پیشینه حضور زبان فارسی در ترکمنستان به دوره ۲۰۰ ساله حکومت ایرانیان به خصوص خراسانیها و ماوراءالنهریها بازمیگردد هنگامی که ترکمانان در بیابانهای شمالی خراسان حضور داشتند، با برقراری ارتباط و مترجمی میان خراسانیها و دیگر اقوام ترک، عنوان ترجمان یا ترکمان را یافتند و اولین روابط سیاسی، اجتماعی و فرهنگی میان این دو برقرار شد، همچنین پیشینه گسترش زبان و واژگان فارسی در آن سرزمینها را باید در دوره سلجوقیان جستجو کرد که زبان رسمی این دیار و نگارش کتاب، سرودن شعر، آموزش و پرورش و نامهنویسی در دستگاه فرمانروایان این خاندان، به زبان فارسی بود. البته در عرصههای فرهنگ، زبان و ادبیات، چون ترکمانان فاقد ادبیات بودند، نتوانستند تأثیر مهمی در روند تعالی زبان فارسی و فرهنگ و تمدن ایرانی بگذارند و اگر سالها برنامههای قانونگذاران ترک، راه و رسم پالایش زبان ترکی از واژگان بیگانه نبود، بیگمان واژگان فارسی در زبان ترکی، بیش از پیش نمود مییافت.[۱]
در سالهای اخیر بنیاد سعدی اقدام به برگزاری کلاسهای آموزش زبان فارسی در ترکمنستان میکند.[۲]
رسول اسماعیلزاده رایزن فرهنگی ایران در ترکمنستان، در مهرماه ۱۳۹۳ اعلام کرد که تاکنون بیش از ۲۰ هزار علاقهمند به زبان و فرهنگ فارسی، این زبان را در ترکمنستان آموختهاند.[۳]
از هنرمندان مشترک میتوان از ابوسعید ابوالخیر نام برد که در ترکمنستان و ایران هم زمان میزیسته اگرچه ابوالخیر تابستان ها در نیشابور زندگی می کرد اما زمستان به "مِیهَنه" در ترکمنستان امروزی می رفته که زمانی جزو خاک ایران بود.[۴]
جستارهای وابسته
منابع