صورت مصرف سیتالوپرام، نشان نداد و این تردید را ایجاد کرد که آیا داروهای بازجذب سروتونین برای درمان رفتارهای تکراری در کودکان اوتیسم مؤثر هستند یا خیر.[۳۰] برخی تحقیقات نشان می‌دهد سیتالوپرام با اتصالات پروتئین کانابینوئید در مغز موش تداخل می‌کند و همین هم به عنوان علت بالقوه برخی از اثرات ضد افسردگی دارو مطرح می‌شود.[۳۱]

نحوه مصرف

سیتالوپرام به‌طور معمول در یک دوز، صبح یا عصر مصرف می‌شود. می‌توان آن را به همراه غذا یا بدون غذا مصرف کرد. مصرف با غذا جذب آن را افزایش نمی‌دهد،[۳۲] اما انجام این کار می‌تواند به جلوگیری از تهوع کمک کند.[۳۳] گیرنده‌های 5HT3 استفراغ را تحریک می‌کنند. در صورت وجود بدن، این عارضه جانبی باید فروکش کند زیرا بدن با دارو تطبیق می‌یابد.

سیتالوپرام بیشتر در دوز درمانی ۲۰ تا ۴۰ میلیگرم در روز به خوبی تحمل می‌شود و عارضه چندانی ندارد. احتمال تداخل دارویی سیتالوپرام از دیگر داروهای بازجذب سروتونین کمتر است و در هنگام اوردوز هم داروی کم خطری است. با این حال گزارش‌هایی از مرگ با مصرف ۸۴۰ تا ۱۹۶۰ میلیگرم گزارش شده‌است.[۳۴] امکان بروز سندرم ترک داروهای بازجذب سروتونین پس از قطع مصرف سیتالوپرام وجود دارد. به همین جهت توصیه می‌شود که قطع مصرف به‌طور تدریجی انجام شود.

عوارض جانبی

حالت فراموشی، اختلالات جنسی، خواب‌آلودگی، خشکی دهان، تهوع و منگی و در برخی موارد تاری دید، اختلال ادراک، اختلالات خواب، اشکال در تنفس، تب، اختلالات قاعدگی، افزایش حجم و دفعات ادرار، بثورات جلدی، خارش، درد شکمی و ناراحتی معده، یبوست بی‌اشتهایی، اضطراب، درد مفاصل، بی‌حالی، نفخ شکم، کاهش فشار خون یا کاهش فشار خون وضعیتی، افزایش بزاق، تعریق زیاد، میگرن، آبریزش بینی، سینوزیت، اختلالات مانیک و لرزش از عوارض جانبی این دارو هستند.[۳۵]

اختلال عملکرد جنسی اغلب یک عارضه جانبی ناشی از مصرف مهارکنندگان بازجذب سروتونین است. به‌طور خاص، عوارض جانبی رایج عبارتند از: کاهش برانگیختگی جنسی، عدم تمایل به رابطه جنسی و آنورگاسمی (مشکلی در دستیابی به ارگاسم). یک مطالعه نشان داد که علی‌رغم عوارض جنسی، هنگامی که بهبودی از اختلال افسردگی عمده حاصل می‌شود، بهبود کیفیت زندگی و رضایت جنسی گزارش می‌شود.[۳۶]

سیتالوپرام به لحاظ نظری با افزایش غلظت سروتونین در سایر قسمت‌های بدن (به عنوان مثال روده‌ها) باعث عوارض جانبی گوارشی می‌شود. عوارض جانبی دیگر، مانند بی اشتهایی و کاهش هیجان، ممکن است در اثر کاهش رها شدن دوپامین همراه با افزایش سروتونین ایجاد شود. سیتالوپرام همچنین یک آنتی هیستامین خفیف است، که ممکن است مسئول برخی از خواص آرام بخش آن باشد.[۳۷] : 104 

