جواد معروفی (۱۵ مرداد ۱۲۹۱ – ۱۶ آذر ۱۳۷۲)، آهنگساز و تنظیم کننده ارکستر گلهای رنگارنگ و نوازندهٔ پیانو اهل ایران بود. او فرزند موسی معروفی نوازندهٔ تار بود.
زندگی
وی در سال ۱۲۹۱ در تهران متولد شد. مادرش عذرا و پدرش موسی معروفی، از شاگردان برگزیده درویش خان و از موسیقیدانان سرشناس دورهٔ خود بود. پنج سال داشت که خواهرش، نرگس به دنیا آمد. چند سال بعد در همان دوره کودکی مادرش را از دست داد و در خانوادهٔ پدری بزرگ شد. در ۱۸ سالگی با شمس الزمان ازدواج کرد. حاصل این ازدواج چهار فرزند بود: منوچهر، شکوه الزمان (گیتی)، ژیلا و فرهاد. او در طول عمر خود سعی در آشتی دادن موسیقی سنتی و غربی داشت. وی در بامداد روز سه شنبه، ۱۶ آذر ۱۳۷۲ در تهران درگذشت و پیکر او در آرامگاه فرهیختگان ادب و هنر بهشت زهرا (مقبرهٔ شمارهٔ ۹۵۳) به خاک سپرده شد.
او در نواختن پیانو برای موسیقی ایرانی، از روش مشیر همایون شهردار بیشتر از مرتضی محجوبی اقتباس میکرد؛ اما شیوهای ویژه داشت که تکنیک در آن آشکار بود. معروفی بیش از چهل سال در زمینه آهنگسازی فعالیت کرد. او و پدرش، از نخستین کسانی محسوب میشوند که قطعاتی در دامنه موسیقی ایرانی برای پیانو ساخته و تنظیم کردهاند. اولین قطعه جواد معروفی، ترانههای خیام، بر اساس رباعیات خیام بود که در ۱۳۱۵ اجرا شد.
۲۲ دی سال ۱۳۷۳ انجمن موسیقی ایران اولین بزرگداشت جواد معروفی را در تالار وحدت برگزار کرد. در این بزرگداشت بهمن بوستان پیرامون زندگی و آثار او سخنرانی کرد و ساسان محبی و افلیا پرتو قطعاتی از جواد معروفی را نواختند.[۱] ۷ آبان ۱۳۸۳ دومین بزرگداشت جواد معروفی در کنسرت هاوس وین برگزار شد. در این بزرگداشت قطعاتی از ساسان محبی و فردریک بوبر که با الهام از موسیقی جواد معروفی ساخته شده بود توسط ارکستر دانشگاه موسیقی وین به رهبری نصیر حیدریان اجرا شد.[۲] به مناسبت بزرگداشت ۱۰۰ امین سال تولد جواد معروفی پویان آزاده از علاقمندان جواد معروفی، در هامبورگ آلمان برنامهای را در بزرگداشت استاد خود به اجرا درآورد. همچنین شیوه استاد توسط بهار برخوردار ثبت شد.[۳]