عوارض جانبی رایج سیتالوپرام شامل خواب آلودگی، بی خوابی، حالت تهوع، تغییر وزن (معمولاً افزایش وزن)، افزایش اشتها، رویاهای زنده، کاهش میل جنسی، آنورگاسمی، خشکی دهان،[۳۸] افزایش تعریق، لرزش، اسهال، بیش از حد خمیازه کشیدن، وزوز گوش و خستگی است. عوارض جانبی کمتر شایع عبارتند از: بروکسیسم، استفراغ، آریتمی قلبی، تغییرات فشار خون، اضطراب، نوسانات خلقی، سردرد، بیش فعالی و سرگیجه. عوارض جانبی نادر شامل تشنج، توهم، واکنش آلرژیک شدید و حساسیت به نور است.[۳۸] اگر آرامبخش رخ دهد، ممکن است دوز در هنگام خواب به جای صبح مصرف شود. برخی از داده‌ها نشان می‌دهد که سیتالوپرام ممکن است باعث کابوس شود.[۳۹] سیتالوپرام در مقایسه با مهارکنندگان بازجذب سروتونین دیگر با خطر بیشتری برای آریتمی همراه است.[۴۰][۴۱] طبق یک مقاله منتشر شده در سال ۲۰۲۰، یک عارضه جانبی دیگر شناخته شده از قرص سیتالوپرام ابتلا به سندرم دید برفکی گزارش شده‌است که پس از قطع دارو نیز از بین نرفته‌است.[۴۲]

اختلال عملکرد جنسی

علائم شایع شامل اختلال در نعوظ، کاهش میل جنسی، انزال دیررس، خشکی واژینال و عدم حساسیت پستان در زنان است.[۴۳]

ضربان قلب غیرطبیعی

در اوت ۲۰۱۱، FDA اعلام کرد، "Citalopram باعث طولانی شدن فاصله QT وابسته به دوز می شود. سیتالوپرام نباید در دوزهای بالاتر از ۴۰ میلی گرم در روز تجویز شود. "[۴۴]

اثرات غدد درون ریز

مانند سایر مهارکنندگان بازجذب سروتونین، سیتالوپرام می‌تواند باعث افزایش سطح پرولاکتین سرم شود.[۴۵]

بارداری

قرار گرفتن در معرض ضدافسردگی (از جمله سیتالوپرام) در دوران بارداری با مدت زمان حاملگی کوتاه‌تر (سه روز)، افزایش خطر زایمان زودرس (۵۵٪)، کاهش وزن هنگام تولد و نمرات Apgar پایین‌تر (با <۰٫۴ امتیاز) همراه است. قرار گرفتن در معرض ضد افسردگی با افزایش خطر سقط خودبخودی همراه نیست.[۴۶] مشخص نیست که آیا شیوع نقایص دیواره قلب در کودکانی که مادرانشان در اوایل بارداری مهارکنندگان بازجذب سروتونین مصرف کرده‌اند، بیشتر باشد.[۴۷][۴۸]

خودکشی

در ایالات متحده، سیتالوپرام دارای یک هشدار جعبهٔ سیاه است که می‌گوید ممکن است تفکر و رفتار خودکشی را در افراد زیر ۲۴ سال افزایش دهد.[۴۹]

علائم قطع مصرف

علائم برداشتن می‌تواند هنگامی که این دارو به‌طور ناگهانی متوقف شود، مانند پاراستزی، مشکلات خواب (مشکل در خواب و خواب شدید)، احساس سرگیجه، اضطراب یا اضطراب، تهوع، استفراغ، لرزش، گیجی، تعریق، سردرد، اسهال، تپش قلب، تغییر در احساسات، تحریک پذیری و مشکلات بینایی در بینایی و بینایی. با پایان یافتن درمان سیتالوپرام باید بتدریج کاهش یابد.

مصرف بیش از حد

مصرف بیش از حد ممکن است باعث استفراغ، آرامش، اختلال در ریتم قلب، سرگیجه، تعریق، حالت تهوع، لرزش و به ندرت فراموشی، گیجی، اغما یا تشنج شود.[۵۰] سیتالوپرام خطرناکترین گونه مهارکنندگان بازجذب سروتونین در صورت مصرف بیش از حد است.[۵۱]

جستارهای وابسته

پانویس

  1. Citalopram Hydrobromide Tablet - Psychiatric Times
  2. "Citalopram Hydrobromide Monograph for Professionals". Drugs.com. AHFS. Retrieved 23 December 2018.
  3. "Citalopram Hydrobromide Monograph for Professionals". Drugs.com. AHFS. Retrieved 23 December 2018.
  4. ۴٫۰ ۴٫۱ "Citalopram Hydrobromide Monograph for Professionals". Drugs.com. AHFS. Retrieved 23 December 2018.
  5. "Citalopram Hydrobromide Monograph for Professionals". Drugs.com. AHFS. Retrieved 23 December 2018.
  6. ۶٫۰ ۶٫۱ ۶٫۲ ۶٫۳ "Citalopram Hydrobromide Monograph for Professionals". Drugs.com. AHFS. Retrieved 23 December 2018.
  7. "Citalopram (Celexa) Use During Pregnancy". Drugs.com. Retrieved 23 December 2018.
  8. "Citalopram Hydrobromide Monograph for Professionals". Drugs.com. AHFS. Retrieved 23 December 2018.
  9. British national formulary: BNF 76 (76 ed.). Pharmaceutical Press. 2018. p. 361. ISBN 978-0-85711-338-2.
  10. "Citalopram Drug Usage Statistics". ClinCalc. 23 December 2019. Retrieved 11 April 2020.
  11. "The Top 300 of 2020". ClinCalc. Retrieved 11 April 2020.
  12. "Citalopram Hydrobromide Monograph for Professionals". Drugs.com. AHFS. Retrieved 23 December 2018.
  13. See p410 of "National Clinical Practice Guideline 90. Depression: The treatment and management of depression in adults, updated edition (2010)". National Institute for Health and Clinical Excellence (UK). Archived from the original on 15 December 2017. Retrieved 27 November 2016.
  14. Cipriani A, Furukawa TA, Salanti G, Geddes JR, Higgins JP, Churchill R, Watanabe N, Nakagawa A, Omori IM, McGuire H, Tansella M, Barbui C (February 2009). "Comparative efficacy and acceptability of 12 new-generation antidepressants: a multiple-treatments meta-analysis". Lancet. 373 (9665): 746–58. doi:10.1016/S0140-6736(09)60046-5. PMID 19185342.
  15. "Citalopram 20mg Tablets - Summary of Product Characteristics (SmPC) - (emc)". www.medicines.org.uk. Archived from the original on 29 اكتبر 2020. Retrieved 2020-10-23. {{cite web}}: Check date values in: |archive-date= (help)
  16. Urząd Rejestracji Produktów Leczniczych, Wyrobów Medycznych i Produktów Biobójczych (Office for Registration of Medicinal Products, Medical Devices and Biocides) "Archived copy" (PDF). Archived from the original (PDF) on 5 November 2013. Retrieved 24 September 2013.{{cite web}}: نگهداری یادکرد:عنوان آرشیو به جای عنوان (link)
  17. Hellerstein DJ, Batchelder S, Miozzo R, Kreditor D, Hyler S, Gangure D, Clark J (May 2004). "Citalopram in the treatment of dysthymic disorder". International Clinical Psychopharmacology. 19 (3): 143–8. doi:10.1097/00004850-200405000-00004. PMID 15107656.
  18. "Celexa (citalopram hydrobromide)". Crazy Meds. Archived from the original on 14 August 2011. Retrieved 10 July 2010.
  19. Stein DJ, Montgomery SA, Kasper S, Tanghoj P (November 2001). "Predictors of response to pharmacotherapy with citalopram in obsessive-compulsive disorder". International Clinical Psychopharmacology. 16 (6): 357–61. doi:10.1097/00004850-200111000-00007. PMID 11712625. S2CID 38416051.
  20. Pallanti S, Quercioli L, Koran LM (September 2002). "Citalopram intravenous infusion in resistant obsessive-compulsive disorder: an open trial". The Journal of Clinical Psychiatry. 63 (9): 796–801. doi:10.4088/JCP.v63n0908. PMID 12363120.
  21. Atmaca M, Kuloglu M, Tezcan E, Unal A (December 2002). "Efficacy of citalopram and moclobemide in patients with social phobia: some preliminary findings". Human Psychopharmacology. 17 (8): 401–5. doi:10.1002/hup.436. PMID 12457375. S2CID 34395742.
  22. Armenteros JL, Lewis JE (May 2002). "Citalopram treatment for impulsive aggression in children and adolescents: an open pilot study". Journal of the American Academy of Child and Adolescent Psychiatry. 41 (5): 522–9. doi:10.1097/00004583-200205000-00009. PMID 12014784.
  23. Reist C, Nakamura K, Sagart E, Sokolski KN, Fujimoto KA (January 2003). "Impulsive aggressive behavior: open-label treatment with citalopram". The Journal of Clinical Psychiatry. 64 (1): 81–5. doi:10.4088/jcp.v64n0115. PMID 12590628.
  24. Pollock BG, Mulsant BH, Rosen J, Sweet RA, Mazumdar S, Bharucha A, Marin R, Jacob NJ, Huber KA, Kastango KB, Chew ML (March 2002). "Comparison of citalopram, perphenazine, and placebo for the acute treatment of psychosis and behavioral disturbances in hospitalized, demented patients". The American Journal of Psychiatry. 159 (3): 460–5. doi:10.1176/appi.ajp.159.3.460. PMID 11870012.
  25. Tosto G, Talarico G, Lenzi GL, Bruno G (September 2008). "Effect of citalopram in treating hypersexuality in an Alzheimer's disease case". Neurological Sciences. 29 (4): 269–70. doi:10.1007/s10072-008-0979-1. PMID 18810603. S2CID 11432563.
  26. Marjoribanks J, Brown J, O'Brien PM, Wyatt K (June 2013). "Selective serotonin reuptake inhibitors for premenstrual syndrome". The Cochrane Database of Systematic Reviews (6): CD001396. doi:10.1002/14651858.CD001396.pub3. PMC 7073417. PMID 23744611.
  27. Tiihonen J, Ryynänen OP, Kauhanen J, Hakola HP, Salaspuro M (January 1996). "Citalopram in the treatment of alcoholism: a double-blind placebo-controlled study". Pharmacopsychiatry. 29 (1): 27–9. doi:10.1055/s-2007-979538. PMID 8852531.
  28. Rampello L, Alvano A, Chiechio S, Malaguarnera M, Raffaele R, Vecchio I, Nicoletti F (2004). "Evaluation of the prophylactic efficacy of amitriptyline and citalopram, alone or in combination, in patients with comorbidity of depression, migraine, and tension-type headache". Neuropsychobiology. 50 (4): 322–8. doi:10.1159/000080960. PMID 15539864. S2CID 46362166.
  29. Stahl SM (2011). The Prescriber's Guide (Stahl's Essential Psychopharmacology). Cambridge, UK: Cambridge University Press. ISBN 978-0-521-17364-3.
  30. King BH, Hollander E, Sikich L, McCracken JT, Scahill L, Bregman JD, Donnelly CL, Anagnostou E, Dukes K, Sullivan L, Hirtz D, Wagner A, Ritz L (June 2009). "Lack of efficacy of citalopram in children with autism spectrum disorders and high levels of repetitive behavior: citalopram ineffective in children with autism". Archives of General Psychiatry. 66 (6): 583–90. doi:10.1001/archgenpsychiatry.2009.30. PMC 4112556. PMID 19487623. Lay summaryLos Angeles Times (2 June 2009). {{cite journal}}: Cite uses deprecated parameter |lay-url= (help)
  31. Hesketh SA, Brennan AK, Jessop DS, Finn DP (May 2008). "Effects of chronic treatment with citalopram on cannabinoid and opioid receptor-mediated G-protein coupling in discrete rat brain regions". Psychopharmacology. 198 (1): 29–36. doi:10.1007/s00213-007-1033-3. PMID 18084745. S2CID 23357324.
  32. "Celexa (citalopram hydrobromide) Tablets/Oral Solution" (PDF). Prescribing Information. Forest Laboratories, Inc.
  33. Pharmacology. Edinburgh: Churchill Livingstone. 2003. p. 187. ISBN 978-0-443-07145-4.
  34. Citalopram Hydrobromide Brand name: Celexa Drug monograph; Symptoms and Treatment of Overdosage
  35. سیتالوپرام 20
  36. Ishak WW, Christensen S, Sayer G, Ha K, Li N, Miller J, Nguyen JM, Cohen RM (March 2013). "Sexual satisfaction and quality of life in major depressive disorder before and after treatment with citalopram in the STAR*D study". The Journal of Clinical Psychiatry. 74 (3): 256–61. doi:10.4088/JCP.12m07933. PMID 23561231.
  37. The Prescriber's Guide (Stahl's Essential Psychopharmacology). Cambridge, UK: Cambridge University Press. 2011. ISBN 978-0-521-17364-3.
  38. ۳۸٫۰ ۳۸٫۱ "Celexa (citalopram hydrobromide) Tablets/Oral Solution" (PDF). Prescribing Information. Forest Laboratories, Inc.
  39. Arora G, Sandhu G, Fleser C (Spring 2012). "Citalopram and nightmares". The Journal of Neuropsychiatry and Clinical Neurosciences. 24 (2): E43. doi:10.1176/appi.neuropsych.11040096. PMID 22772700.
  40. Qirjazi E, McArthur E, Nash DM, Dixon SN, Weir MA, Vasudev A, Jandoc R, Gula LJ, Oliver MJ, Wald R, Garg AX (11 August 2016). "Risk of Ventricular Arrhythmia with Citalopram and Escitalopram: A Population-Based Study". PLOS ONE. 11 (8): e0160768. doi:10.1371/journal.pone.0160768. PMC 4981428. PMID 27513855.
  41. Girardin FR, Gex-Fabry M, Berney P, Shah D, Gaspoz JM, Dayer P (December 2013). "Drug-induced long QT in adult psychiatric inpatients: the 5-year cross-sectional ECG Screening Outcome in Psychiatry study". The American Journal of Psychiatry. 170 (12): 1468–76. doi:10.1176/appi.ajp.2013.12060860. PMID 24306340.
  42. Eren, O.E. , Schöberl, F. , Schankin, C.J. et al. Visual snow syndrome after start of citalopram—novel insights into underlying pathophysiology. Eur J Clin Pharmacol 77, 271–272 (2021). https://doi.org/10.1007/s00228-020-02996-9
  43. Bala A, Nguyen HM, Hellstrom WJ (January 2018). "Post-SSRI Sexual Dysfunction: A Literature Review". Sexual Medicine Reviews. 6 (1): 29–34. doi:10.1016/j.sxmr.2017.07.002. PMID 28778697.
  44. "Abnormal heart rhythms associated with high doses of Celexa (citalopram hydrobromide)". Safety Communication. United States Food and Drug Administration. 24 August 2011.
  45. Trenque T, Herlem E, Auriche P, Dramé M (December 2011). "Serotonin reuptake inhibitors and hyperprolactinaemia: a case/non-case study in the French pharmacovigilance database". Drug Safety. 34 (12): 1161–6. doi:10.2165/11595660-000000000-00000. PMID 22077504.
  46. Ross LE, Grigoriadis S, Mamisashvili L, Vonderporten EH, Roerecke M, Rehm J, Dennis CL, Koren G, Steiner M, Mousmanis P, Cheung A (April 2013). "Selected pregnancy and delivery outcomes after exposure to antidepressant medication: a systematic review and meta-analysis". JAMA Psychiatry. 70 (4): 436–43. doi:10.1001/jamapsychiatry.2013.684. PMID 23446732.
  47. Pedersen LH, Henriksen TB, Vestergaard M, Olsen J, Bech BH (September 2009). "Selective serotonin reuptake inhibitors in pregnancy and congenital malformations: population based cohort study". BMJ. 339 (sep23 1): b3569. doi:10.1136/bmj.b3569. PMC 2749925. PMID 19776103.
  48. Huybrechts KF, Palmsten K, Avorn J, Cohen LS, Holmes LB, Franklin JM, Mogun H, Levin R, Kowal M, Setoguchi S, Hernández-Díaz S (June 2014). "Antidepressant use in pregnancy and the risk of cardiac defects". The New England Journal of Medicine. 370 (25): 2397–407. doi:10.1056/NEJMoa1312828. PMC 4062924. PMID 24941178.
  49. "Celexa (citalopram hydrobromide) Tablets/Oral Solution" (PDF). Prescribing Information. Forest Laboratories, Inc.
  50. The Prescriber's Guide (Stahl's Essential Psychopharmacology). Cambridge, UK: Cambridge University Press. 2011. ISBN 978-0-521-17364-3.
  51. The Maudsley Prescribing Guidelines in Psychiatry (Taylor, The Maudsley Prescribing Guidelines). Hoboken, NJ, USA: Wiley-Blackwell. 2012. p. 588. ISBN 978-0-470-97969-3.

Strategi Solo vs Squad di Free Fire: Cara Menang Mudah!